Lê Uy Mục
hoàng đế thứ tám của triều Lê sơ / From Wikipedia, the free encyclopedia
Lê Uy Mục (chữ Hán: 黎威穆; 5 tháng 5 năm 1488 – 20 tháng 1 năm 1510), đôi khi còn gọi là Mẫn Lệ công (愍厲公), là vị hoàng đế thứ tám của nhà Lê sơ trong lịch sử Việt Nam. Trong thời gian trị vì của mình, ông chỉ dùng một niên hiệu là Đoan Khánh. Ông được xem là một vị hoàng đế tàn bạo và hoang dâm, nổi tiếng là một bạo chúa, người đời gọi là Quỷ vương (鬼王). Ông được sử gia đánh giá là hôn quân trong lịch sử nhà Hậu Lê nói riêng và lịch sử Việt Nam nói chung. Thời đại của ông đánh dấu giai đoạn chuyển thịnh thành suy của vương triều nhà Hậu Lê.
Lê Uy Mục Đế 黎威穆帝 | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Vua Việt Nam | |||||||||||||
Đồng tiền "Đoan khánh thông bảo" được đúc dưới thời vua Lê Uy Mục | |||||||||||||
Hoàng đế Đại Việt | |||||||||||||
Trị vì | 22 tháng 1 năm 1505 - 20 tháng 1 năm 1510 (4 năm, 348 ngày) | ||||||||||||
Tiền nhiệm | Lê Túc Tông | ||||||||||||
Kế nhiệm | Lê Tương Dực | ||||||||||||
Thông tin chung | |||||||||||||
Sinh | 5 tháng 5, 1488 Đông Kinh | ||||||||||||
Mất | 20 tháng 1, 1510(1510-01-20) (21 tuổi) Cửa Lệ Cảnh, Đông Kinh | ||||||||||||
An táng | An Lăng (安陵) | ||||||||||||
Thê thiếp | Trần Hoàng hậu | ||||||||||||
| |||||||||||||
Tước hiệu | Quỳnh Đô động chủ (瓊都洞主, 1505 - 1510) | ||||||||||||
Triều đại | Nhà Lê sơ | ||||||||||||
Thân phụ | Lê Hiến Tông | ||||||||||||
Thân mẫu | Chiêu Nhân Duệ Hoàng hậu |
Lê Uy Mục không chăm lo chính sự, hằng đêm đều cùng các cung nhân uống rượu, khi say thì giết chết tất cả bọn họ. Triều chính thời ông trị vì rơi vào tay ngoại thích và bọn hoạn quan, khiến cung đình bị nhơ nhuốc. Ông một tay dần giết hại các đại thần như Đàm Văn Lễ, Nguyễn Quang Bật, chèn ép Nguyễn Văn Lang khiến ông này phải chạy đi, vì tất cả đều không thuận lập Uy Mục sau khi Lê Hiến Tông qua đời. Đã vậy, ông còn nghi kị tông thất, giết cả anh em cha chú của mình, từ quần thần đến thân thuộc đều lo sợ, càng quyết tâm phản loạn.
Năm 1509, em họ Lê Uy Mục là Giản Tu công Lê Oanh liên kết với đại thần Nghĩa quận công Nguyễn Văn Lang phất cờ nổi dậy ở Tây Đô (Thanh Hóa), dẫn binh tới Đông Kinh, đánh bại tất cả các đạo quân do Lê Uy Mục gửi đến. Lê Oanh vào kinh thành, phế truất và bắt giam Uy Mục.[1] Cuối cùng, Uy Mục phải uống thuốc độc tự sát, xác của ông bị đem nhét vào súng thần công để bắn cho tan nát.