Altipian

In zeomorfołozia ła paroła altipian (IPA: /al.ti.piaŋ./^(VEC) ) cofà che se połe intuir da ła so etimołozia, el se refarise a un teritòrio pianejante, ma par definision ponesto inte na altitùdene de almanco 300 m s.l.m., sirconscrivesto da zone de altitùdene inferiore e de frecuente dełimità a rìzego da creste de montagne.

Descrision

I altipiani se le połe spàndarse par stra-grande rejon cofà anca par picenine zone in magnera no ligada a ła so altitùdene. Racuanti altipiani, specialmente in rejon zeolozegamente stàbiłi, łe ze stae formae in ła era archeozòega. El Tibet ła ze ła rejon-altipian pì ełevada del mondo co ła so altitùdene mèdia de 4877 m, fazendo-sì che ła vegna denomenada "El cuerto del mondo".

Tipołoje

In baze al mecanismo de formasion se le połe distinguere vàrie sorte de altipian:

• piataforme (o altipiani vulcàneghi), formae da grande erutasion de lava dai crateri vulcàneghi;
• altipiani intramontani, che i ze picenini plateau ponesti a grande altitùdeni e sircondai da montagne (cofà par ezénpio l'Altipian del Tibet);
• altipiani tetòneghi (o tołae tetòneghe) formai dopo del movimento de ła crosta terestre;
• altipiani residuałi, che i se ga formà dopo de l'erozion de antighe ełevasion.

Altipiani prinsipałi inte el vèneto

• Cansejo‎
• Altipian dei Sete Comuni‎
• Altipian de Cazera Raso
• Nevegal
• Pian de łe Fémene
• Pian dei Bo

Altipiani prinsipałi inte el mondo

• Altipian del Tibet
• Altipian irànego
• Altipian del Deccan
• Altipian de ła Mongòia
• Altipian de ła Mongòlia Interna
• Altipian de ła Sibèria sentrałe
• Altipian armen
• altipian anatòłego
• Altipian de ła Lena
• Altipian de Ustyurt
• Altipian etiòpego
• Altipian de Bolaven
• Altipian de Jos
• Altipian de ła Banjška
• Altipian meridionale del Camerun
• Altipian mesegan
• Altipian de ła Mezeta
• Altipian de Manguéni
• Altipian Antartego
• Altipian del Colorado