Eridanus

Eridanus ye la sesta constelación más grande de les 88 constelaciones modernes. Tamién ye una de les 48 constelaciones de Ptolomeo.

El Erídano Eridanus
Carta celeste de la constelación del Erídano na qu'apaecen les sos principales estrelles.
Nomenclatura
Nome n'asturianu	El Erídano
Nome en llatín	Eridanus
Xenitivu	Eridani
Abreviatura	Eri
Descripción
Introducida por	Conocida dende l'Antigüedá
Superficie	1137,9 graos cuadraos 2,758 % (posición 6)
Ascensión reuta	Ente 1 h 24,82 m y 5 h 11,22 m
Declinación	Ente -57,92° y -0,40°
Visibilidá	Completa: Ente 89° S y 32° N Parcial: Ente 32° N y 90° N
Númberu d'estrelles	194 (mv < 6,5)
Estrella más brillante	Achernar (mv 0,47)
Oxetos Messier	Nengunu
Oxetos NGC	338
Oxetos Caldwell	Nengunu
Lluvies de meteoros	Eta Eridánidas
Constelaciones colindantes	10 constelaciones Caelum Cetus Fornax Horologium Hydrus Lepus Orion Phoenix Taurus Tucana
Meyor mes pa ver la constelación Hora llocal: 21:00
Mes	Avientu
[editar datos en Wikidata]

Descripción

Nel so estremu austral ta la estrella de primer magnitú Achernar (α Eri). Achernar ye una estrella bien peculiar porque ye una de les estrelles más planes conocíes. Les observaciones indiquen que'l so radiu ye cuasi 50% más llargu nel ecuador que nos polos. Esto debe a que la estrella rota a gran velocidá.

Otra estrella bien conocida en Eridanus ye Épsilon Eridani, que se fixo popular na ciencia ficción porque ta relativamente cerca y ye relativamente paecida al Sol. Tamién se sabe que tien siquier un planeta (ver planeta estrasolar), que ye un xigante gaseosu, como Xúpiter.

Mitoloxía

El ríu Erídano.

Eridanus acomuñóse con dos mitos griegos, dambos derivaos de la forma de la constelación. Dacuando considerábase a Eridanus como un ríu que fluyía coles agües d'Acuariu; nesos casos Aquarius miraba a Eridanus (lo que riquía camudar d'ángulu y conexón de les estrelles d'Acuariu por que les sos agües fluyeren escontra Eridanus).

Eridanus rellacionábase sobremanera col mitu de Faetón, quien tomó'l carru volador de Helios (el Sol), pero nun tuvo la fuercia abondo pa controlalo, y foise en distintes direiciones. La resultancia ye que dacuando'l carru avérase enforma a la tierra, creando ermos y quemando la piel de los humanos (un mitu qu'esplica la piel de los etíopes). Zeus intervieno baltando a Faetón con un rayu. La constelación foi considerada orixinalmente como parte del camín trevesáu por Faetón; dempués foi considerada como'l ríu en que cayó: l'Erídano. Los mitógrafos antiguos aldericaben si tratar del ríu Po o del Nilu. Los exipcios identificaben la constelación col Nilu; los babilonios, col Éufrates.

Estrelles y Cielu Fondu

Oxetos de cielu fondu:

La galaxa espiral NGC 1232.

• NGC 1187
• NGC 1232 (Arp 41)
• NGC 1269
• NGC 1300
• NGC 1309
• NGC 1358
• NGC 1363
• NGC 1377

Estrelles con nome propiu:

• (α Eri) 0,45 Achernar

  < آخر النهر āxir an-nahr Fin del ríu

• (67/β Eri) 2,78 Cursa [Kursa] o Dhalim

• (34/γ Eri) 2,97 Zaurak [Zaurac, Zaurack]

  < زورق bote zawraq

• (23/δ Eri) 3,52 Xaronca
• (18/ε Eri) 3,72 Epsilon Eridani– cercana; tien siquier un planeta (xigante de gas con un discu de polvu)
• (13/ζ Eri) 4,80 Zibal

  < ? L'avestruz

• (3/η Eri) 3,89 Azha

  (?) Deformación de Persa آشيانه āšiyāne El nial d'avestruz

• (θ Eri) Encamar – doble 3.89, 4,35

  < آخر النهر āxir an-nahr Fin del ríu [llamáu antes Achernar]

• (ο Eri)
  • (38/ο¹ Eri) 4,04 Beid

    < بيض baiđ̧ Güevos (d'avestruz)

  • (40/ο² Eri) Keid [Kied] – triple 4.43, 9,5; nearby

    < ? al-qayd Los pulgos (del güevu)

• (2/τ² Eri) 4,76 Angetenar [Al Anchat, Anchenet, Hinayat (al Nahr)]

  عوجة النهر ^cawjat[o] an-nahr Encorvadura del ríu

• (υ Eri)
  • (52/υ¹ Eri) 4,49 Theemin [Beemin]
  • (52/υ² Eri) 3,82 Beemin [Theemin]
• (53/l Eri) 3,86 Sceptrum

Estrelles con designación Bayer:

ι Eri 4,11; κ Eri 4,24; 69/λ Eri 4,25; 57/μ Eri 4,01; 48/ν Eri 3,93; 42/ξ Eri 5,17; 26/π Eri 4,43; 8/ρ¹ Eri 5,75; 9/ρ² Eri 5,32; 10/ρ³ Eri 5,26; 1/τ¹ Eri 4,47; 11/τ³ Eri 4,08; 16/τ⁴ Eri 3,70; 19/τ⁵ Eri 4,26; 27/τ⁶ Eri 4,22; 28/τ⁷ Eri 5,24; 33/τ⁸ Eri 4,64; 36/τ⁹ Eri 4,62; 41/υ⁴ Eri 3,55; χ Eri 3,69; φ Eri 3,56; 65/ψ Eri 4,80; 61/ω Eri 4,36; 62/b Eri 5,50; 51/c Eri 5,22; 43/d Eri – doble 3.97, 5,85; 82/y Eri 4,26 – nearby; f Eri – doble 4.30, 4,73; g Eri 4,17; h Eri 4,59; i Eri 5,11; p Eri – doble 5.76, 5,76; q¹ Eri 5,52 – tien un planeta; q² Eri 5,04; s Eri 4,74; 17/v Eri 4,74; w Eri – doble 4.79, 6,14; y Eri 4,57; 39/A Eri 4,87

Estrelles con designación Flamsteed:

4 Eri 5,44; 5 Eri 5,56; 6 Eri 5,82; 7 Eri 6,11; 14 Eri 6,14; 15 Eri 4,86; 20 Eri 5,24; 21 Eri 5,97; 22 Eri 5,53; 24 Eri 5,24; 25 Eri 5,56; 30 Eri 5,48; 35 Eri 5,28; 37 Eri 5,44; 44 Eri 5,53; 45 Eri 4,91; 46 Eri 5,71; 47 Eri 5,20; 49 Eri 5,32; 54 Eri 4,32; 55 Eri 5,98; 55 Eri 6,70; 56 Eri 5,78; 58 Eri 5,49; 59 Eri 5,76; 60 Eri 5,03; 63 Eri 5,39; 66 Eri 5,12; 68 Eri 5,11

Otres notables estrelles:

• EF Eri 14,5 - <17,5 – variable cataclísmica

Planetes

• 51 Eridani b, planeta similar a Xúpiter que orbita la estrella 51 Eridani