Thành phố México
thủ đô nước México / From Wikipedia, the free encyclopedia
Thành phố México (tiếng Tây Ban Nha: Ciudad de México) hay Đặc khu Liên bang (Distrito Federal), là thủ đô của México. Thành phố này cũng là đô thị lớn nhất México cũng như tại châu Mỹ và là trung tâm của vùng đô thị lớn thứ ba thế giới về quy mô dân số, sau Seoul và Tokyo. Đây là một thực thể liên bang của México và không thuộc bất kỳ bang nào trong tổng số 31 bang của đất nước. Thành phố México là trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa quan trọng nhất của đất nước.
Bài viết này là một bản dịch thô từ ngôn ngữ khác. Đây có thể là kết quả của máy tính hoặc của người chưa thông thạo dịch thuật. (tháng 10/2022) |
Bài viết hoặc đoạn này cần người am hiểu về chủ đề này trợ giúp biên tập mở rộng hoặc cải thiện. (tháng 10/2022) |
Thành phố México Ciudad de México (tiếng Tây Ban Nha) | |
---|---|
Chùm ảnh về Thành phố México | |
Tên hiệu: Ciudad de los palacios (Thành phố của các lâu đài), Ciudad de la Esperanza (Thành phố của Hy vọng) | |
Khẩu hiệu: Capital en movimiento (Thủ đô năng động) | |
Vị trí của thành phố México ở trung nam México | |
Tọa độ: 19°24′B 99°7′T | |
Quốc gia | México |
Phân cấp Liên bang | Đặc khu Liên bang |
Phường | 16 delegaciones |
Thành lập | kh.18 tháng 3, 1325 (với tên Tenochtitlan) |
Thị xã | 1325 (với tên Mexico Tenustitlán) |
Quận liên bang | 1824 |
Người sáng lập | Antonio de Mendoza |
Đặt tên theo | Tenōchtitlān |
Chính quyền | |
• Thị trưởng | Claudia Sheinbaum (Bản mẫu:MORENA party) |
Diện tích1 | |
• Thành phố | 1.495 km2 (577 mi2) |
Độ cao | 2.240 m (7.349 ft) |
Dân số (2020) | |
• Thành phố | 9,209,944 |
• Mật độ | 5.741/km2 (14,870/mi2) |
• Vùng đô thị | 19.231.829 |
• Mật độ vùng đô thị | 137,586/km2 (356.345/mi2) |
• Tên gọi dân cư ngụ | Defeño, Chilango, Capitalino |
Múi giờ | Múi giờ miền trung Bắc Mỹ (UTC-6) |
• Mùa hè (DST) | Múi giờ miền trung Bắc Mỹ (UTC-5) |
01000 đến 16999 | |
Mã điện thoại | 55 |
Mã ISO 3166 | MX-CMX |
Thành phố kết nghĩa | Andorra la Vella, Athena, Arequipa, Bắc Kinh, Beirut, Berlin, Bogotá, Buenos Aires, San Juan, Cairo, Caracas, Chicago, Thành phố Juárez, Cuzco, Doha, Dolores Hidalgo, Thành phố Guatemala, Istanbul, Jakarta, Kaliningrad, Kyiv, Thành phố Kuwait, La Paz, Lima, Lisboa, Los Angeles, Madrid, Manila, Montevideo, Nagoya, Nicosia, Thành phố Panama, Ranchi, Rio de Janeiro, Santiago de Chile, São Paulo, San Salvador, Seoul, Stockholm, Stuttgart, Sydney, Tel Aviv, Toronto, Niardo, Houston, La Habana, Maracaibo, Santo Domingo, Guadalajara, Monterrey, Cádiz, Rosario, Murom, Samarkand, Guanajuato, Thành phố New York, Paris, Luân Đôn |
Trang web | http://www.cdmx.gob.mx |
1 Diện tích của Quận liên bang bao gồm khu vực ngoại thành phía nam. |
Thành phố México là một thành phố toàn cầu [1]. Đây là một trong những trung tâm tài chính quan trọng nhất tại Bắc Mỹ[2]. Thành phố nằm trên Thung lũng México, một thung lũng lớn trên một cao nguyên ở trung tâm của đất nước México với độ cao trung bình 2.240 mét (7350ft).
Dân số của thành phố năm 2020 là 9.209.944 người [3], với diện tích đất là 1.495 km². Theo số liệu mới nhất của chính phủ liên bang và khu vực, dân số của vùng Đại đô thị Mexico là 21.804.515 người, khiến nó trở thành khu vực đô thị lớn thứ sáu trên thế giới, là khu vực đô thị lớn thứ hai ở Bán cầu Tây (sau São Paulo, Brazil), và là thành phố nói tiếng Tây Ban Nha lớn nhất trên thế giới.[4] Thành phố Mexico có GDP là 411 tỷ đô la vào năm 2011, khiến nó trở thành một trong những khu vực đô thị có nền kinh tế lớn nhất trên thế giới.[5] Thành phố này chịu trách nhiệm tạo ra 15,8% GDP của Mexico, và khu vực đô thị chiếm khoảng 22% GDP của đất nước. Nếu nó là một quốc gia độc lập vào năm 2013, Thành phố Mexico sẽ là nền kinh tế lớn thứ năm ở Châu Mỹ Latinh.[6]
Thành phố Mexico là thủ đô cổ nhất ở Châu Mỹ và một trong hai thành phố được thành lập bởi người dân bản địa. Thành phố ban đầu được xây dựng trên một nhóm hòn đảo trên Hồ Texcoco bởi người Mexica vào khoảng năm 1325, dưới tên gọi Tenochtitlan. Nó đã bị tàn phá hoàn toàn trong cuộc bao vây Tenochtitlan năm 1521 và sau đó được thiết kế và xây dựng lại theo tiêu chuẩn đô thị Tây Ban Nha. Năm 1524, thành phố Mexico City đã được thiết lập, được biết đến với tên México Tenochtitlán, và từ năm 1585, nó chính thức được gọi là Ciudad de México (Mexico City). Thành phố Mexico đã đóng một vai trò quan trọng trong đế chế thuộc địa Tây Ban Nha như một trung tâm chính trị, hành chính và tài chính. Sau khi giành độc lập khỏi Tây Ban Nha, khu vực thủ đô liên bang được thành lập vào năm 1824.[7]
Sau nhiều năm đòi hỏi quyền tự trị về chính trị lớn hơn, các cư dân thành phố cuối cùng đã được quyền bầu cử lãnh đạo chính phủ và các đại biểu Quốc hội một cách trực tiếp vào năm 1997. Kể từ đó, các đảng cánh tả (đầu tiên là Đảng Cách mạng Dân chủ và sau đó là Phong trào Tái sinh Quốc gia) đã kiểm soát cả hai nhánh hành pháp và lập pháp của thành phố. [8]Thành phố này có một số chính sách tiến bộ, như cho phép phá thai, an tử, ly hôn không cần bằng chứng, hôn nhân đồng giới, và thay đổi giới tính hợp pháp. Vào ngày 29 tháng 1 năm 2016, thành phố không còn được gọi là Liên bang Thủ đô (Distrito Federal hoặc D.F.) và hiện chính thức được biết đến là Ciudad de México (hoặc CDMX)[9], với một mức độ tự trị cao hơn. Tuy nhiên, một điều khoản trong Hiến pháp của Mexico đã ngăn chặn nó trở thành một bang trong liên bang Mexico, miễn là nó vẫn là thủ đô của đất nước.[10]