1986

1986 (MCMLXXXVI) foi un añu común entamáu en miércoles del calendariu gregorianu. Foi designáu como Añu Internacional de la Paz poles Naciones Xuníes.

Si amiestes dalgún datu, pues siguir l'enllaz del día pa inxertar el datu ellí tamién. ¡Gracies!

	Añu 1986
Años:	1983 1984 1985 - 1986 - 1987 1988 1989
Décades:	Años 1950 Años 1960 Años 1970 - Años 1980 - Años 1990 Años 2000 Años 2010
sieglos:	sieglu XIX - sieglu XX - sieglu XXI

1986 n'otros calendarios

Calendariu gregorianu	1986 MCMLXXXVI
Ab urbe condita	2739
Calendariu armeniu	1435
Calendariu chinu	4682 – 4683
Calendariu hebréu	5746 – 5747
Calendarios hindús - Vikram Samvat - Shaka Samvat	2041 – 2042 1908 – 1909
Calendariu persa	1364 – 1365
Calendariu islámicu	1407 – 1408
Calendariu rúnicu	2236

Abreviatures

° : fecha de nacencia

† : fecha de la muerte

Fechos

• Créase la Reserva de la Biosfera de Sierra Nevada.

• 1 de xineru
• España y Portugal conviértense en miembros de la Comunidá Europea, que sería dempués la Xunión Europea.
• Aruba gana autonomía, convirtiéndose nuna entidá dixebrada de les Antilles Neerlandeses.

• 2 de xineru - El gobiernu italianu autoriza la construcción d'una ponte ente Sicilia y la península al traviés del estrechu de Messina.
• 6 de xineru - El xeneral Samuel Doe ye investíu presidente de Liberia.

• 13 de xineru - Entama la guerra civil de Yeme del Sur, qu'ha durar hasta'l 24 de xineru.
• 14 de xineru - El democristianu Vinicio Cerezo toma posesión del so cargu como presidente de Guatemala.
• 17 de xineru - Róblase, en L'Haya, el protocolu qu'establez rellaciones diplomátiques ente Israel y España.
• 19 de xineru - Entama a espardese'l primer virus informáticu, nomáu Brain.
• 20 de xineru - El Reinu Xuníu y Francia dan anuncia a los planes pa construyir l'Eurotúnel.
• 24 de xineru - La nave espacial d'Estaos Xuníos Voyager 2 pasa cerca d'Uranu, lo que permite descubrir diez nuevos satélites del planeta.
• 28 de xineru - El tresbordador espacial Challenger desintégrase 73 segundos dempués del so lanzamientu. Muerren los sos siete tripulantes.
• 29 de xineru - Yoweri Museveni, cabezaleru del grupu rebelde que consiguió facese col poder tres d'una guerra de guerrilles que duró cinco años y na que morrieron cuasi mediu millón de persones, xura'l cargu como presidente d'Uganda.

• 3 de febreru - Edwin Catmull y Alvy Ray Smith funden los estudios d'animación Pixar.
• 6 de febreru - Madrid: Atentáu d'ETA, qu'asesina a l'almirante Cristóbal Colón de Carvajal y Maroto y al so xofer.
• 7 de febreru - El presidente d'Haití, Jean-Claude Duvalier, nomáu Baby Doc, abandona'l país, finando con ello 28 años de dominiu del país pola so familia.
• 9 de febreru - El cometa Halley algama'l so periheliu, la posición más averada al Sol, no que ye la so segunda visita al Sistema Solar demientres el sieglu XX.
• 16 de febreru
  • El barcu de pasaxeros soviéticu MS Mikhail Lermontov fúndese en Marlborough Sounds (Nueva Zelanda).
  • Mario Soares gana la segunda ronda de les eleiciones presidenciales en Portugal.
• 17 de febreru - Róblase l'Acta Única Europea.
• 19 de febreru - La Xunión Soviética lanza al espaciu la estación espacial MIR.
• 22 de febreru - España en Filipines la Revolución EDSA, que pretende espulsar al presidente Ferdinand Marcos del cargu.
• 25 de febreru
  • Entamen les sesiones del 27ᵘ Congresu del Partíu Comunista de la Xunión Soviética en Moscú. El so secretariu xeneral, Mikhaíl Gorbachov, da a conocer a l'audiencia los conceptos claves del so mandatu: Glasnost y Perestroika.
  • Revolución EDSA. El presidente Marcos cola pal exiliu a Ḥawái tres de venti años nel poder. Corazón Aquino conviértese na primer muyer presidenta del país, a lo primero como presidenta interina, y Salvador Laurel ye'l so vicepresidente.
  • Policíes militares exipcios que protestaben polos sos baxos sueldos entren en cuatro hoteles de luxu averaos a les pirámides, saquiándolos y prendiéndo-yos fueu.
• 28 de febreru - Estocolmu: El primer ministru suecu Olof Palme ye asesináu de la que volvía del cine pa la so casa.
• 12 de marzu - Celébrase n'España un referéndum pa decidir sobro la permanencia del país na OTAN.
• 13 de marzu - Incidente del mar Negru de 1986: El cruceru militar d'Estaos Xuníos USS Yorktown y el destructor USS Caron, reclamando'l so derechu de pasu inocente, entren nes agües territoriales soviétiques cerca del estremu meridional de la península de Crimea.
• 26 de marzu - Un artículu del The New York Times aifrma que Kurt Waldheim, antiguu secretariu xeneral de les Naciones Xuníes y candidatu a la presidencia d'Austria, pudiera tar implicáu en crímenes de guerra nazis demientres la Segunda Guerra Mundial.
• 31 de marzu - Un Boeing 727-200 de Mexicana de Aviación sufre un accidente cerca de Maravatío (Méxicu) cuando tentaba facer un aterrizaxe d'emerxencia. Morrieron los 167 pasaxeros y tripulantes que viaxaben nelli.
• 2 d'abril - Una bomba esplota nun vuelu de la compañía Trans World Airlines de Roma a Atenes. Nel incidente muerren 4 persones.
• 5 d'abril - Berlín occidental: Atentáu con bomba na discoteca La Belle, frecuentada por soldaos d'Estaos Xuníos, que causa tres muertos y 230 firíos. El gobiernu libiu ye acusáu de ser responsable del mesmu.
• 13 d'abril - El papa Xuan Pablu II visita oficialmente la Gran Sinagoga de Roma, convirtiéndose nel primer papa modernu que visita un templu xudíu.
• 15 d'abril - Operación El Dorado Canyon: Muerren polo menos 15 persones pol bombardéu d'aviones d'Estaos Xuníos d'oxetivos na capital libia, Trípoli, y na rexón de Bengasi.
• 16 d'abril
  • Reinu Xuníu y Holanda roblen un tratáu de paz que fina la Guerra de los Trescientos Trenta y cinco Años, ún de los conflictos más llargos de la historia.
  • El presidente arxentín Raúl Alfonsín anuncia oficialmente'l Proyeutu Patagonia, que proyectaba treslladar la capital de la nación dende la ciudá de Buenos Aires a la ciudá de Viedma.
• 26 d'abril
  • Accidente de Chernóbil: Un fallu nun test de seguridá na central nuclear de Chernobyl, asitiada en Pripyat (República Socialista Soviética d'Ucraína), na URSS, mató a 4.056 personas y causó un dañu de 7.000 millones de dólares. La nube radioactiva que provocó concentrose en Bielorrusia, Ucraína y Rusia, forciando la reubicación de 350.000 persones. Tres del accidente podíen rastrexase traces de la radioactividá provocada pol accidente en cuasi tolos países del hemisferiu norte.
  • Mswati III ye coronáu rei de Suazilandia.
• 2 de mayu - El pilotu de rally finlandés Henri Toivonen y el so copilotu Sergio Cresto muerren nun accidente demientres el Rallye de Córcega.
• 8 de mayu - Óscar Arias entama'l so primer mandatu como presidente de Costa Rica.
• 16 de mayu - Joaquín Balaguer ye elixíu presidente de la República Dominicana por quinta vez.
• 23 de mayu - El presidente de Somalia, Siad Barre, sofre un accidente de coche en Mogadixu, y ye hospitalizáu n'Arabia Saudita. Los grupos opositores ven esti fechu como una oportunidá pa sacalu del poder, entamando asina la guerra civil somalí.
• 26 de mayu - La Comunidá Económica Europea adopta la bandera europea.
• 8 de xunu - L'antiguu secretariu xeneral de les Naciones Xuníes Kurt Waldheim ye elixíu presidente d'Austria.
• 12 de xunu - El gobiernu de la República Sudafricana declara l'estáu d'emerxencia nacional.
• 22 de xunu
  • Mundial de Fútbol: Nún de los partíos más famosos de la historia el futbolista arxentín Diego Armando Maradona marca un gol cola mano (la nomada "manu de Dios") y dribla al equipu inglés enteru pa finar la xugada marcando otru gol (el nomáu "gol del sieglu"); el resultáu final del partíu foi Arxentina 2 - Inglaterra 1.
  • España: Felipe González ye reelixíu presidente al volver a consiguir el PSOE la mayoría absoluta nes eleiciones xenerales.
• 29 de xunu - Mundial de Fútbol: Na final, celebrada nel estadiu Azteca de la Ciudá de Méxicu, Arxentina derrota a Alemania Occidental por 3-2, convirtiéndose en campeona del mundu por segunda vez.
• 5 de xunetu - Reábrese al públicu, tres d'un importante reacondicionamientu pa iguala pal so centenariu, la Estatua de la Llibertá de Nueva York.
• 7 d'agostu - El lliberal Virgilio Barco Vargas toma posesión como presidente de Colombia.
• 19 d'agostu - Alcuentren nuna taquilla de la estación de la cai Spencer, en Melbourne (Australia), el cuadru de Picasso Femme en pleurs (La muyer que llora), que fora robada dos selmanes enantes.
• 20 d'agostu - Edmond (Oklahoma): L'emplegáu de correos Patrick Sherrill mata a 14 compañeros de trabayu primeru de suicidase.
• 21 d'agostu - Una erupción límnica, conocía como'l desastre del llagu Nyos, mata a cerca de 2.000 persones en Camerún.
• 4 de setiembre - Fúndase, en Vitoria, el partíu Eusko Alkartasuna.
• 5 de setiembre - El vuelu 73 de Pan American Airlines, con 358 persones a bordu, ye secuestráu por terroristes del grupu Abu Nidal nel aeropuertu internacional de Karachi.
• 6 de setiembre - Estambul: Dos terroristes del grupu Abu Nidal maten a 22 persones, y dexen a otres seis firíes, demientres la celebración del Shabbat na sinagoga Neve Shalom.
• 7 de setiembre - Desmond Tutu conviértese nel primer obispu de raza negra de la Ilesia anglicana na República Sudafricana.
• 10 d'ochobre - Un fuerte terremotu, de 7,5 graos na escala de Richter, mata a 1500 persones na ciudá de San Salvador, capital d'El Salvador.
• 16 d'ochobre - El Comité Olímpicu Internacional escueye a Albertville, en Francia, como sede de los Xuegos Olímpicos d'Iviernu de 1992, y a Barcelona como sede de los Xuegos Olímpicos de Branu d'esi añu. El COI anuncia tamién que los xuegos d'iviernu y branu han dexar de celebrase'l mesmu añu: los de branu celebraránse nos años bisiestos, entamando en 1992, y los d'iviernu nel añu par ente medies de dos xuegos de branu.
• 19 d'ochobre - L'avión nel que viaxaba Samora Machel, presidente de Mozambique, estréllase na República Sudafricana.
• 21 d'ochobre - Les Islles Márxal declárense independientes de los Estaos Xuníos.
• 1 de payares - Una fuga de productos químicos na fábrica de Sandoz cerca Basilea, en Suiza, provoca un gran desastre mediuambiental, que contamina'l ríu Rin.
• 3 de payares
  • La revista libanesa Ash-Shiraa afirma que los Estaos Xuníos tuvieran vendiendo armes en secretu a Irán pa consiguir la lliberación de siete rehenes d'Estaos Xuníos secuestraos n'El Líbanu por grupos pro-iraninos.
  • Los Estados Federaos de Micronesia declárense independientes d'Estaos Xuníos.
• 7 d'avientu - Un terremotu de magnitú 5,7 destrúi la ciudá búlgara de Strajica, causando dos muertos.
• 14 d'avientu - El Rutan Voyager, un avión experimental diseñáu por Burt Rutan y pilotáu por Dick Rutan y Jeana Yeager, entama'l so viaxe alredor del mundu.
• 19 d'avientu - El disidente soviéticu Andrei Sakharov puede regresar a Moscú tres de seis años d'exiliu internu.
• 23 d'avientu - El Rutan Voyager completa la primer circunnavegación aérea del mundu ensin repostar tres d'un vuelu de 9 díes, 3 minutos y 44 segundos.
• 31 d'avientu - Incendiu nel hotel Dupont Plaza de San Xuan de Puertu Ricu, nel que muerren 97 persones y otres 140 queden firíes.

Nacencies

• 6 de xineru - Irina Shayk, modelu rusa.
• 8 de xineru - David Silva, futbolista español.
• 24 de xineru - Mischa Barton, actriz d'Estaos Xuníos d'orixe británicu.
• 10 de febreru - Radamel Falcao, futbolista colombianu.
• 11 de febreru - Gabriel Boric, políticu chilenu.
• 28 de marzu - Lady Gaga, cantante y productora musical d'Estaos Xuníos.
• 30 de marzu - Sergio Ramos, futbolista español.
• 21 de mayu - Mario Mandžukić, futbolista croata.
• 29 de mayu - Lara Álvarez, periodista y presentadora de televisión asturiana.
• 3 de xunu - Rafael Nadal, xugador de tenis español.
• 11 de xunu – Shia LaBeouf, actor y direutor de cine d'Estaos Xuníos.
• 2 de xunetu - Lindsay Lohan, actriz, modelu y cantante d'Estaos Xuníos.
• 21 d'agostu - Usain Bolt, atleta xamaicanu.
• 14 d'ochobre - Jean-Sylvain Babin, futbolista francés.
• 22 de payares - Oscar Pistorius, atleta paralímpicu sudafricanu.

Muertes

• 7 de xineru - Juan Rulfo, escritor mexicanu ( ° 16 de mayu de 1917).
• 14 de xineru - Donna Reed, actriz d'Estaos Xuníos (º 1921).
• 19 de xineru - Enrique Tierno Galván, políticu español y alcalde de Madrid (º 1918).
• 24 de xineru - L. Ron Hubbard, escritor d'Estaos Xuníos, fundador de la Ilesia de la Ciencioloxía (º 1911).
• 28 de xineru - astronautes d'Estaos Xuníos del Challenger:
  • Gregory Jarvis.
  • Christa McAuliffe, maestra escolar.
  • Ronald McNair.
  • Ellison Onizuka.
  • Judith Resnik.
  • Dick Scobee.
  • Michael J. Smith.
• 3 de febreru - Marola, pintor y dibuxante xixonés (º 3 d'avientu de 1905).
• 11 de febreru - Frank Herbert, escritor d'Estaos Xuníos de ciencia ficción.
• 19 de febreru - André Leroi-Gourhan, historiador francés (º 1911).
• 28 de febreru - Olof Palme, políticu suecu (º 1927).
• 30 de marzu - James Cagney, actor d'Estaos Xuníos (º 1899).
• 14 d'abril - Simone de Beauvoir, escritora y activista feminista francesa (º 1908).
• 15 d'abril - Jean Genet, escritor francés (º 1910).
• 23 d'abril - Otto Preminger, direutor de cine d'Estaos Xuníos nacíu n'Austria (º 1905).
• 26 d'abril - Broderick Crawford, actor d'Estaos Xuníos (º 1911).
• 23 de mayu - Sterling Hayden, actor d'Estaos Xuníos (º 1916).
• 9 de xunu - Manuel Fernández Peón, políticu socialista ya guerrilleru asturianu (º 16 de payares de 1906).
• 14 de xunu
  • Alan Jay Lerner, poeta d'Estaos Xuníos (º 1918).
  • Jorge Luis Borges, escritor arxentín (º 1899).
• 25 de xunetu - Vincente Minnelli, direutor de cine d'Estaos Xuníos (º 1903).
• 31 d'agostu - Urho Kekkonen, políticu finlandés, primer ministru y presidente del país (º 1900).
• 7 de setiembre - Omar Ali Saifuddien III, sultán de Brunéi (º 1914).
• 5 d'ochobre - Hal B. Wallis, productor de cine d'Estaos Xuníos (º 1898).
• 22 d'ochobre - Albert Szent-Györgyi, bioquímicu húngaru, Premiu Nobel en Fisioloxía o Medicina en 1937 (º 1893).
• 29 de payares - Cary Grant, actor británicu (º 1904).

Premios Príncipe d'Asturies

• Artes - Luis García Berlanga
• Ciencies Sociales - José Luis Pinillos
• Comunicación y Humanidaes - Grupu de Comunicación O Globo
• Concordia - Vicaría de la Solidaridá de Chile
• Cooperación Internacional - Universidaes de Salamanca y Coimbra
• Investigación Científica y Teúnica - Antonio González González
• Lletres - Mario Vargas Llosa y Rafael Lapesa Melgar