Makemake
hành tinh lùn trong Hệ mặt trời / From Wikipedia, the free encyclopedia
Makemake ( [ˈmakeˈmake]ⓘ[15]) hay trang trọng gọi là (136472) Makemake (biểu tượng: ),[16] là hành tinh lùn lớn thứ 3 trong hệ Mặt Trời và là một trong 2 vật thể tại vòng đai Kuiper (KBO)[lower-alpha 2]. Đường kính của nó vào khoảng 2/3 của Sao Diêm Vương. Makemake có một vệ tinh đã được phát hiện. Nhiệt độ trung bình cực kì thấp (khoảng 30 K) nghĩa rằng bề mặt của nó được bao bọc bởi mêtan, êtan và có thể là nitơ băng.[17]
Hình ảnh hành tinh lùn Makemake | |
Khám phá | |
---|---|
Khám phá bởi | Michael E. Brown Chad Trujillo David Rabinowitz |
Ngày phát hiện | 31 tháng 3 năm 2005 |
Tên định danh | |
(136472) Makemake | |
Phiên âm | UK: /ˌmækiˈmæki/, US: /ˌmɑːkiˈmɑːki/ hoặc /ˌmɑːkeɪˈmɑːkeɪ/ ⓘ[lower-alpha 1] |
Đặt tên theo | Makemake |
Tên định danh thay thế | 2005 FY9 |
Hành tinh lùn cubewano[1] phân tán-gần[lower-alpha 2] | |
Tính từ | Makemakean[2][3] |
Đặc trưng quỹ đạo[4] | |
Kỷ nguyên 31 tháng 5 năm 2020 (JD 2.458.900,5) | |
Ngày precovery sớm nhất | 29 tháng 1 năm 1955 |
Điểm viễn nhật | 52,756 AU (7,8922 Tm) |
Điểm cận nhật | 38,104 AU (5,7003 Tm) |
45,430 AU (6,7962 Tm) | |
Độ lệch tâm | 0,161 26 |
306,21 năm (111.845 ngày) | |
Tốc độ vũ trụ cấp 1 trung bình | 4,419 km/s |
165,514° | |
Độ nghiêng quỹ đạo | 28,9835° |
79,620° | |
17 tháng 11 năm 2186[5] | |
294,834° | |
Vệ tinh đã biết | 1 |
Đặc trưng vật lý | |
Kích thước | |
Bán kính trung bình | |
Độ dẹt | 0,0098[lower-alpha 3] 0,048[lower-alpha 4] |
6,42×106 km2[lower-alpha 5][8] | |
Thể tích | 1,53×109 km3[lower-alpha 5][9] |
Khối lượng | ≈3,1×1021 kg[10] |
Mật độ trung bình | ≈1,7 g/cm3 (sử dụng bán kính Ortiz và cộng sự 2012) ≈2,1 g/cm3 (sử dụng bán kính Brown năm 2013[6])[10] |
< 0.58 m/s2 | |
Tốc độ vũ trụ cấp 2 xích đạo | < 0.91 km/s |
22,8266±0,0001 giờ[11] | |
Suất phản chiếu hình học | 0,82±0,02[11] |
Nhiệt độ | 32–36 K (mô hình địa hình đơn) 40–44 K (mô hình hai địa hình)[7] |
Kiểu phổ | B−V=0,83, V−R=0,5[12] |
17,0 (xung đối)[13][14] | |
−0,12[4] 0,049±0,020[11] | |
Được biết đến như 2005 FY9 (và sau đó được đưa cho cái tên số hiệu 136472 và tên thường gọi Makemake, lấy theo tên một vị thần trên đảo Phục Sinh), nó được phát hiện vào ngày 31 tháng 3 năm 2005 bởi một đội ngũ do Michael Brown đứng đầu, và được công bố vào ngày 29 tháng 7 năm 2005. Ngày 11 tháng 6 năm 2008, Hiệp hội Thiên văn Quốc tế đã đưa Makemake vào danh sách những ứng cử viên cho tình trạng "giống Sao Diêm Vương" (plutoid), một thuật ngữ cho những hành tinh lùn ở ngoài quỹ đạo của Sao Hải Vương mà giống Sao Diêm Vương và Eris. Makemake được trang trọng xếp vào loại "plutoid" vào tháng 6 năm 2008.[17][18][19][20]