Lũ lụt miền Trung Việt Nam 2025
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Lũ lụt miền Trung Việt Nam 2025 là đợt mưa lớn và lũ lụt xảy ra tại các tỉnh miền Trung Việt Nam từ ngày 16 tháng 10 đến ngày 6 tháng 12 năm 2025, do chịu tác động của tổ hợp hình thế thời tiết không khí lạnh, nhiễu động trong đới gió Đông trên cao, địa hình đón gió của dãy Trường Sơn kết hợp hoạt động của vùng thấp tàn dư do các cơn bão Fengshen, Koto và hoàn lưu bão Kalmaegi gây ra.
Mưa lớn dài ngày xuất hiện đã xuất hiện tại các tỉnh từ Quảng Trị đến Khánh Hòa, với hai giai đoạn lớn. Giai đoạn thứ nhất diễn ra từ ngày 16 tháng 10 đến ngày 9 tháng 11, trong đợt mưa này đáng chú ý tại Đỉnh Bạch Mã ở Huế ghi nhận lượng mưa kỷ lục trong 24 giờ là 1.739 mm, cao nhất cả nước và đứng thứ hai thế giới; khiến lũ đặc biệt lớn xuất hiện trên các sông ở Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ, đặc biệt trên hệ thống sông Thu Bồn, đỉnh lũ tại trạm Câu Lâu đã vượt đỉnh lịch sử năm 1964; trên sông Bồ tại Phú Ốc, đỉnh lũ cũng đã vượt mốc kỷ lục thiết lập năm 2020 đến 3 lần chỉ trong vòng một tuần lễ; một số trạm đo khác trên một số sông cũng đã lập đỉnh lũ lịch sử mới. Giai đoạn thứ hai diễn ra từ ngày 15 tháng 11 đến ngày 6 tháng 12 với tâm điểm mưa lũ tại các tỉnh Nam Trung Bộ, trong đó một số sông tại Đắk Lắk và Lâm Đồng đã vượt mốc lũ lịch sử các năm 1993 và 2009, ngoài ra trên sông Dinh tại trạm Ninh Hòa thuộc Khánh Hòa cũng vượt đỉnh lũ lịch sử năm 1986. Ngoài ra, mưa lũ cũng đã xảy ra ở các địa phương khác trên toàn miền Trung Việt Nam.
Đợt mưa lũ đã gây ra thiệt hại nặng cho các tỉnh miền Trung Việt Nam, trong bối cảnh ở miền Bắc nước này vừa trải qua trận lũ lịch sử cách đó không lâu. Tính đến ngày 20 tháng 12, cùng với ảnh hưởng của hoàn lưu cơn bão Kalmaegi, đợt mưa lũ đã làm 218 người chết và mất tích, thiệt hại về kinh tế lên đến trên 38.318 tỷ đồng, riêng tỉnh Đắk Lắk trong giai đoạn thứ hai mưa lũ làm chết 113 người. Các hoạt động cứu trợ, ủng hộ người dân chịu ảnh hưởng bởi mưa lũ cũng đã được triển khai, trong đó "Chiến dịch Quang Trung" được Chính phủ Việt Nam phát động nhằm xây dựng lại nhà cửa cho người dân chịu ảnh hưởng bởi mưa lũ. Bên cạnh đó, vấn đề vai trò của thủy điện trong đợt mưa lũ cũng đã xuất hiện những ý kiến trái chiều.
Remove ads
Bối cảnh và công tác phòng chống
Vào tháng 10 năm 2025, hiện tượng La Niña được xác nhận đã xuất hiện trên khu vực trung tâm Thái Bình Dương và được nhận định có ảnh hưởng đến Việt Nam, với dự báo từ cơ quan khí tượng nước này cho biết các tháng cuối năm 2025 sẽ mưa nhiều hơn so với trung bình.[1] Thời điểm nửa đầu tháng, khu vực miền Bắc và Bắc Trung Bộ Việt Nam vừa chịu ảnh hưởng trực tiếp của các cơn bão số 9 (Ragasa), số 10 (Bualoi), số 11 (Matmo) đổ bộ vào và gây ra một đợt mưa lũ kéo dài, lũ lịch sử,[2] trong đó đợt lũ do ảnh hưởng của bão số 11 đã gây thiệt hại gần 17 nghìn tỷ đồng.[3] Sau đợt lũ này không lâu, một cơn bão có tên quốc tế Fengshen đi vào biển Đông, trở thành cơn bão số 12 và được dự báo tiến vào vùng biển Trung Bộ.[4] Đồng thời, đợt không khí lạnh đầu tiên của mùa Đông năm 2025 đã tràn về miền Bắc vào ngày 19 tháng 10, được dự báo có ảnh hưởng đến thời tiết Trung Bộ.[5][6] Đầu tháng 11 năm 2025, xuất hiện cơn bão Kalmaegi vào biển Đông, trở thành bão số 13 và cũng được nhận định hướng về các tỉnh miền Trung với cường độ mạnh, gây mưa lớn.[7]
Ngày 20 tháng 10 năm 2025, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam ra một công điện nhằm chủ động ứng phó với bão số 12 và tác động lũ lụt mà bão có thể gây ra, yêu cầu không để bị động, bất ngờ, bảo đảm an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân.[8] Hai ngày sau, một công điện khác cũng đã được gửi lãnh đạo một số tỉnh miền Trung và yêu cầu đình hoãn các cuộc họp không cấp bách, chưa thật cần thiết để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai quyết liệt công tác phòng, tránh, ứng phó bão và nguy cơ mưa lũ lớn, ngập lụt, lũ ống, lũ quét, sạt lở đất.[9] Vào các ngày 27 và 30 tháng 10, tiếp tục có thêm các công điện của Thủ tướng Việt Nam về việc ứng phó với mưa lũ.[10][11] Tại Huế, hơn 14.000 cán bộ, chiến sĩ công an, 2.000 chiến sĩ quân đội đã được huy động tham gia hỗ trợ ứng phó và khắc phục hậu quả mưa lũ;[12][13] con số tương tự tại Đà Nẵng là 12.600 chiến sĩ bộ đội.[14] Đà Nẵng cũng đã huy động hơn 36.200 lượt người, 148 phương tiện tham gia ứng cứu, di dời khẩn cấp 4.835 hộ dân với 15.886 nhân khẩu.[15] Một số thủy điện tại miền Trung đã thực hiện lệnh vận hành, điều tiết nước về hạ du trong ngày 26 tháng 10 nhằm ứng phó với lũ lụt.[16] Tại Đà Nẵng, vào đầu tháng 11, các thủy điện tiếp tục vận hành điều tiết mức nước.[17]
Trước những ảnh hưởng của bão Kalmaegi và mưa sau bão, ngày 5 tháng 11, một phiên họp do Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì, kết nối với các địa phương, nhằm triển khai phương án ứng phó, với phương châm "tình trạng khẩn cấp hơn, nguy hiểm hơn" do trước đó đã mưa lũ dài ngày.[18] Một công điện của Thủ tướng Việt Nam về phòng chống bão, lũ cũng đã được gửi một ngày trước đó.[19] Các thủy điện cũng đã hạ mực nước đón lũ trước nguy cơ ảnh hưởng của mưa bão.[20] Tính đến ngày 8 tháng 11, có 20 hồ thủy điện Trung Bộ phải vận hành xả lũ, điều tiết mực nước.[21] Hội nghị Trung ương 14 khóa XIII của Đảng Cộng sản Việt Nam cũng kết thúc sớm hơn dự kiến để tập trung chỉ đạo chống bão, lũ.[22]
Nhằm ứng phó với giai đoạn mưa lũ từ ngày 16 tháng 11, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam đã liên tiếp ban hành 3 công điện số 217, 218 và 219 trong các ngày 16 và 17 tháng 11 năm 2025, với yêu cầu triển khai các biện pháp ứng phó.[23] Ngày 19 tháng 11, ngành khí tượng Việt Nam đã ban hành Cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai cấp 4 cho khu vực phía Đông tỉnh Đắk Lắk (tỉnh Phú Yên cũ).[24] Quân khu 5 đã triển khai Sở Chỉ huy tiền phương ứng phó lũ đặc biệt lớn tại Đắk Lắk.[25] Một số khu vực thuộc tỉnh Đắk Lắk đã gấp rút triển khai di dời dân trước khi lũ chạm đỉnh lịch sử,[26] 7.765 hộ thuộc diện sơ tán khẩn cấp đã được đưa đến nơi an toàn.[27] Tính chung, các tỉnh Quảng Trị, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Khánh Hòa, Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng và Huế đã tổ chức sơ tán 18.800 hộ với 61.800 người tránh mưa lũ, sạt lở, ngập lụt.[28] 26,4 triệu tin nhắn SMS và 24,1 triệu tin nhắn qua ứng dụng Zalo đã được gửi đến người dân các tỉnh trong vùng mưa lũ để cảnh báo, hướng dẫn cách phòng chống.[29] Bộ Quốc phòng Việt Nam đã điều động 18.066 lượt cán bộ, chiến sỹ, 441 lượt phương tiện; Bộ Công an nước này cũng đã huy động 17.624 cán bộ chiến sỹ, 24.143 lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự ở cơ sở, 3.207 lượt phương tiện triển khai ứng phó mưa lũ, khắc phục hậu quả.[30]
Remove ads
Diễn biến mưa
Giai đoạn thứ nhất
Bão Fengshen (bão số 12) và Kalmaegi (bão số 13) khi tiếp cận đất liền miền Trung Việt Nam
Trong giai đoạn nửa cuối tháng 10, Việt Nam liên tiếp chịu ảnh hưởng của không khí lạnh vào các ngày 19, 26 và 30 tháng 10.[31] Từ ngày 22 đến ngày 28 tháng 10 khu vực miền Trung Việt Nam chịu tác động tổ hợp hình thái đa thiên tai gồm không khí lạnh tăng cường, hoạt động của bão Fengshen (bão số 12) suy yếu thành vùng áp thấp trên vùng biển ven bờ Huế - Đà Nẵng, dải hội tụ nhiệt đới dâng trục từ phía Nam lên và nhiễu động trong đới gió Đông kết hợp với địa hình đón gió. Tổ hợp này đã gây ra một đợt mưa lớn tại các tỉnh miền Trung Việt Nam.[32] Tuy nhiên theo Đài khí tượng thủy văn thành phố Huế, đợt mưa ở địa phương này bắt đầu từ ngày 16 tháng 10.[33]
Tổng lượng mưa từ ngày 22 tháng 10 đến ngày 29 tháng 10 tại Hà Tĩnh, Quảng Trị và Quảng Ngãi phổ biến 200 đến 450 mm; ở Huế từ 450 đến 900mm; ở Đà Nẵng từ 300 đến 600 mm.[34] Mưa lớn vẫn tiếp diễn ở Trung Bộ từ ngày 30 tháng 10, tuy nhiên vùng mưa lớn tập trung ở khu vực Hà Tĩnh, Quảng Trị;[35] tính từ 19 giờ ngày 30 tháng 10 đến 19 giờ ngày 31 tháng 10, lượng mưa tại hai tỉnh này phổ biến 150 đến 300mm, một số điểm ghi nhận mưa lớn hơn như Kỳ Anh 347 mm, hồ Sông Trí (Hà Tĩnh) 346 mm; Ba Đồn 507 mm, Quảng Trạch (Quảng Trị) 489 mm.[36] Tính từ tối ngày 31 tháng 10 đến ngày 4 tháng 11, khu vực Trung Bộ tiếp tục xảy ra mưa lớn với lượng mưa từ 300 đến 500 mm, cục bộ có nơi mưa trên 800mm; một số trạm có tổng lượng mưa lớn như Hồ Thượng Sông Trí (Hà Tĩnh) 965 mm, hồ Kim Sơn (Hà Tĩnh) 792 mm, Lâm Thủy (Quảng Trị) 572 mm, Đỉnh Bạch Mã (Huế) 1323 mm, Khe Tre (Huế) 845 mm, Hương Sơn (Huế) 783 mm, Phước Hiệp (Đà Nẵng) 615 mm, Nghĩa Trung (Quảng Ngãi) 605 mm.[37]
Từ ngày 6 tháng 11, miền Trung Việt Nam tiếp tục chịu ảnh hưởng của mưa lớn, do bão Kalmaegi (bão số 13) đổ bộ vào Gia Lai và Đắk Lắk gây ra.[38][39] Ở các tỉnh, thành phố từ Huế đến Khánh Hòa mưa từ 120 đến 220 mm, cục bộ trên 300 mm, một số trạm có lượng mưa lớn như ở Đỉnh Bạch Mã (Huế) 396 mm, Trà Thanh (Quảng Ngãi) 312 mm, Trà Hiệp (Quảng Ngãi) 252 mm, Chư Răng (Gia Lai) 393 mm, xã Đăk Pling (Gia Lai) 313 mm, đập tràn Sông Hinh (Đắk Lắk) 504 mm, Xuân Lâm (Đắk Lắk) 285 mm, hồ Hoa Sơn (Khánh Hòa) 138 mm.[40] Ngày 7 tháng 11, Đài khí tượng thủy văn thành phố Huế phát tin cuối cùng về đợt mưa lũ trên địa bàn tỉnh, kết thúc đợt mưa lũ kéo dài 23 ngày tại địa phương.[33] Ngày 8 tháng 11, mưa lớn dịch lên khu vực từ Thanh Hóa đến Bắc Quảng Trị và có xu hướng giảm dần.[41]
Tại Bạch Mã (Huế), tổng lượng mưa tính từ 19 giờ ngày 26 tháng 10 đến 19 giờ ngày 27 tháng 10 đạt 1.739,6 mm, được ngành khí tượng Việt Nam xác nhận là lượng mưa một ngày lớn nhất từ trước đến nay ở nước này.[42] Số liệu này cũng được cho là gần bằng lượng mưa trung bình năm trên toàn lãnh thổ Việt Nam,[43] cũng như lớn thứ hai thế giới, chỉ sau một địa điểm ở Ấn Độ Dương (kém 86 mm).[42][44] Trạm khí tượng Nam Đông cũng ghi nhận lượng mưa một ngày lớn nhất là 968,1 mm vào ngày 27 tháng 10, phá kỷ lục thiết lập năm 2017.[45] Tổng lượng mưa từ 25 đến 30 tháng 10 tại Đỉnh Bạch Mã đạt 4.161 mm, tại Khe Tre 1.956 mm.[46]
Giai đoạn thứ hai
Từ ngày 15 tháng 11, một đợt mưa lớn đã xuất hiện tại các tỉnh miền Trung Việt Nam, cũng do ảnh hưởng của không khí lạnh kết hợp với nhiễu động gió Đông trên cao,[47] bên cạnh đó hơi nước từ Biển Đông liên tục được chuyển vào đất liền các tỉnh miền Trung Việt Nam kết hợp địa hình chắn gió của dãy Trường Sơn đx kích thích đối lưu phát triển mạnh và duy trì mưa kéo dài.[48][49] Thời gian có cường độ mưa lớn nhất tại các tỉnh Hà Tĩnh đến Đà Nẵng từ 16 đến ngày 19 tháng 11, sau giảm dần; các tỉnh Quảng Ngãi đến Khánh Hòa từ 16 đến ngày 20 tháng 11.[50] Tại các tỉnh từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi, tính từ 19 giờ ngày 15 tháng 11 đến 7 giờ ngày 19 tháng 11 năm 2025, đã xuất hiện một số trạm có tổng lượng mưa lớn như Thủy điện La Tó (Quảng Trị) 976 mm; Thủy điện Bình Điền (Huế) 998 mm; Phước Hiệp (Đà Nẵng) 1.117 mm; Sông Trà (Đà Nẵng) 1.063 mm; Sơn Long (Quảng Ngãi) 1.170 mm; Ba Điền (Quảng Ngãi) 1.086 mm.[51]
Từ tối 18 đến ngày 20, tâm mưa lớn tập trung tại các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk và Khánh Hòa và ghi nhận nhiều trạm có lượng mưa lớn, riêng trong ngày 19 tháng 11 khu vực phía Đông tỉnh Đắk Lắk (tỉnh Phú Yên cũ) ghi nhận mưa đặc biệt lớn trên diện rộng với lượng mưa phổ biến 400–600 mm, có nơi trên 800mm như Hòa Mỹ Tây 841 mm; Sơn Thành Đông 827 mm.[52] Tính trong cả đợt mưa từ ngày 16 đến ngày 24 tháng 11, lượng mưa tại khu vực phía Đông tỉnh Đắk Lắk phổ biến từ 500 đến 1.000 mm, có nơi trên 1.900 mm như Đập tràn sông Hinh 2.018 mm, Sơn Thành Tây 1.807 mm, Hòa Mỹ Tây 1.813 mm, Sông Hinh 1.543 mm, Sơn Long 1363.8 mm; khu vực phía Tây tỉnh này 150 đến 400mm, có nơi cao hơn như M'Đrắk 805,5 mm, Hòa Phong 434,6 mm.[50][53]
Tại phía Đông tỉnh Gia Lai, phía Bắc tỉnh Khánh Hòa (các tỉnh Bình Định và Khánh Hòa cũ), tính từ ngày 16 đến 24 tháng 11, ghi nhận tổng lượng mưa phổ biến 400 đến 700 mm,[53] một số điểm có lượng mưa cao hơn như: ở Gia Lai có Canh Liên 1000,1 mm, An Quang 988,2 mm, Vân Canh 927,6 mm, Quy Nhơn 893,8 mm, Bồng Sơn 742,1 mm; ở phía Bắc Khánh Hòa có Đại Lãnh 1071,1 mm, Khánh Hiệp 1002,1 mm, Sơn Thái 877,1 mm, Suối Cát 877,3mm.[50] Phía Tây tỉnh Gia Lai và phía Nam tỉnh Khánh Hòa (tỉnh Gia Lai và Ninh Thuận cũ) có lượng mưa phổ biến từ 100 đến 500 mm, có nơi cao hơn như Ninh Hải 600 mm.[49]
Từ đêm 20 tháng 11, mưa có xu hướng giảm dần tại các tỉnh Nam Trung Bộ.[52] Trong các ngày 21 và 22 tháng 11, ở khu vực phía Đông các tỉnh Quảng Ngãi đến Đắk Lắk và phía Bắc Khánh Hòa vẫn có mưa vừa, mưa to.[54][55] Tính từ tối ngày 21 đến 25 tháng 11, khu vực Trung Bộ có mưa phổ biến từ 70-150mm, một số trạm có tổng lượng mưa lớn hơn như tại Đỉnh Bạch Mã (Huế) 228 mm; Trà Kót (Đà Nẵng) 232 mm; Tam Trà (Đà Nẵng) 217 mm; hồ Quang Hiển (Gia Lai) 261 mm; hồ Long Mỹ (Gia Lai) 225 mm; Sơn Định (Đắk Lắk) 188 mm.[56]
Ngày 3 tháng 12, áp thấp nhiệt đới suy yếu từ bão số 15 (Koto) suy yếu thành vùng áp thấp trên khu vực các tỉnh Đắk Lắk và Khánh Hòa. Hoàn lưu bão Koto kết hợp không khí lạnh và nhiễu động trong đới gió đông trên cao gây mưa tại nhiều khu vực tại miền Trung Việt Nam.[57][58][59] Tính từ 19 giờ ngày 1 tháng 12 đến 7 giờ ngày 5 tháng 12, tổng lượng mưa tại các tỉnh từ Quảng Trị đến Lâm Đồng phổ biến 100 đến 200mm, một số trạm có tổng lượng mưa lớn hơn như: Đỉnh Bạch Mã (Huế) 582 mm, Tam Trà (Đà Nẵng) 324 mm, Trà Nham (Quảng Ngãi) 366 mm, thủy điện Đa Nhim (Khánh Hòa) 209 mm, Sông Khán (Lâm Đồng) 335 mm.[60] Trong các ngày 4 đến 6 tháng 12, vùng mưa mở rộng ra phía bắc, xuất hiện tại tỉnh Thanh Hóa đến Quảng Trị.[61]
Trong đợt mưa lũ này, các trạm đo tại Khe Sanh (Quảng Trị), Quy Nhơn (Gia Lai), Sơn Hòa (Đắk Lắk), EaHleo (Đắk Lắk) đã ghi nhận giá trị lượng mưa ngày cao nhất của tháng 11 trong lịch sử,[62] đồng thời các trạm này cũng ghi nhận tổng lượng mưa tháng 11 cao nhất trong chuỗi số liệu quan trắc của tháng 11 hằng năm.[63] Tính trong 5 ngày từ 16 đến 20 tháng 11 năm 2025, địa bàn xã Hòa Thịnh (tỉnh Đắk Lắk) ghi nhận tổng lượng mưa là 1.056 mm, nằm trong 10 xã phường có lượng mưa cao nhất nước.[64] Tổng lượng mưa hai ngày 18 và 19 tháng 11 được cho là gần bằng tổng lượng mưa cả năm trên địa bàn tỉnh cũ Đắk Lắk trước sáp nhập.[65] Trong đợt mưa từ ngày 3 đến 4 tháng 12, một số trạm tại Lâm Đồng cũng ghi nhận lượng mưa ngày lớn nhất vượt giá trị lịch sử cùng thời kỳ tháng 12.[61]
Remove ads
Diễn biến lũ
Giai đoạn thứ nhất
Từ ngày 26 tháng 10, lũ trên các sông ở Trung Trung Bộ từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi bắt đầu lên.[69] Tại Huế, ngày 27 tháng 10, đỉnh lũ sông Bồ tại Phú Ốc lập đỉnh lần 1, với mức nước lũ 5,25m, vượt lũ lịch sử năm 2020 (5,24m) chỉ 0,01m.[70][71] Ngày 29 tháng 10, đỉnh lũ tại Phú Ốc lần thứ hai cao hơn đỉnh lũ lần thứ nhất, với mức nước lũ lúc 18 giờ đạt 5,27m, cao hơn đỉnh lũ năm 2020 3 cm và cao hơn báo động 3[b] 0,77m.[46][72] Ngày 3 tháng 11, đỉnh lũ tại trạm này tiếp tục phá kỷ lục lịch sử khi đạt 5,31m, cao hơn kỷ lục vừa thiết lập trước đó là 0,04m.[43][73] Như vậy chỉ trong một tuần lễ, đỉnh lũ sông Bồ ở Phú Ốc đã ba lần vượt mức lũ lịch sử, lập đỉnh mới trong một tuần.[74] Trên sông Hương tại Kim Long, lũ cũng đạt đỉnh ở mức 5,05m, cao thứ hai, đứng sau năm 1999 (5,81m) đạt được lúc 20 giờ ngày 27 tháng 10.[75][76] Sau khi tạm rút, lũ sông Hương lên trở lại vào ngày 2 tháng 11 do mưa lớn[77] và đạt đỉnh tiếp theo ở mức trên báo động 3, nhưng thấp hơn đỉnh lũ ngày 27 tháng 10 nói trên.[73]
Tại Đà Nẵng, lũ trên sông Thu Bồn tại Câu Lâu đã vượt mức lịch sử của trận "Đại hồng thủy 1964" vào 22 giờ ngày 29 tháng 10, thời điểm này mực nước lũ lên 5,52m và vượt năm 1964 (5,48m) là 0,04m.[78] Đến 2 giờ sáng 30 tháng 10, tại Câu Lâu lũ đạt đỉnh ở mức 5,62m, vượt lịch sử 14 cm.[79][80] Tại Nông Sơn, đỉnh lũ đạt được lúc chiều ngày 29 tháng 10 đã lên đến 18,68m, vượt qua đỉnh lũ lịch sử năm 1998 (18,53m).[81] Đỉnh lũ tại Hội An cũng đã đạt được rạng sáng ngày 30 tháng 10 ở mức 3,39m, chỉ kém đỉnh lũ năm 1964 1 cm.[82] Đỉnh lũ tại Giao Thủy (Quảng Nam) đạt được tối ngày 29 tháng 10 ở mức 10,03m,[83] chỉ cách lũ lịch sử 1964 (10,06m) 3 cm.[84] Đỉnh lũ trên sông Vu Gia ở trạm Thành Mỹ đạt 27,2m, cao hơn mức lũ lịch sử năm 2007 (27,14 m) 0,06m và tại trạm Hội Khách đạt 19,32m, cao hơn mức lũ lịch sử năm 2009 (18,14m) 1,18 m; cùng đạt được trong chiều ngày 29 tháng 10 (giờ Việt Nam).[81] Đỉnh lũ tại trạm Ái Nghĩa đạt 10,6m lúc 19 giờ ngày 29 tháng 10, cách đỉnh lũ lịch sử năm 2009 (10,77m) 17 cm.[85] Ngày 3 tháng 11, mực nước trên các sông Vu Gia và Thu Bồn đạt đỉnh lần 2, ở mức báo động 3 và trên báo động 3 nhưng thấp hơn đỉnh lũ lịch sử trên.[73]
Tại Lâm Đồng, đỉnh lũ đạt được trên sông Lũy tại Sông Lũy (tỉnh Bình Thuận cũ) là 29,49m vào ngày 28 tháng 10, cao hơn báo động 3 gần 1m và vượt lũ lịch sử năm 1996 là 33 cm.[86][c] Tại Quảng Ngãi, đỉnh lũ đạt được trên sông Trà Bồng tại Châu Ổ là 5,06m và trên sông Trà Khúc tại Trà Khúc là 7,87m đều vào lúc 15 giờ ngày 29 tháng 10. Các giá trị này đều cao hơn báo động 3.[85][88] Đỉnh lũ trên các sông Gianh, Thạch Hãn và Bến Hải ở tỉnh Quảng Trị phổ biến đạt mức báo động 1 và báo động 2,[89] riêng sông Kiến Giang tại trạm Lệ Thủy đạt mức 3,47m vào đêm ngày 3 tháng 11, trên báo động 3 0,77 mét; tại tỉnh Hà Tĩnh, trên các sông Ngàn Sâu, Ngàn Phố xuất hiện một đợt lũ, trong đó đỉnh lũ sông Ngàn Sâu ở mức từ báo động 1 đến báo động 2.[90]
Đến ngày 7 tháng 11, do ảnh hưởng của mưa bão Kalmaegi, đỉnh lũ trên sông Ba tại trạm Ayunpa ở tỉnh Gia Lai lên 158,29m lúc 6 giờ sáng, hơn báo động 3 2,29m và cách lũ lịch sử năm 2009 (158,63m) là 0,34m;[91][92] trong khi đó đỉnh lũ tại các trạm Củng Sơn và Phú Lâm thuộc tỉnh Đắk Lắk đạt được trong ngày 8 tháng 11 và ở mức lần lượt là dưới báo động 3 và dưới báo động 2.[93] Đỉnh lũ trên sông Kỳ Lộ ở Đắk Lắk tại Xuân Quang là 34,58m đạt được vào 23 giờ ngày 6 tháng 11, tại Hà Bằng là 11,7m vào rạng sáng 7 tháng 11, các giá trị này đều trên báo động 3.[94] Trên sông Srêpôk, đỉnh lũ đạt được tại trạm Bản Đôn (Đắk Lắk) là 174,23m vào chiều ngày 7 tháng 11, trên báo động 3 0,23m; trong khi trên sông Krông Ana tại Giang Sơn đạt được vào ngày 9 tháng 11 ở dưới mức báo động 2.[93] Trong khi đó, lũ ở hầu hết các sông từ Quảng Trị đến Lâm Đồng ở mức từ báo động 1 đến báo động 2.[40] Từ ngày 9 tháng 11, lũ ở hầu hết các sông miền Trung đều xuống và biến đổi chậm, dao động theo thủy triều.[93][95]
Giai đoạn thứ hai
Từ ngày 16 tháng 11, lũ trên nhiều sông ngòi Trung Bộ đã lên trở lại. Đỉnh lũ tại sông Bồ ở Phú Ốc (Huế), sông Vu Gia tại Ái Nghĩa (Đà Nẵng), sông Thạch Hãn tại trạm Thạch Hãn (Quảng Trị) và trên sông ĐăkBla tại trạm KonPlông (Quảng Ngãi) vượt mức báo động 3, một số sông khác tại Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi đạt mức báo động từ 2 đến 3.[96][97] Đến ngày 21 tháng 11, lũ trên các sông từ Huế đến Quảng Ngãi đều đã xuống.[97] Trên sông Kôn tại trạm Thạnh Hòa (Gia Lai), đỉnh lũ đạt được lúc 20 giờ ngày 19 tháng 11 là 9,09m, trên báo động 3 1,09m và kém lũ lịch sử là 59 cm,[98] 5 ngày sau, lũ lên thêm một lần nữa và đạt đỉnh ở mức trên báo động 2 0,11m.[99] Trên sông Hà Thanh ở Gia Lai, đỉnh lũ tại Vân Canh và Diêu Trì cũng lên trên báo động 3, đặc biệt vào ngày 19 tháng 11, đỉnh lũ tại trạm Diêu Trì lên mức 7,4m, vượt lũ lịch sử năm 2009 là 23 cm.[100] Trong đợt mưa do bão số 15 từ 3 đến 4 tháng 12, lũ trên sông Trà Khúc tại tỉnh Quảng Ngãi lên mức báo động 1. Đến ngày 5 tháng 12, mực nước các sông miền Trung hầu hết đã xuống dưới báo động 1.[60]
Tâm điểm của giai đoạn lũ này là tại các tỉnh Đắk Lắk, Khánh Hòa và Lâm Đồng. Tại Đắk Lắk và Khánh Hòa, một số trạm đã có mực nước lũ lên vượt đỉnh lịch sử trong ngày 19 tháng 11.[101] Trên sông Kỳ Lộ tại Hà Bằng (Đắk Lắk), đỉnh lũ đã đạt 13,9m, vượt lũ lịch sử năm 2009 là 0,43m, đạt được vào trưa ngày 19 tháng 11.[102] Thủy điện Sông Ba Hạ tại Đắk Lắk phải xả lũ với lưu lượng 16.100 mét khối trên giây vào lúc 18 giờ ngày 19 tháng 11, mức xả được cho là lớn nhất từ trước đến nay từ khi vận hành thủy điện và cũng được cho là mức xả lũ cao nhất từ trước đến nay ở Việt Nam.[103][104][105][106] Trên sông Ba (Đà Rằng) ở Đắk Lắk, đỉnh lũ tại trạm Củng Sơn đạt được ở mức 40,99m vào 1 giờ sáng ngày 20 tháng 11, vượt mức lũ lịch sử năm 1993 là 1,09m; trong khi đỉnh lũ tại trạm Phú Lâm đạt 5,40m, trên lũ lịch sử 0,19m đạt được sau đó một giờ.[107] Tại tỉnh Khánh Hòa, đỉnh lũ trên sông Dinh tại Ninh Hòa cũng đã đạt đỉnh lúc 14 giờ ngày 20 tháng 11 ở mức 6,77m, vượt mức lịch sử năm 1986 là 0,19m.[108] Trên sông Cái Nha Trang tại trạm thủy văn Đồng Trăng đạt đỉnh ở mức 13,14m lúc 5 giờ ngày 20 tháng 11, trên mức báo động 3 là 2,12m, đỉnh lũ trên sông Cái Phan Rang tại trạm thủy văn Tân Mỹ đã đạt ở mức 40,25m vào trước đó 1 tiếng, trên mức báo động 3 là 2,75m.[109][110][111] Tại Lâm Đồng, lũ trên sông Đa Nhim tại trạm Đại Ninh đạt mốc 833,99m vào sáng ngày 20 tháng 11, vượt đỉnh lũ lịch sử trước đó là 0,54m và đến chiều 20 tháng 11, đỉnh lũ tại Đại Ninh ghi nhận ở mức 836,17m, trên báo động 3 (831,5m) là 4,67m và trên lũ lịch sử năm 1993 là 2,72m.[112][113][114] Trong đợt mưa do ảnh hưởng của bão số 15 (Koto), lũ trên sông Cam Ly tại trạm Thanh Bình đạt 834,36m vào 12 giờ ngày 4 tháng 12, vượt mức lũ lịch sử năm 2019 0,11m, trong khi đỉnh lũ sông Lũy tại trạm sông Lũy đạt được cùng ngày ở mức 29,23m, trên báo động 3 nhưng kém đỉnh lũ lịch sử xảy ra cuối tháng 10 trước đó là 0,25m;[86][115] lũ trên sông Dinh Khánh Hòa ở đợt này chỉ trên báo động 1.[60][115]
Ở khu vực phía Tây Đắk Lắk, trên sông Krông Ana tại trạm Giang Sơn, đỉnh lũ đạt được ở mức 426,53m vào lúc 13 giờ ngày 21 tháng 11, trên báo động 3 2,53m.[116] Lũ trên sông Srêpôk tại trạm Bản Đôn cũng đạt đỉnh mức 178,19m vào sáng ngày 23 tháng 11, cao hơn báo động 3 4,19m,[117] kém lũ lịch sử năm 1993 là 0,65m.[118] Trên sông Ba tại trạm AyunPa thuộc tỉnh Gia Lai, lũ cũng vượt báo động 3 từ 3 giờ sáng 19 tháng 11, và đạt mức đỉnh lũ là 157,97 m lúc 17 giờ.[101] Trên sông Đồng Nai, ở trạm Tà Lài (Đồng Nai) đỉnh lũ đo được ở mức 112,79m vào chiều ngày 21 tháng 11 và dưới báo động 3 0,21m.[116] Đến ngày 28 tháng 11, lũ trên hầu hết các sông đã xuống dưới mức báo động 1, ngoại trừ sông Srêpôk và Krông Ana ở Đắk Lắk.[119] Đến ngày 3 tháng 12, mực nước sông Krông Ana tại Giang Sơn xuống dưới báo động 1 song lại lên trở lại mức báo động 1 vào ngày 4 tháng 12, trong khi sông Srêpôk tại Bản Đôn mực nước vẫn duy trì trên báo động 1.[120][121] Đến ngày 6 tháng 12, mực nước các sông biến đổi theo điều tiết hồ chứa và thủy triều, ngoại trừ sông Krông Ana ở mức báo động 1.[122][d]
Remove ads
Thiệt hại
Theo báo cáo nhanh từ Cục quản lý đê điều và phòng chống thiên tai Việt Nam, tính đến ngày 5 tháng 11 năm 2025, mưa lũ ở giai đoạn 1 đã làm 47 người chết và 8 người mất tích.[134][135] Ghi nhận ở thời điểm 29 tháng 10 có 90 xã, phường bị ngập.[136][137] Tính chung với bão số 13 (Kalmaegi), có 66 người chết và mất tích,[138] hơn 2.500 nhà bị sập, đổ, hơn 60 nghìn nhà bị hư hại, tốc mái, hơn 186 nghìn nhà bị ngập; gần 25 nghìn ha lúa, hoa màu bị hư hại; hơn 162 nghìn con gia súc, gia cầm bị chết; gần 63 nghìn lồng bè nuôi thủy sản bị thiệt hại; nhiều công trình hạ tầng như trường học, trạm y tế, đường sá, điện, viễn thông đã bị hư hại nặng.[128] Tính đến ngày 2 tháng 11, ảnh hưởng của mưa lũ khiến 825.638 khách hàng tại các địa phương miền Trung bị mất điện, trên lưới điện trung áp ghi nhận 600 vụ sự cố;[139] 67,7 km kênh mương thủy lợi bị sạt lở, hư hỏng; 37 km bờ sông, bờ biển bị sạt lở.[35][135][140] Thiệt hại do đợt mưa lũ sau bão số 12 ước tính 9.050 tỷ đồng,[128] thiệt hại do bão số 13 và mưa lũ ước tính 13.048 tỷ đồng.[e]
Trong giai đoạn thứ hai, tính đến ngày 20 tháng 12 năm 2025, mưa lũ làm 148 người chết và 2 người mất tích; ghi nhận có 963 nhà bị đổ sập, 3.390 nhà bị hư hỏng[130][144][145] và 272.666 nhà ngập ở thời điểm ngập lớn nhất,[144] 52.058 ha lúa, hoa màu và 39.034 ha cây trồng khác bị thiệt hại, 1.061.924 gia súc, gia cầm bị chết, cuốn trôi, 373 ha thủy sản và 100.472 lồng nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại.[130] Nhiều chuyến tàu đã bị đình trệ do ảnh hưởng của mưa lũ.[146] 47 vị trí trên các tuyến quốc lộ bị sạt lở, ngập lụt cục bộ gây ách tắc giao thông; 650m kè bị sạt lở, hư hỏng.[147] 1,19 triệu khách hàng bị mất điện trong đợt mưa lũ này.[148][149] Ghi nhận đến 114 xã, phường tại các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa bị ngập sâu trong giai đoạn mưa lũ thứ hai.[150] Thiệt hại kinh tế ước tính 16.220 tỷ đồng.[130][151][152] Đợt mưa do ảnh hưởng của bão số 15 (Koto) khiến tỉnh Lâm Đồng chịu thiệt hại 113 tỷ đồng tính đến ngày 5 tháng 12 cùng 1 người chết.[133]
Theo Bộ trưởng Tài chính Việt Nam Nguyễn Văn Thắng, thiên tai khiến tốc độ tăng trưởng GRDP trong quý IV năm 2025 của các tỉnh thành như Huế, Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa... giảm khoảng 1%, cả năm giảm khoảng 0,2 đến 0,3% và làm giảm khoảng 0,1% tăng trưởng GDP của Việt Nam quý IV năm 2025.[153]
Huế
Tại Huế, tính đến sáng 29 tháng 10, ghi nhận ngập lụt diện rộng ở 32 trong tổng số 40 xã, phường, trong đó có nhiều khu vực ngập sâu từ 1 đến 2m. Toàn thành phố có hơn 50 nghìn ngôi nhà bị ngập sâu từ nhiều ngày; đa số tuyến đường nội đô bị chia cắt khiến cho giao thông gần như tê liệt.[33][154] Sân vận động Tự Do và Bia Quốc học cũng đã chìm trong biển nước.[155][156] Nước lũ trên sông Hương được ghi nhận cao đến gần mặt cầu Trường Tiền và tràn vào cả Kinh thành Huế gây ngập lụt,[157] ở Đại nội ngập khoảng 0,3 – 1 m; lăng Minh Mạng, Thiệu Trị, Gia Long ngập từ 1 – 1,5 m; cung An Định ngập tới 2 m, nội thất Khải Tường Lâu ngập 10 cm; kè hồ tại lăng Tự Đức bị sạt lở 10 m.[158] Trong lần nước lên ngày 3 tháng 11, nước lũ cũng đã gây ngập nhiều nơi tại Huế, trong đó có Kinh thành Huế;[159] số xã ngập tăng từ 8 ngày 2 tháng 11 lên 28 vào ngày 3 tháng 11.[160] Trong giai đoạn mưa lũ thứ hai vào giữa tháng 11, Huế ghi nhận hơn 12 nghìn nhà cùng nhiều tuyến đường bị ngập.[161]
Ảnh hưởng của mưa lũ khiến học sinh ở thành phố Huế nghỉ học trong gần hai tuần lễ,[162][163] cũng như giai đoạn mưa lũ thứ hai đối với một số trường vùng lũ.[164] Nhiều trường học tại thành phố này cũng đã bị nước lũ làm ngập.[165] 201 nghìn hộ dân thành phố Huế bị mất điện và 1.479 trạm biến áp tại địa phương này phải ngừng hoạt động.[158] Nước lũ cũng đã tràn vào Bệnh viện Trung ương Huế sau 26 năm, gây ngập tầng 1, cùng nhiều khoa, phòng tại cơ sở y tế này.[166] Huế cũng ghi nhận 47 cơ sở y tế bị ngập lụt, bao gồm: 35 cơ sở trạm y tế và 12 bệnh viện, trung tâm y tế trực thuộc Sở Y tế; tổng thiệt hại 7 tỷ đồng.[125]
Thành phố này tính đến 29 tháng 10 ghi nhận 38 điểm sạt lở,[154] ở biển Thuận An, Vinh Lộc tiếp tục xói lở nghiêm trọng, có nơi lấn sâu vào đất liền 50 – 70 m.[158] Nước lũ đã gây sạt lở bờ sông Hương, sông Bồ, sông Ô Lâu và các sông khác với tổng chiều dài hơn 10 km, hơn 30 km kênh mương, 30 đập tạm, đê bao nội đồng bị trôi cùng nhiều trạm bơm bị ngập nước, sạt lở hư hỏng.[125] Ngành đường sắt đã phải phong tỏa khu Văn Xá - Huế[167] và huy động hai đoàn tàu với tổng khối lượng 1.100 tấn lên trấn giữ hai cầu Bạch Hổ và Dã Viên để gia tải và chống trôi cầu.[168] Lĩnh vực giao thông thiệt hại 134 tỷ đồng sau mưa lũ.[163]
Tính trong giai đoạn mưa lũ thứ nhất, về nông nghiệp, 600 ha lúa, hoa màu và 255 ha cây ăn quả bị hư hỏng; 124.000 chậu hoa cây cảnh bị ngập úng; 42 ha sắn bị vùi lấp; 6 con trâu, 50 bò, 149 lợn và hơn 13.000 con gia cầm bị chết, cuốn trôi. Trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản, Huế ghi nhận 6.000 ha ao hồ nuôi trồng, hơn 8.300 lồng cá bị ngập, thiệt hại gần 58 tấn cá thương phẩm và 60.000 con cá giống. Địa phương này ghi nhận 15 người chết do mưa lũ cũng như 03 nhà bị sập, cuốn trôi. Ước tổng thiệt hại tại Huế lên đến 3.272 tỷ đồng.[125][158][169] Trong giai đoạn mưa lũ thứ hai, Huế ghi nhận 2 người chết.[144]
Đà Nẵng
.png)
Ở giai đoạn mưa lũ thứ nhất, tính đến sáng ngày 4 tháng 11, thành phố Đà Nẵng ghi nhận 14 người tử vong và 65 người bị thương; 78 ngôi nhà bị sập, 309 ngôi nhà khác hư hỏng, 1.167 ha hoa màu ngập úng.[135] Hơn 1.880m đường giao thông bị hư hỏng, sạt lở khoảng 62.845m³ đất đá, tràn xuống nhiều tuyến đường trọng điểm của địa phương này.[170] Toàn thành phố có 76.427 hộ dân bị ngập, trong đó 10 xã, phường bị cô lập hoàn toàn và 29 xã, phường ngập nặng.[171] Tại phường Hội An Tây và phường Hội An Đông bị sạt lở bờ biển 3450m cũng như bị xâm thực từ 25 đến 30m, tại xã Xuân Phú bị vỡ đoạn đê sông Ly Ly khoảng 20m.[172] Ghi nhận ngày 4 tháng 11 có 47.614 con gia súc, gia cầm bị chết hoặc cuốn trôi, nhiều nhất trong số các địa phương chịu thiệt hại do mưa lũ.[135]
Nhiều nơi ở thành phố Đà Nẵng bị ngập sâu trong nước lũ.[173] Về y tế, 3 bệnh viện và 40 trạm y tế bị ngập sâu.[15] Khu đô thị cổ, phố cổ Hội An cũng đã được ghi nhận ngập sâu trong nước.[174][175] Cầu Ca Da trên tuyến quốc lộ 24C nối Đà Nẵng với Quảng Ngãi cũng đã bị lũ làm đứt gãy hoàn toàn.[176] Ngày 27 tháng 10, có khoảng 47 xã, phường và 26 trường ở Đà Nẵng đã cho học sinh nghỉ học để phòng tránh mưa lũ.[177] Tính đến ngày 1 tháng 11, lĩnh vực giao thông trên địa bàn bị thiệt hại 156 tỷ đồng.[178] Sáng ngày 3 tháng 11, tại khu vực khe Ông Đà thuộc xã Thượng Đức, xảy ra vụ sạt lở núi kéo dài gần 2 km.[179] Về lưới điện, Đà Nẵng ghi nhận 37 cột trung áp gãy, khoảng 4.000m dây điện hư hỏng, khiến hơn 512.000 khách hàng trên địa bàn bị mất điện. Về thông tin liên lạc, 183 trạm BTS mất liên lạc và nhiều tuyến cáp quang trên địa bàn bị đứt gãy.[15]
Đối với giai đoạn 1, thiệt hại kinh tế ban đầu tại Đà Nẵng, tính đến ngày 2 tháng 11, là 837,312 tỷ đồng.[15] Ở giai đoạn 2, mưa lũ tại Đà Nẵng làm 2 người chết, 59 ha lúa và hoa màu cùng 53 cây trồng khác bị thiệt hại.[132][144]
Quảng Ngãi
Tại tỉnh Quảng Ngãi, mưa lớn kéo dài đã khiến 5.448 nhà ở bị ngập, 27 căn nhà bị sập đổ, 97 căn nhà bị hư hỏng nhiều khu vực ngập sâu từ 0,5 đến 2,5m, một số tuyến quốc lộ, đường tỉnh và đường xã bị sạt lở, hư hỏng nghiêm trọng. Toàn tỉnh có hơn 170 vị trí sạt lở taluy, đất đá tràn ra mặt đường với khối lượng ước tính 22.500m³.[126][180] Tỉnh ghi nhận 281,8 ha lúa và 162,5 ha hoa màu bị hư hại, 541 ha đất bị sa bồi, thủy phá, 3680 gia súc, gia cầm bị chết.[126][135][181]
Trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, đến sáng 5 tháng 11, ghi nhận 4 người chết, 7 người bị thương và 2 người mất tích. Về các lĩnh vực xã hội, tỉnh ghi nhận 48 điểm trường bị thiệt hại, 2 trạm y tế hư hỏng. Ước thiệt hại ban đầu tại tỉnh Quảng Ngãi lên đến khoảng 1.924 tỷ đồng.[126]
Trong giai đoạn mưa lũ thứ hai, tỉnh Quảng Ngãi ghi nhận 80 nhà bị sập đổ, hư hỏng, 4 ha cây trồng lâu năm bị thiệt hại, tính đến ngày 22 tháng 11 ghi nhận thiệt hại lên đến 650 tỷ đồng.[182]
Gia Lai
Trong giai đoạn lũ thứ nhất, chịu ảnh hưởng của cơn bão số 13, tại Gia Lai, nước sông Ba cũng dâng lên nhanh, làm ngập khu vực thị xã Ayunpa và huyện Ia Pa cũ, làm sập một cây cầu.[183] Thiệt hại do bão số 13 và mưa lũ trên địa bàn tỉnh này lên đến 10.132 tỷ đồng.[184]
Trong giai đoạn lũ thứ hai, ghi nhận ngày 20 tháng 11 cho thấy 25 điểm thuộc 25 xã, phường trên địa bàn tỉnh Gia Lai bị ngập sâu.[185] Khu vực thành phố Quy Nhơn cũ cũng bị ngập sâu.[186] Hiện tượng ngập lụt cục bộ nặng nhất ở các phường Quy Nhơn Đông, Quy Nhơn Bắc, xã Tuy Phước Bắc, Tuy Phước Đông với hơn 990 hộ dân và khoảng 3.200 nhân khẩu.[185]
Học sinh toàn tỉnh Gia Lai đã nghỉ học từ ngày 18 tháng 11 do ảnh hưởng lũ lụt.[29] Theo thống kê, có 3 bệnh viện và 10 trạm y tế trên địa bàn tỉnh này bị ngập lụt,[187] trong đó, Bệnh viện Lao phổi Quy Nhơn là một trong những cơ sở ngập sâu nhất.[188]
Tính đến ngày 21 tháng 11, trên địa bàn Gia Lai, mưa lũ đã làm 3 người chết.[189] 3 người bị thương, sập hoàn toàn 103 nhà, 107 nhà tốc mái, hư hỏng và 20.775 hộ gia đình bị ngập trong nước lũ. Một số công trình đê, kè, đập dâng trên địa bàn tỉnh bị hư hỏng, 500 cầu nhỏ, ngầm tràn, cống thoát nước, 170 tuyến giao thông ở các địa phương, 353 công trình kiến thiết đô thị cũng chịu thiệt hại. Ước tính thiệt hại ban đầu do mưa lũ tại Gia Lai là hơn 1.500 tỷ đồng.[189][190]
Đắk Lắk
Tại tỉnh Đắk Lắk, trong giai đoạn mưa lũ thứ nhất, nước lũ sông Kỳ Lộ lên nhanh sau bão Kalmaegi gây ngập nhiều nhà dân, gây chia cắt giao thông.[191][192] Thiệt hại do bão số 13 và mưa lũ trên địa bàn từ ngày 5 đến 7 tháng 11 lên đến 2.578 tỷ đồng.[142]
Trong giai đoạn mưa lũ thứ hai, nhiều xã phường trên địa bàn tỉnh này (đặc biệt ở phía Đông tỉnh, thuộc Phú Yên cũ) đã bị ngập sâu.[193] Hàng loạt tuyến giao thông huyết mạch trên địa bàn tỉnh bị ngập khiến chính quyền tỉnh này phải ban hành lệnh cấm lưu thông.[194] Quốc lộ 1 qua địa phận Đắk Lắk đã ngập 0,4m đến 0,8m.[195] Tại khu vực Tuy Hòa cũng xảy ra tình trạng ngập lụt sâu.[196] Thống kê tối 19 tháng 11 cho thấy toàn tỉnh Đắk Lắk có 155 điểm thuộc 42 xã, phường ngập sâu trong nước.[197]
Xã Hòa Thịnh là một trong hai xã, phường (đơn vị còn lại là Đông Hoà) ngập sớm và sâu nhất ở Đăk Lăk, bị cô lập nhiều ngày, nhiều người dân kêu cứu,[198] được coi là vùng "rốn lũ" của khu vực Đắk Lắk trong đợt mưa lũ này.[199] Cảnh tan hoang sau lũ đã được ghi nhận tại địa phương.[200][201] Tính đến tối 22 tháng 11, xã này ghi nhận ít nhất 25 người chết, 4.820 nhà bị ngập nước và thiệt hại hơn 563,5 tỷ đồng.[202] Báo chí Việt Nam ghi lại hình ảnh những chiếc quan tài được vận chuyển về địa bàn xã này, gây nên sự xúc động trong dư luận.[203][204][205] Tuy nhiên, một tin đồn về việc xã Hòa Thịnh có hàng trăm người chết do sập nhà lầu trong mưa lũ đã bị cơ quan chức năng Việt Nam bác bỏ.[206][207]
Ành hưởng từ đợt mưa lũ khiến 100 can acid sulfuric của một nhà máy trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk bị cuốn trôi, buộc chính quyền phát đi cảnh báo.[208] Một vụ sạt lở cũng đã diễn ra ở khu vực đèo Cả làm hai người thiệt mạng.[209] Mưa lũ đã gây sập tường rào tại trạm 110 KV Sông Cầu,[27] cũng như gây mất điện trên diện rộng ở địa bàn Đắk Lắk.[210] Nhà thờ Mằng Lăng, nơi lưu giữ cuốn sách chứa chữ quốc ngữ đầu tiên của Việt Nam, cũng bị ngập lụt.[211] Nhiều người dân khu vực thuộc địa bàn tỉnh Phú Yên cũ cho rằng đây là trận lụt "lạ đời chưa từng thấy".[212] Trên khu vực sông Ba gần cầu Dinh Ông thuộc tỉnh Phú Yên cũ, cơn lũ đổ xuống hạ nguồn sông đã tách một đoạn kè bờ, xoáy vào đất liền tạo ra nhánh sông mới dài khoảng 1,5 km, rộng khoảng 100m, cuốn trôi nhiều trang trại gia súc của người dân.[213]
Tổng hợp ngày 20 tháng 12 từ chính quyền tỉnh Đắk Lắk cho thấy mưa lũ đã làm 113 người chết, trong đó, 101 người tử vong trực tiếp do thiên tai và 12 người tử vong do nguyên nhân khác, người già lớn tuổi, bệnh tật không kịp thời cấp cứu.[65] Hơn 400 căn nhà bị hư hỏng hoàn toàn, hơn 13.800 nhà bị tốc mái, hư hại. Ghi nhận có 150.000 nhà bị ngập sâu trong nước, hơn 12.800 hộ bị cô lập và lũy kế hơn 15.300 lượt hộ phải di dời.[210][214] Tỉnh đã công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai tại 40 xã, phường.[215] Về nông nghiệp, Đắk Lắk ghi nhận 30.529 ha lúa, hoa màu và 38.967 cây trồng lâu năm bị thiệt hại; khoảng trên 99.000 lồng nuôi trồng thủy sản cùng 1.000 ha mặt nước nuôi thủy hải sản bị ảnh hưởng nghiêm trọng, khoảng 663.000 gia súc, gia cầm bị chết, cuốn trôi, 20 triệu tôm hùm của bà con cũng bị chết trong lũ lụt. Ước thiệt hại mưa lũ trên địa bàn tỉnh lên đến 7.120 tỷ đồng tính đến ngày 29 tháng 11.[132][216][217]
Khánh Hòa
Ảnh hưởng của mưa lớn trong giai đoạn thứ hai (từ ngày 16 tháng 11) khiến thành phố Nha Trang ngập sâu trong nước,[218] nhiều người dân trên địa bàn thành phố phải phá mái nhà để thoát nạn.[219] Tính đến tối 18 tháng 11, trên địa bàn Khánh Hòa, mưa lũ gây ngập sâu nhiều khu vực, gần 9.000 nhà ở 14 xã, phường bị ngập.[220] Hình ảnh hoang tàn, ngổn ngang sau lũ đã được ghi nhận tại phường Tây Nha Trang và xã Diên Khánh.[221] Ngay cả khu vực được xem là "khô hạn" nhất ở Việt Nam là vùng Ninh Thuận cũ cũng bị ngập trong lũ.[222]
Mưa lớn cũng đã gây ra hai vụ sạt lở trên địa bàn tỉnh này vào tối ngày 16 tháng 11[223] làm hai người thiệt mạng tại lán trại tại đèo Khánh Sơn[224] và 6 người tử vong và 19 người bị thương trên một xe khách tại đèo Khánh Lê.[225] Thống kê ở thời điểm ngày 18 tháng 11, Quốc lộ 1 đoạn qua Khu công nghiệp Du Long bị ngập; đập Hồ Nước Ngọt hư hỏng, ước thiệt hại 120 tỷ đồng. Các tuyến đường khác trên địa bàn Khánh Hòa cũng bị sạt lở, tổng thiệt hại khoảng 286 tỷ đồng.[220]
Thống kê tới ngày 24 tháng 11 cho thấy địa phương này ghi nhận 22 người thiệt mạng, 105 căn sập hoàn toàn và hơn 900 căn hư hỏng, khoảng 16.321 ha lúa và hoa màu bị thiệt hại; 17 xã, phường có đàn gia súc, gia cầm bị lũ cuốn trôi; 223 ha thủy sản và 1 khu nuôi tôm công nghệ cao bị hư hại; 146ha ruộng muối bị ảnh hưởng, gần 500 trạm thu phát sóng di động và nhiều tuyến cáp quang của các nhà mạng bị hư hỏng. Tổng thiệt hại tại địa phương này ước tính lên tới 5.750 tỷ đồng.[132][226][227]
Lâm Đồng
Tại tỉnh Lâm Đồng, trong giai đoạn mưa lũ thứ nhất, tính đến ngày 28 tháng 10 ghi nhận 1 người chết, 1.000 căn nhà, hơn 8.304 ha hoa màu, cây trái bị hư hỏng do ngập lụt,[135][228] thiệt hại hơn 38 tỉ đồng.[127] Vào tối ngày 1 tháng 11, trên địa bàn tỉnh xảy ra vụ vỡ bờ bao hai hồ chứa nước của một dự án trang trại tại núi Tân Lai, xã Tuy Phong, gây ra trận lũ quét khiến 1 người chết và 109 hộ dân bị ảnh hưởng.[229]
Trong giai đoạn mưa lũ thứ hai, ngày 17 tháng 11, đèo Prenn đoạn qua phường Xuân Hương - Đà Lạt bị sạt lở,[230] và hai ngày sau, một vụ sạt lở khác cũng đã diễn ra trên đèo Mimosa khiến giao thông ngưng trệ,[231] vào sáng 20 tháng 11 khu vực Đà Lạt chỉ còn kết nối với bên ngoài thông qua 2 con đèo Sa Com và Tà Nung.[230] Nước lũ trên sông Đa Nhim dâng cao đã cuốn trôi cầu treo Phú Thiện trong ngày 20 tháng 11.[232] Việc thủy điện xả lũ trong đêm khiến xã D'ran trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng đã ngập sâu trong biển nước, ghi nhận trên địa bàn xã này có gần 750 căn nhà bị ngập, hư hỏng nặng; 5 căn nhà bị sập và khoảng 1.320ha rau màu bị thiệt hại.[233][234]
Tính đến thời điểm ngày 28 tháng 11, toàn tỉnh ghi nhận 5 người tử vong; khoảng 4.570 ha cây trồng, rau màu, bị thiệt hại; 266 điểm sạt lở ảnh hưởng giao thông; tuyến quốc lộ 20 xuất hiện nhiều khối đất đá tràn xuống mặt đường, cùng khoảng 800m taluy bị sạt trượt, nhiều cây thông ngã đổ; 2.854 hộ dân bị ảnh hưởng với 6 nhà bị sập, cuốn trôi,[235][236][237] 749 nhà hư hỏng.[238] Tính đến ngày 28 tháng 11, thiệt hại do mưa lũ tại Lâm Đồng lên đến 1.200 tỷ đồng.[237]
Trong đợt mưa do ảnh hưởng của bão số 15 (Koto), tỉnh Lâm Đồng ghi nhận hơn 6 nghìn nhà bị ngập, 1 người chết, hơn 4 nghìn hecta cây trồng, 4 nghìn gia súc, gia cầm bị lũ cuốn trôi, 17 điểm sạt lở, trong số đó có các điểm sạt lở ghi nhận tại đèo Prenn, Mimosa,.Gia Bắc và Dran gây ảnh hưởng đến giao thông. Thiệt hại đến ngày 5 tháng 12 ước tính 113 tỷ đồng.[133]
Các nơi khác
Tại Quảng Trị, trong giai đoạn lũ thứ nhất, tính đến ngày 5 tháng 11 ghi nhận 71 điểm sạt lở và 40 điểm ngập trên các tuyến giao thông. Quảng Trị ghi nhận hơn 10.910 hộ với 23.356 nhân khẩu bị ngập lụt; 433 hộ và 1.333 nhân khẩu bị cô lập, chia cắt trong nước lũ; 17.719 học sinh ở 65 trường học phải tạm nghỉ học. Địa phương này ghi nhận 8 người chết, 3 người mất tích và 5 người bị thương, tính đến ngày 5 tháng 11.[239] Trong giai đoạn mưa lũ thứ hai, tỉnh Quảng Trị ghi nhận 1 người chết, 3 nhà bị hư hỏng.[56] Tại tỉnh Hà Tĩnh, trong giai đoạn lũ thứ nhất, đến ngày 2 tháng 11 cũng đã ghi nhận 4.620 ngôi nhà bị ngập lụt,[240] 1 nhà bị hư hỏng.[135]
Remove ads
Hoạt động cứu trợ và khắc phục hậu quả
Trong nước
Ngày 29 tháng 10 năm 2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký quyết định hỗ trợ 350 tỷ đồng cho Huế, Quảng Trị, Quảng Ngãi khắc phục thiệt hại mưa lũ gây ra. Số tiền cụ thể cho mỗi địa phương là Thành phố Huế 150 tỷ đồng, tỉnh Quảng Trị 100 tỷ đồng và tỉnh Quảng Ngãi 100 tỷ đồng.[241] Tổng Bí thư Tô Lâm cũng đã gửi thư thăm hỏi, động viên đồng bào Việt Nam khắc phục hậu quả mưa lũ.[242] Ngày 31 tháng 10, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận về khắc phục hậu quả bão số 12 và mưa lũ gây ra;[243] ngay sau đó Chính phủ Việt Nam ban hành công điện về việc khẩn cấp hỗ trợ các địa phương chịu thiệt hại trong đợt mưa lũ này.[244] Ngày 2 tháng 11, Thủ tướng Phạm Minh Chính ra một công điện khác yêu cầu lập đề án tổng thể khắc phục hậu quả bão lũ và hoàn thành trước ngày 8 tháng 11;[245] cùng ngày Tổng Bí thư Tô Lâm đã đến Huế để thăm hỏi người dân bị ảnh hưởng do mưa lũ gây ra.[246] Ngày 12 tháng 11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký Công điện số 214 về việc khẩn trương thống kê, đánh giá thiệt hại và tập trung khắc phục nhanh hậu quả bão, lũ tại khu vực Trung Bộ.[247] Trong giai đoạn mưa lũ thứ hai, ngay trong chuyến công tác một số nước và tham dự hội nghị G20, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã chủ trì các cuộc họp trực tuyến từ Algeria, Nam Phi về các giải pháp cấp bách ứng phó và khắc phục hậu quả mưa lũ.[248][249] Ngày 21 tháng 11, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình ký quyết định hỗ trợ khẩn cấp kinh phí cho các tỉnh: Khánh Hòa, Lâm Đồng, Gia Lai và Đắk Lắk để khắc phục thiệt hại do mưa lũ gây ra.[250] Một kết luận của Bộ Chính trị vào cùng ngày yêu cầu một số địa phương trực tiếp hỗ trợ chi viện các địa phương chịu ảnh hưởng mưa lũ như Hà Nội hỗ trợ Gia Lai; Thành phố Hồ Chí Minh hỗ trợ Khánh Hòa; Hải Phòng hỗ trợ Đắk Lắk; Quảng Ninh hỗ trợ Lâm Đồng.[251]
Ngày 29 tháng 10, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Huế đã ra thư kêu gọi ủng hộ người dân thành phố khắc phục hậu quả lũ lụt.[252] Hai ngày sau, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ban hành Thông báo số 57 về việc tiếp tục vận động, ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do cơn bão số 11, 12 và mưa lũ gây ra.[253] Trong giai đoạn mưa lũ thứ hai, vào ngày 21 tháng 11, cơ quan này đã tổ chức Lễ phát động toàn dân ủng hộ các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên chịu ảnh hưởng của thiên tai.[254] Tính đến ngày 5 tháng 12 năm 2025, Ban Vận động cứu trợ Trung ương đã tiếp nhận hơn 1.175 tỉ đồng ủng hộ đồng bào các tỉnh khắc phục hậu quả do mưa lũ.[255]
Nhiều nghệ sĩ Việt Nam như Mỹ Tâm, Hòa Minzy, S.T Sơn Thạch,... đã quyên góp ủng hộ người dân miền Trung khắc phục hậu quả mưa lũ.[256] Một đêm nhạc có sự tham gia của Bằng Kiều, Tự Long ở thành phố Hồ Chí Minh vào tối 29 tháng 10 cũng đã kêu gọi quyên góp được nửa tỷ đồng gửi tới miền Trung nhằm khắc phục bão lũ.[257] Tổng công ty Đường sắt Việt Nam và Hãng hàng không quốc gia Việt Nam (Vietnam Airlines) cũng thực hiện những chuyến chở hàng miễn phí đến các tỉnh miền Trung để khắc phục hậu quả mưa lũ.[258][259] Tỉnh Bắc Ninh và Khánh Hòa đã lần lượt hỗ trợ 9 và 7 tỷ đồng cho 4 tỉnh Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi.[260][261] Nhiều doanh nghiệp cũng đã gửi các loại hàng hóa, tiền để cứu trợ đến người dân các tỉnh miền Trung.[262] Ngày 6 tháng 11, Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam cũng đã triển khai đợt cứu trợ khẩn cấp hỗ trợ người dân 6 tỉnh, thành phố chịu thiệt hại nặng do mưa lũ là Đà Nẵng, Huế, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Quảng Ngãi và Lâm Đồng.[263]
Ngày 9 tháng 11 năm 2025, Huế tổ chức "Ngày Chủ nhật xanh", tổng vệ sinh khắc phục hậu quả mưa lũ.[264] Một cầu truyền hình mang tên "Vượt qua lũ dữ" đã được Đài truyền hình Việt Nam tổ chức ngày 25 tháng 11 nhằm chia sẻ với người dân khu vực Trung Bộ, đã kêu gọi được 14 nghìn lượt ủng hộ chỉ trong một giờ đồng hồ.[265] Ngày 25 tháng 11 năm 2025, Chính phủ Việt Nam ra Nghị quyết 380 về khắc phục hậu quả thiên tai và phục hồi sản xuất tại các tỉnh miền Trung sau đợt mưa lũ từ cuối tháng 10 đến cuối tháng 11.[266] Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng đã phát động "Chiến dịch Quang Trung" trong tháng 12 năm 2025 và tháng 1 năm 2026 nhằm xây dựng lại nhà cửa cho người dân vùng lũ.[267]
Quốc tế
Ngày 30 tháng 10, Nga đã gửi 29 tấn hàng hóa cứu trợ người dân bị bão lụt ở Việt Nam và số hàng này đã được chuyển vào Huế gồm thuyền cứu nạn, thuyền công tác, chăn, màn, bát đĩa, lều trại và thực phẩm đóng hộp.[268] Trong các ngày 4 và 5 tháng 11, đại diện lãnh đạo các tỉnh Salavan, Champasak ở khu vực Nam Lào đã đến Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Pakse trao tặng tổng số tiền 1,6 tỷ đồng ủng hộ các địa phương miền Trung Việt Nam khắc phục thiệt hại do mưa bão lũ gây ra.[269] Trong ngày 11 và 12 tháng 11, 3 chuyến bay chở hàng viện trợ khẩn cấp của Trung tâm Điều phối ASEAN về hỗ trợ nhân đạo trong quản lý thiên tai đã đến sân bay Đà Nẵng, hỗ trợ người dân địa phương này khắc phục hậu quả bão lũ với tổng giá trị khoảng 264.000 USD.[270] Australia cũng đã gửi 800.000 đô la Úc (AUD) viện trợ nhân đạo để hỗ trợ người dân miền Trung Việt Nam bị ảnh hưởng bởi bão số 12 (Fengshen) và bão số 13 (Kalmaegi).[271] Ngày 13 tháng 11 năm 2025, Tổng lãnh sự quán Hoa Kỳ tại Việt Nam cho biết nước này sẽ tiến hành viện trợ Việt Nam sau những thiệt hại do các cơn bão kể trên gây ra.[272]
Ngày 21 tháng 11, đại diện quỹ từ thiện Binance Charity đã ủng hộ 200.000 USD tại văn phòng Ban Công tác phía Nam của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để hỗ trợ người dân các tỉnh, thành phố miền Trung khắc phục hậu quả do mưa lũ gây ra.[273] Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), Tổ chức Di cư quốc tế (IOM), Tổ chức Cứu trợ trẻ em (Save the Children) và Tổ chức CRS tại Việt Nam cũng đã chuyển hàng cứu trợ đến người dân các tỉnh Gia Lai và Đắk Lắk.[274] Vương quốc Anh cũng chuyển đến Viêt Nam 300.000 bảng Anh nhằm hỗ trợ khu vực chịu ảnh hưởng bởi lũ lụt.[275] Liên minh châu Âu (EU) cũng đã hỗ trợ 850.000 euro khắc phục hậu quả lũ lụt.[276] Chính phủ Trung Quốc đã viện trợ 500 nghìn USD cho Việt Nam khắc phục hậu quả đợt thiên tai; số tiền tương tự cũng đã được Hàn Quốc gửi tới Việt Nam.[277]
Tính đến ngày 24 tháng 11, số tiền các đại sứ quán và các tổ chức quốc tế đã viện trợ và cam kết viện trợ cho các địa phương Việt Nam bị ảnh hưởng bởi các cơn bão và các đợt mưa lũ lên đến trên 14,2 triệu USD.[129] Tổng thống Nga Vladimir Putin gửi điện chia buồn về thiệt hại do trận lũ tại các tỉnh miền Trung, Bộ trưởng Ngoại giao Sri Lanka cũng bày tỏ đau buồn sâu sắc trước những thiệt hại do lũ lụt gây ra ở Việt Nam.[278]
Remove ads
Đánh giá và tranh cãi
Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Việt Nam, hiện tượng lũ cùng phá kỷ lục trên 3-5 lưu vực trong đợt mưa lũ ở miền Trung năm 2025 là "cực kỳ hiếm", "gần như chưa từng xuất hiện trong hơn 50 năm quan trắc".[279] Đồng thời, cơ quan này cũng cho biết, đỉnh lũ trên sông Ba tại trạm Phú Lâm trong đợt lũ này có chu kỳ lặp lại ước tính khoảng 50 năm.[280] Đối với giai đoạn thứ hai, trận lũ lớn ở khu vực Nam Trung Bộ cũng được cơ quan khí tượng Việt Nam cho rằng xảy ra muộn hơn so với quy luật thông thường, khi dẫn ra thống kê trong 30 năm qua, các đợt lũ lớn ở khu vực này thường xảy ra trước ngày 15 tháng 11.[50] Theo người phát ngôn của Tổ chức Khí tượng thế giới, lượng mưa 1.739mm ở Bạch Mã vào cuối tháng 10 năm 2025 là con số "thực sự khủng khiếp".[281]
Sau trận mưa lũ, dư luận Việt Nam cho rằng cần xem xét vai trò của các hồ thủy điện trong việc điều tiết nguồn nước khi có mưa lũ xảy ra.[282][283] Theo một lãnh đạo của Hội Đập lớn và Phát triển nguồn nước Việt Nam, đợt mưa lũ mang tính cực đoan, kéo dài nhiều ngày, trong khi đó, các hồ chứa Việt Nam hiện nay chủ yếu được thiết kế dựa trên mô hình lũ đơn, không tính đến lũ kép hay lũ vượt tần suất kiểm tra, đồng thời cho rằng việc thủy điện xả lũ hay chính quyền ban hành lệnh đều đúng quy trình, cũng như thiếu đơn vị tư vấn về thủy văn.[284][285] Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng cũng cho rằng cần phải tính toán lại việc vận hành các hồ chứa tại Việt Nam, đồng thời cho rằng chính quyền địa phương ở nước này cần có cách truyền tin lũ lụt một cách nhanh nhất, hợp lý nhất về mức độ nguy hiểm của từng cấp độ lũ.[286] Trong phiên họp báo ngày 4 tháng 12, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết đang lấy ý kiến các bộ, ngành, địa phương để điều chỉnh quy trình vận hành liên hồ trên 5 lưu vực sông gồm sông Hương, sông Vu Gia - Thu Bồn, sông Trà Khúc, sông Ba, sông Kôn - Hà Thanh.[287] Tỉnh Khánh Hòa giao Công an tỉnh này điều tra việc vận hành hồ chứa trong trận lũ.[288] Bộ Công an Việt Nam cũng đã vào cuộc điều tra việc xả lũ kỷ lục tại thủy điện Sông Ba Hạ.[289]
Lãnh đạo tỉnh Quảng Trị bị Thủ tướng Phạm Minh Chính phê bình trong hai phiên họp vì chậm trễ trong việc ban hành tình trạng khẩn cấp cũng như việc sửa 12 nhà dân bị hư hỏng do sạt lở.[290][291]
Remove ads
Ghi chú
- Tại sông Cái Nha Trang, giá trị này kém lũ lịch sử năm 2009 (13,42m) là 0,28m, kém đỉnh lũ năm 2003 (13,34m) là 0,20m[66] và ngang bằng đỉnh lũ lịch sử xảy ra vào năm 1978 (13,14m).[67] Tại Sông Cái Phan Rang, đỉnh lũ năm 2025 cách lũ lịch sử năm 2003 (41,21m) là 0,96m và xấp xỉ đỉnh lũ năm 1993 (kém 0,02m).[68]
- Thang cảnh báo lũ Việt Nam, có 3 cấp độ cảnh báo lũ là báo động 1, báo động 2, báo động 3 (với mức đỉnh lũ cho từng cấp báo động tùy thuộc vào từng sông cụ thể) quy định tại các văn bản sau:
Remove ads
Chú thích
Liên kết ngoài
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads