136199 Eris

(136199) Eris (símbolu: ),^[7] ye'l mayor planeta nanu, y el mayor oxetu tresneptúnicu, yá que ye daqué mayor que Plutón. Cunta con un satélite natural al que se-y denoma Disnomia. Demientres daqué más d'un añu, esti oxetu foi consideráu como'l "décimu planeta" del Sistema Solar, polos sos descubridores y medios de comunicación, pero'l so estatus oficial, según afitó la Xunión Astronómica Internacional IAU (sigles n'inglés) na sesión plenaria del 24 d'agostu de 2006, ye'l de "planeta nanu", nueva categoría creada en tala sesión, xunto con Plutón y Ceres. La denominación provisional foi 2003 UB₃₁₃.

Eris
planeta nanu[1], plutoide (es) y oxetu astronómicu
Nome provisional	2003 UB313
Símbolu astronómicu	símbolu astronómicu
Tipu	2003 UB313
Parte de	disco disperso (es)
Descubridor	Michael E. Brown[2], Chad Trujillo[2] y David L. Rabinowitz[2]
Data de descubrimientu	21 ochobre 2003[2]
Epónimu	Eris
Llugar de descubrimientu	Observatoriu Palomar[3]
Categoría	Oxetu tresneptunianu y plutoide (es)
Datos d'observación
Llocalización	[[Ficheru:Sistema solar|280px]]
Magnitú aparente (V)	18,7 (banda V)
Magnitú absoluta	−1,1[4]
Oxetu astronómicu padre	Sol
Apoastru	97,468 AU[4]
Periastru	38,013 AU[4]
Argumento del periastru	151,6871 °[4]
Carauterístiques físiques
Radiu	1163 km
Diámetru	2326 km [5]
Superficie	17 000 000 km²
Masa	16,6 Yg[6]
Densidá	2,52 g/cm³
Temperatura	30 K (mínimu) 42,5 K (media) 55 K (máximu)
Albedu	0,96
Carauterístiques orbitales
Periodu de rotación	25,9 h[4]
Periodu orbital	557,55 a[4]
Semiexe mayor (a)	67,74 AU[4]
Periheliu (q)	38,013 AU[4]
Afeliu (Q)	97,468 AU[4]
Enclín (i)	44,1444 °[4]
Escentricidá orbital (e)	0,43883[4] y 0,43465546719259
Socesión
(136198) 2003 UJ296 Eris (136200) 2003 VS5

Pa ver otros usos d'esti términu, Eris (dixebra).

Animación qu'amuesa el movimientu de 2003 UB₃₁₃ nes imáxenes usaes pal so descubrimientu. 2003 UB₃₁₃ s'alcuentra a manzorga, un pocu más arriba del centru de la imaxe. Los tres fotogrames foron tomaos nún periodu de tres hores.

Eris, ó Éride, ye'l nome de la diosa griega de l'estorbisa, que según la mitoloxía, entamó coles sos aiciones los fechos qu'acabaríen na guerra de Troya. Esti nome dióse-y al planeta darréu que'l so descubrimientu prevocó un tensu alderique sobro la definición de planeta orixinando una nueva formulación del términu.