Разня
From Wikipedia, the free encyclopedia
Разня, крывавая лазня, бойня — тэрміны з ярка выяўленай негатыўнай (асуджальнай) канатацыяй (руск.) (бел., якія выкарыстоўваюцца для абазначэння масавага забойства адносна безабароннага насельніцтва па палітычных матывах.
Масавыя кровапраліцці вядомыя з глыбокай старажытнасці (эфеская вячэрня (руск.) (бел., забойства немаўлят) і Сярэдневякоўя (разня лацінаў (руск.) (бел., сіцылійская вячэрня (руск.) (бел.). Французскі тэрмін massacre (літаральна «забой жывёл (руск.) (бел.») атрымаў шырокае распаўсюджанне ў англійскай і іншых еўрапейскіх мовах для абазначэння масавага выразання гугенотаў у Варфаламееўскую ноч 1572 года. Дадзены тэрмін з’яўляецца ацэначным і эмацыйна афарбаваным; яго ўжыванне падкрэслівае адсутнасць валіднага (руск.) (бел. маральнага абгрунтавання для пакаранняў смерцю[1].
Прафесар Роберт Мелсан (руск.) (бел., разглядаючы суадносіны разні і генацыду ў дачыненні да вынішчэння армян туркамі у канцы XIX стагоддзя, падкрэслівае, што тэрмін «разня» або «бойня» мае на ўвазе наўмыснае (руск.) (бел. знішчэнне значнай колькасці адносна безабаронных людзей па палітычных матывах[2]. Пры гэтым матывы кровапраліцця не абавязкова рацыянальныя: напрыклад, гэта можа быць спантанная рэакцыя на хлуслівыя чуткі і дэзінфармацыю[2].
У найноўшы час масавыя гвалтоўныя дзеянні, накіраваныя супраць пэўнай рэлігійнай або этнічнай групы, называюцца таксама пагромамі. Намер пагромшчыкаў, як правіла, не канкрэтызаваны і складаецца ў прычыненні ахвярам ўсялякай шкоды-шляхам калецтва, рабавання, знішчэння маёмасці, сексуальнага гвалту (руск.) (бел. і гэтак далей.