instituo

拉丁語

詞源

来自in- +‎ statuō。

發音

• (古典拉丁語) 國際音標^(幫助): [ɪ̃ːˈstɪ.tʊ.oː]
• (教會拉丁語) 國際音標^(幫助): [inˈst̪iː.t̪u.o]

動詞

īnstituō (現在不定式 īnstituere，完成主動式 īnstituī，目的動名詞 īnstitūtum)；第三類變位

1. 建立，設立
2. 建造，建設
3. 組織，裝備
4. 教育，教導
5. 使……成為習慣、風俗
6. 任命 (尤指繼承人或監護人)

   近義詞：dēlēgō、dēsignō、assignō、mandō、dēmandō、tribuō、impertiō、elēgō、lēgō、appōnō、prōdō、cōnsociō、ōrdinō、distribuō、attribuō、discrībō、addīcō

7. 著手，從事，決定，確定
   • 愷撒，《高盧戰記》卷VII

     Delectum tota provincia habere instituit

     他决定在全省征税

   • 愷撒，《高盧戰記》卷VII

     oppugnare instituit idque biduo circumvallavit

     他决定在两天内攻击并在其周围划出一条包围线

變位

    īnstituō (第三類變位)的變位

直陳語氣		單數						複數
		第一人稱		第二人稱		第三人稱		第一人稱		第二人稱		第三人稱
主動	現在時	īnstituō		īnstituis		īnstituit		īnstituimus		īnstituitis		īnstituunt
	未完成過去時	īnstituēbam		īnstituēbās		īnstituēbat		īnstituēbāmus		īnstituēbātis		īnstituēbant
	將來時	īnstituam		īnstituēs		īnstituet		īnstituēmus		īnstituētis		īnstituent
	完成時	īnstituī		īnstituistī		īnstituit		īnstituimus		īnstituistis		īnstituērunt, īnstituēre
	過去完成時	īnstitueram		īnstituerās		īnstituerat		īnstituerāmus		īnstituerātis		īnstituerant
	將來完成時	īnstituerō		īnstitueris		īnstituerit		īnstituerimus		īnstitueritis		īnstituerint
被動	現在時	īnstituor		īnstitueris, īnstituere		īnstituitur		īnstituimur		īnstituiminī		īnstituuntur
	未完成過去時	īnstituēbar		īnstituēbāris, īnstituēbāre		īnstituēbātur		īnstituēbāmur		īnstituēbāminī		īnstituēbantur
	將來時	īnstituar		īnstituēris, īnstituēre		īnstituētur		īnstituēmur		īnstituēminī		īnstituentur
	完成時	īnstitūtus + sum 的 現在主動直陳形
	過去完成時	īnstitūtus + sum 的 未完成主動直陳形
	將來完成時	īnstitūtus + sum 的 將來主動直陳形
假設語氣		單數						複數
		第一人稱		第二人稱		第三人稱		第一人稱		第二人稱		第三人稱
主動	現在時	īnstituam		īnstituās		īnstituat		īnstituāmus		īnstituātis		īnstituant
	未完成過去時	īnstituerem		īnstituerēs		īnstitueret		īnstituerēmus		īnstituerētis		īnstituerent
	完成時	īnstituerim		īnstituerīs		īnstituerit		īnstituerīmus		īnstituerītis		īnstituerint
	過去完成時	īnstituissem		īnstituissēs		īnstituisset		īnstituissēmus		īnstituissētis		īnstituissent
被動	現在時	īnstituar		īnstituāris, īnstituāre		īnstituātur		īnstituāmur		īnstituāminī		īnstituantur
	未完成過去時	īnstituerer		īnstituerēris, īnstituerēre		īnstituerētur		īnstituerēmur		īnstituerēminī		īnstituerentur
	完成時	īnstitūtus + sum 的 現在主動虛擬形
	過去完成時	īnstitūtus + sum 的 未完成主動虛擬形
祈使語氣		單數						複數
		第一人稱		第二人稱		第三人稱		第一人稱		第二人稱		第三人稱
主動	現在時	—		īnstitue		—		—		īnstituite		—
	將來時	—		īnstituitō		īnstituitō		—		īnstituitōte		īnstituuntō
被動	現在時	—		īnstituere		—		—		īnstituiminī		—
	將來時	—		īnstituitor		īnstituitor		—		—		īnstituuntor
非定形		不定式						分詞
		主動			被動			主動			被動
現在時		īnstituere			īnstituī			īnstituēns			—
將來時		īnstitūtūrum esse			īnstitūtum īrī			īnstitūtūrus			īnstituendus
完成時		īnstituisse			īnstitūtum esse			—			īnstitūtus
將來完成時		—			īnstitūtum fore			—			—
完成可能式		īnstitūtūrum fuisse			—			—			—
動詞性名詞		動名詞								目的分詞
		屬格		與格		賓格		奪格		賓格		奪格
		īnstituendī		īnstituendō		īnstituendum		īnstituendō		īnstitūtum		īnstitūtū

派生詞語

• īnstitutiō
• īnstitūtor
• īnstitūtus

派生语汇

• 加泰羅尼亞語: instituir
• 英語: institute
• 法語: instituer
• 加利西亞語: instituír
• 意大利語: istituire
• 葡萄牙語: instituir
• 西西里語: stituiri, istituiri
• 西班牙語: instituir

參考資料

• Francese, Christopher. Latin Core Vocabulary. Dickinson College Commentaries (2014).