Кызыл Армия районы (ТАССР)

Кызыл Армия районы (рус. Кзыл-Армейский район) — 1935 елдан 1958 елга кадәр гамәлдә булган Татарстан АССРның юк ителгән административ-территориаль берәмлеге. Чистайдан Көньяк-Көнчыгышка 25 чакрым ераклыкта, Татарстанның үзәк өлешендә урнашкан. Административ үзәк - Каргалы авылы.

Кызыл Армия районы

Ил	ССРБ
Статус	Район
Җөмһүрият	Татарстан АССР
Административ үзәк	Каргалы
Нигезләү датасы	1935 елның 10 феврале
Юкка чыгару датасы	1958 елның 23 мае
Рәсми телләр	татар, рус
Халык саны  (1939)	20 683 кеше[1]
Милли состав	татарлар, руслар, чувашлар[1]

Тарих

Кызыл Армия районы территориясе 1920 елга кадәр Казан губернасының Чистай өязе Караглы вулысында, 1920 елдан 1930 елга кадәр Чистай кантоны Караглы вулысында, ә 1930-1935 елларда Чистай районында урнашкан.

1935 елның 10 февралендә Чистай районыннан бүленеп чыгару юлы белән барлыкка килә.

1952 елның 8 маенда район Татарстан АССРның Чистай өлкәсе составына керә. 1953 елның 30 апрелендә өлкәләр бетерелүгә бәйле рәвештә Татарстан АССРның турыдан-туры карамагына кайтарыла.

1958 елның 23 маенда Кызыл Армия районы юкка чыгарыла, ә аның территориясе Яңа Чишмә һәм Чистай районнарына тапшырыла.^[2]

Административ бүленеш

1948 елның 1 гыйнварына районда 19 авыл советы булган: Әҗәү, Акбулат, Васильев, Изгар, Исләй, Ишәле, Каргалы, Михайловка, Чаллы Башы, Рус Ялтаны, Иске Роман, Татар-Алкины, Татар Ялтаны, Татар Сарсазы, Федоров, Чытырчы, Чуаш Ялтаны, Чуаш Чабаксары һәм Шыкмай. Район мәйданы 670 км² тәкил иткән.^[2]

Халык

1939 елда халык саны 20683 кеше тәшкил иткән, шул исәптән татарлар - 71,9 %, руслар - 21,6 %, чувашлар - 5,9 %.^[1]

Танылган кешеләр

Наил Ахунов - гаскәр командирының беренче урынбасары һәм хәрби совет әгъзасы, генерал-лейтенант, Белорус ССР Югары Советы депутаты.^[2]

Шулай ук карагыз

• Татарстанның административ-территориаль бүленеше
• Татарстанның административ-территориаль бүленеше (1948)

Сылтамалар

• http://istmat.info/files/uploads/17632/sssr_ad-ter_delenie_1941_rsfsr.pdf 2016 елның 7 апрель көнендә архивланган.
• http://www.millattashlar.ru/index.php/КЫЗЫЛ_АРМИЯ_РАЙОНЫ_(Кзыл-Армейский_район)

Чыганаклар

1. Татар энциклопедия сүзлеге (Татарский энциклопедический словарь, на татарском языке) / Гл. ред. М.Х. Хасанов; Отв. ред. Г.С. Сабирзянов. - Казань: Институт Татарской энциклопедии АН РТ, 2002. - 830 с.: ил. ISBN 5-902375-01-0
2. Татар энциклопедиясе : 6 томда / баш мөхәррир М. Х. Хәсәнов. - Казан : Татар энциклопедиясе институты, 2008. - 27 см.; ISBN 978-5-902375-04-5
3. РСФСР. Административно-территориальное деление на 1-е апреля 1941 г. с приложением изменений, происшедших за время с 1/IV 1941 г. по 1/XI 1942 г. : [справочник] / Информ.-стат. отд. Президиума Верх. Совета РСФСР. - М., 1942. - 532 с.