2013

2013 (MMXIII) foi un añu común entamáu en martes nel calendariu gregorianu. Tamién foi'l primer añu en tener los sos cuatro díxitos estremaos dende 1987.

Si amiestes dalgún datu, pues siguir l'enllaz del día pa inxertar el datu ellí tamién. ¡Gracies!

	Añu 2013
Años:	2010 2011 2012 - 2013 - 2014 2015 2016
Décades:	Años 1980 Años 1990 Años 2000 - Años 2010 - Años 2020 Años 2030 Años 2040
sieglos:	sieglu XX - sieglu XXI - sieglu XXII

2013 n'otros calendarios

Calendariu gregorianu	2013 MMXIII
Ab urbe condita	2766
Calendariu armeniu	1462
Calendariu chinu	4709 – 4710
Calendariu hebréu	5773 – 5774
Calendarios hindús - Vikram Samvat - Shaka Samvat	2068 – 2069 1935 – 1936
Calendariu persa	1391 – 1392
Calendariu islámicu	1434 – 1436
Calendariu rúnicu	2263

Ye tamién el númberu 2013 del anno Domini o la designación de dómina cristiana, amás del decimoterceru del tercer mileniu y el cuartu de la década de los 2010.

L'Asamblea Xeneral de les Naciones Xuníes declaró'l 2013 como Añu Internacional de la Cooperación na Esfera de l'Agua y el Añu internacional de les Matemátiques del planeta Tierra cuenta col sofitu de la UNESCO). Ye l'añu internacional de la quinoa pola FAO y l'añu de la serpiente según l'horóscopu chinu.

Celebración del ganador de la Copa del Rei de Ḥoquei sobre patinos.

Papa Franciscu.

Fechos

• Créase la Reserva de la Biosfera de las Mariñas Coruñesas e Terras do Mandeo.
• Créase la Reserva de la Biosfera de las Terres de l'Ebre.
• Créase la Reserva de la Biosfera del Sitio real de San Ildefonso-El Espinar.

Asturies

• 28 de febreru: Entama n'Uviéu la Copa del Rei de Ḥoquei sobre patinos.
• 8 de mayu: La Xunta Xeneral conmemora'l 30 aniversariu de les primeres eleiciones a presidente d'Asturies, que ganó Pedro de Silva^[1]
• 24 d'ochobre: Preséntase nel Antiguu Institutu de Xixón la edición en llingua asturiana d'Astérix na tierra los pictos^[2]
• 10 d'avientu: La Universidá d'Uviéu anueva la so pertenencia al sellu de calidá Campus d'Escelencia Internacional.^[3]
• 10 d'avientu: El Conseyu de Patrimoniu Cultural d'Asturies entama los trámites pa declarar Bien d'Interés Cultural de Calter Inmaterial la tonada, tamién va declarar como BIC, cola categoría de Vía Histórica, el tramu del Camín de Santiagu pel conceyu de Noreña y, amás, analizó la solicitú presentada pol conceyu d'Uviéu pa qu'entame los trámites pa retirar a la Plaza de gües de Buenavista del nivel de proteición BIC.^[4]
• 16 d'avientu: El pueblu de Vilarquille xúntase dafechu nel conceyu de Samartín d'Ozcos.^[5]
• 20 d'avientu: Asturies entra en prórroga presupuestaria.^[6]
• 27 d'avientu: Emítese per primer vegada una película doblada al asturianu na TPA: El rostru impenetrable.^[7]
• 28 d'avientu: los conceyos de Xixón, Siero, Llangréu, Mieres y Castrillón nun llogren apautar Presupuestos pal 2014 entrando en prórroga presupuestaria.^[8]
• 3 d'avientu: entamen los llabores de torna del videoxuegu Minecraft, el terceru más vendíu de tola historia pa PC.

Mundu

• 11 de xineru: L'exércitu francés entama'l quintu mes d'intervención nel Conflictu nel norte de Mali (2012-2013), empobinaes al grupu islamista Ansar Dine group.^[9][10]
• 17–20 de xineru: Trenta y nueve trabayadores internacionales y un guardia de seguridá son secuestraos na Crisis de los rehenes n'In Amenas nuna instalación de gas natural cerca d'In Amenas, Arxelia.^[11]
• 27 de xineru: La seleición española de balonmano proclamóse campeona mundial, cola participación de dos asturianos: Alberto Entrerríos y Carlos Ruesga^[12]
• 8 de febreru: El papa Benitu XVI anuncia la so dimisión y dexará'l so pontificáu'l 28 de febreru^[13]
• 13 de marzu: El Papa Franciscu ye elixíu, convirtiéndose nel primer pontífiz americanu.^[14]
• 30 d'abril: Abdicación de la reina Beatriz I de los Países Baxos, y ascensión al tronu del so herederu, Guillermu-Alexandru.
• 18 de mayu: Apruébase en Francia la llei qu'autoriza'l matrimoniu ente persones del mesmu sexu.
• 24 de xunetu: Escarrila un tren Alvia a unos 3 km de la Estación de Santiago de Compostela, causando 79 muertos y decenes de firíos. Trátase del segundu mayor accidente ferroviariu na historia d'España.
• 3 d'agostu: Hasan Rouhani asume la presidencia d'Irán, depués de ganar les eleiciones entamaes en xunu.
• 15 de setiembre: Chris Horner, corredor norteamericanu ganó la Vuelta Ciclista a España^[15]

Xurde, Príncipe de Cambridge recién nacíu.

Nacencies

Categoría principal: Persones nacíes en 2013

• 10 de mayu: Auckland, Nueva Zelanda: Taufaʻahau Manumataongo, miembru de la realeza de Tonga, segundu na llinia de socesión al tronu.^[16]
• 22 de xunetu: Londres, Inglaterra: Xurde, Príncipe de Cambridge, fíu primoxénitu de Guillermu de Cambridge y Kate Middleton.^[17]

Hugo Chávez enantes de carecer la enfermedá que-y quitaría la vida.

Nelson Mandela en 2008.

Muertes

Categoría principal: Persones finaes en 2013

Asturies

• 24 de marzu: Gerardo Herrero Montes, Fiscal Xeneral d'Asturies.^[18]
• 30 de marzu: Luis Martínez Noval, ex-Secretariu Xeneral de la FSA y ex-Ministru de Trabayu d'España.^[19]
• 11 de xunu: Fernando Poblet, Ferpo, periodista y escritor xixonés^[20]
• 9 d'agostu: José Manuel Riesco Morán, ex-presidente del Conseyu de Comunidaes Asturianes nel gobiernu de Sergio Marqués.^[21]
• 10 d'agostu: Pilar de la Fuente Penaos, hermana d'Aida de la Fuente muerre en Xixón.^[22]
• 3 de setiembre: Aquilino Gómez Fernández, guerrilleru republicanu y militante del Partíu Comunista d'España, muerre en Burgos a los 98 años.^[23]
• 21 d'ochobre: Antonio Suárez, pintor xixonés^[24]
• 22 d'ochobre: Luis Redondo, sindicalista asturianu, fundador de la Corriente Sindical d'Izquierda^[25]
• 22 d'ochobre: Víctor Alperi, escritor asturianu^[26]
• 1 d'avientu: José Cosmen Adelaida, empresariu asturianu^[27]
• 9 d'avientu: Kely Méndez Riestra, una de les artistes plástiques asturianes de mayor proyeición internacional.^[28]

Mundu

• 15 de xineru: Nagisa Oshima, direutor de cine y guionista xaponés
• 10 de febreru: Eugenio Trías, filósofu catalán^[29]
• 27 de febreru: María Asquerino, actriz española
• 27 de febreru: Stéphane Hessel, diplomáticu, escritor y ideólogu francés
• 3 de marzu: Pepe Sancho, actor español^[30]
• 3 de marzu: Tony Ronald, cantante y productor musical holandés.
• 5 de marzu: Hugo Chávez, presidente de Venezuela^[31].
• 21 de marzu: Pietro Mennea, velocista italianu, especialista nos 100 y 200 metros lisos.
• 22 de marzu: Bebo Valdés, pianista cubanu^[32].
• 6 d'abril: Bigas Luna, direutor y guionista de cine español^[33].
• 6 d'abril: Miguel Pobley, ciclista y primer español en vistir el maillot mariellu del Tour de Francia.
• 7 d'abril: José Luis Sampedro, escritor y economista español^[34]
• 8 d'abril: Sara Montiel, cantante y actriz española^[35]
• 8 d'abril: Margaret Thatcher, ex-primer ministra británica^[36].
• 9 de mayu: Alfredo Landa, actor español^[37].
• 23 de mayu: Georges Moustaki, cantautor francés d'aniciu griegu^[38]
• 6 de xunu: Esther Williams, nadadora y actriz norteamericana^[39].
• 17 de setiembre: Eduardo García de Enterría, xurista español y Premiu Príncipe d'Asturies de Ciencies Sociales^[40]
• 22 de setiembre: Álvaro Mutis, escritor colombianu^[41]
• 2 d'ochobre: Juan José Linz, sociólogu español y Premiu Príncipe d'Asturies de Ciencies Sociales^[42]
• 27 d'ochobre: Lou Reed, músicu y cantante de rock norteamericanu^[43]
• 7 de payares: Amparo Rivelles, actriz española.
• 17 de payares: Doris Lessing, escritora británica^[44]
• 5 d'avientu: Nelson Mandela, ex-Presidente de Sudáfrica, Premiu Príncipe d'Asturies de Cooperación Internacional nel añu 1992 y Premiu Nobel de la Paz en 1993 (n. 1918)^[45]
• 14 d'avientu: Peter O'Toole, actor irlandés^[46]
• 15 d'avientu: Joan Fontaine, actriz norteamericana^[47]

Efemérides

• 22 de mayu: bicentenariu del nacimientu del compositor saxón Richard Wagner.
• 20 de xunetu: 110° cabudañu de la muerte del Papa Lleón XIII.
• 25 de setiembre: quintu centenariu del descubrimientu del Océanu Pacíficu por Vasco Núñez de Balboa.
• 10 d'ochobre: bicentenariu del nacimientu del compositor italianu Giuseppe Verdi.