Колмогоров Андрей Николаевич (25 апрель 1903 йыл, Тамбов — 20 октябрь 1987 йыл, Мәскәү) — СССР математигы, ХХ быуаттың иң көслә математиктарының береһе. Хәҙерге заман ихтималлыҡ теорияһына нигеҙ һалыусыларҙың береһе, ул топология, геометрия, математик логика, классик механика, турбулентлыҡ теорияһы, алгоритмдарҙың ҡатмарлылығы теориялары, мәғлүмәт теорияһы, функциялар теорияһы, тригонометрик рәттәр теорияһы, үлсәм теорияһы, функциялар теорияһы, күлек теорияһы, дифференциаль тигеҙләмәләр теорияһы, динамик системалар теорияһы, функциональ анализ һәм математиканың башҡа ҡайһы бер өлкәләрендә һәм уның ҡушымталарында фундаменталь һөҙөмтәләр алыуға өлгәшә. Философия, тарих, методология һәм математика уҡытыу буйынса новаторлыҡ эштәре авторы, статистик физикала (атап әйткәндә, Джонсон — Мела — Аврами — Колмогоров тигеҙләмәһе) уның эштәре билдәле.
Ҡыҫҡа факттар Зат, Гражданлыҡ ...
Колмогоров Андрей Николаевич |
рус. Андрей Николаевич Колмогоров |
|
Зат |
ир-ат[1] |
Гражданлыҡ |
Рәсәй империяһы Совет Рәсәйе СССР[2] |
Тыуған ваҡыттағы исеме |
франц. Andreï Nikolaïevitch Kolmogorov |
Патронимы йәки матронимы |
Николаевич[d] |
Тыуған көнө |
25 апрель 1903({{padleft:1903|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:25|2|0}})[1][3][4] |
Тыуған урыны |
Тамбов, Рәсәй империяһы[5] |
Вафат булған көнө |
20 октябрь 1987({{padleft:1987|4|0}}-{{padleft:10|2|0}}-{{padleft:20|2|0}})[1][6][7][…] (84 йәш) |
Вафат булған урыны |
Мәскәү, СССР |
Ерләнгән урыны |
Новодевичье зыяраты[d][8][9] |
Хәләл ефете |
Anna Dmitrievna Egorova[d] |
Туған тел |
урыҫ теле |
Һөнәр төрө |
математик, специалист в области информатики, статистик, университет уҡытыусыһы, физик |
Эшмәкәрлек төрө |
Ихтималлыҡ теорияһы[10], топология[10], геометрия, математик логика[d], механика, теория меры[d], күмәклектәр теорияһы, Дифференциаль иҫәпләмә, функциональ анализ, Философия математики[d], компьютерная лингвистика[d], математика статистикаһы[d], математика[10], турбулентность[d], теория сложности вычислений[d][10], Фурье рәте[10], логика[10] һәм турбулентный поток[d][10] |
Эш урыны |
М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты[2] |
Уҡыу йорто |
М. В. Ломоносов исемендәге Мәскәү дәүләт университеты[6] Рәсәй химия-технология университеты |
Ғилми исеме |
профессор[d] |
Ғилми дәрәжә |
физика-математика фәндәре докторы[d][11] (1925) |
Ғилми етәксе |
Николай Николаевич Лузин[d][12] |
Аспиранттар |
Яглом, Акива Моисеевич[d][13], Минлос, Роберт Адольфович[d][13], Марк Пинскер[d][13], Арнольд Владимир Игоревич[13], Альберт Николаевич Ширяев[d][13], Синай Яков Григорьевич[13], Верченко Иван Яковлевич[13], Михалевич, Владимир Сергеевич[d][13], Боровков, Александр Алексеевич[d][13], Борис Владимирович Гнеденко[d][13], Александр Александрович Абрамов[d][13], Севастьянов, Борис Александрович[d][13], Yuri Belyaev[d][13], Ивашев-Мусатов, Олег Сергеевич[d][13], Sagdy Khasanovich Sirazhdinov[d][13], A. M. Arato[d][13], Александр Адольфович Юшкевич[d][13], Yuri Anatolievich Rosanov[d][13], Eugene A. Asarin[d][13], G. M. Bavli[d][13], Leonid Alexandrovich Bassalygo[d][13], Vadim Ivanovich Bityutskov[d][13], Evgenii Sereevich Bozhich[d][13], A. N. Dvoichenkov[d][13], Vladislav Dimitrievich Erokhin[d][13], Mikhail Konstantinovich Fage[d][13], Гальперин, Григорий Александрович[d][13], A. T. Kondurar[d][13], Mikhail Vasil'evich Kozlov[d][13], Viktor Petrovich Leonov[d][13], A. V. Martynov[d][13], R. F. Matveev[d][13], Yurii Tikhonovich Medvedev[d][13], Lev Dmitrievich Meshalkin[d][13], Yurii Semenovich Ochan[d][13], B. Penkov[d][13], Aleksei Arkadievich Petrov[d][13], Aleksandr Vladimirovich Prokhorov[d][13], M. Rozenblat-Rot[d][13], Fedor Isaakovich Shmidov[d][13], A. N. Tulaikov[d][13], Vladimir Grigorievich Vinokurov[d][13], Владимир Вовк[d][13], B. M. Yunovich[d][13], V. N. Zasukhin[d][13], Журбенко Игорь Григорьевич[d][13], Александр Сергеевич Кузичев[d][13], Anatoliy Fedenko[d][13], Serguei Aivazian[d][13], Eduard Grigorievich Belaga[d][13], Akakii Konstantinovich Barkalaya[d][13], Daredzhan Razhdenovna Vashakidze[d][13], Piotr Alexeevich Kozulaev[d][13], Zikun Wang[d][13], Козлов Валерий Васильевич[13], Владимир Андреевич Успенский[d], Юрий Васильевич Прохоров[d], Евгений Дынкин[d], Израиль Моисеевич Гельфанд[d], Монин Андрей Сергеевич, Сергей Михайлович Никольский[d], Александр Михайлович Обухов[d], Мальцев Анатолий Иванович[13], Фомин, Сергей Васильевич[d][13], Большев, Логин Николаевич[d], Офман, Юрий Петрович[d], Левин, Леонид Анатольевич[d], Абрамов, Александр Михайлович[d][13], Роланд Львович Добрушин[d] һәм Витушкин, Анатолий Георгиевич[d][13] |
Кемдә уҡыған |
Николай Николаевич Лузин[d], Павел Самуилович Урысон[d], Павел Сергеевич Александров[d] һәм Вячеслав Степанов[d] |
Архивы хранятся в |
ETH Zurich University Archives[d][14] |
Ойошма ағзаһы |
Лондон король йәмғиәте[d], ГДР фәндәр академяһы[d], Леопольд Академияһы[15], Француз фәндәр академияһы[d], СССР Фәндәр академияһы[d][16], Нидерланд король фәндәр академияһы[d][17], Америка сәнғәт һәм фәндәр академияһы[d], Румын академияһы[d][18], Международная академия истории науки[d], АҠШ фәндәр милли академияһы[d] һәм Польша фәндәр академияһы[d] |
Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре |
|
Вики-проект |
Проект:Математика[d] |
Число Эрдёша |
4 |
Колмогоров Андрей Николаевич Викимилектә |
Ябырға
Мәскәү дәүләт университеты профессоры (1931), физика-математика фәндәре докторы, СССР Фәндәр академияһы академигы (1939). 1964—1966 һәм 1974—1985 йылдарҙа Мәскәү математика йәмғиәте (ММЙ) Президенты. Социалистик Хеҙмәт Геройы (1963). Ленин һәм Сталин премиялары лауреаты.
АҠШ Милли фәндәр академияһы (1967), Лондон король йәмғиәте (1964)[19], Франция (Париж) Фәндәр академияһының сит ил ағзаһы (1966)[20], Германия «Леопольдина» Тәбиғәт фәндәре академияһының тәбиғәт фәндәре белгесе (1959), Америка сәнғәт һәм фән академияһының почетлы ағзаһы (1959), сит ил ағзалары Венгрия фәндәр академияһы (1965), Польша Фәндәр академияһы (1956), Нидерланд короллеге Фәндәр академияһы (1963), ГДР Фәндәр академияһының (1977), Финляндия Фәндәр Академияһының сит ил ағзаһы (1985), Румыния академияһының почетлы ағзаһы. Лондон Математика йәмғиәте ағзаһы (1962), математик йәмғиәте Һин (1962), Америка философия йәмғиәтенең сит ил ағзаһы (1961). Почетлы докторы Париж университеты (1955), Стокгольм университеты (1960), Калькуттала Һиндостан статистика институтының почетлы докторы (1962).
Ҙур фәнни мәктәпкә нигеҙ һалыусы, уның уҡыусылары: В. И. Арнольд, И. М. Гельфанд, Б П. Демидович, В. М. Алексеева, Г. И. Баренблатт, А. А. Боровков, А. Г. Витушкин, Б В. Гнеденко, Р. Лена Добрушин, Ер Б Дынкин, А. И. Мальцев, М. Д. Миллионщик, В. С. Михалевич, А. С. Монин, С. М. Никольский, А. М. Обухов, Ю. В. Прохоров, Я Г. Синай, В. М. Загробная, Ю. Н. Тюрин, А. Н. Ширяев, В. А. Успенский, C. В. Фомин, А. М. Яглый һәм башҡа бик күптәр.