Tyrannidae

From Wikipedia, the free encyclopedia

Tyrannidae
Remove ads

La familia de los tirandos (Tyrannidae) inclúi más de cuatrocientes especies en más de cien xéneros de pequeñes aves paseriformes americanes, con variaos nomes comunes. Habiten en tol continente americanu, salvo l'estremu norte. En Suramérica hai más especies de tirandos que de cualesquier otra familia.

Datos rápidos Clasificación científica, Reinu: ...
Remove ads

Distribución por hábitats

Les aves d'esta familia irradiáronse a tolos hábitats posibles, dende selves montanas tropicales hasta pacionales grebos na Patagonia y los Andes. En munches árees cuntar ente les aves más numberoses y conspícuas, a pesar que la mayor diversidá atópase en montes húmedos de baxa altitú. Dalgunos son fuertemente migratorios, unes poques especies viniendo dende Norteamérica, otres moviéndose al norte mientres l'iviernu austral.[1] El númberu d'especies de tirandos ye bien variable nos distintos hábitats. La mayor diversidá (hasta noventa especies) correspuende a les selves tropicales siempreverdes, ente que la menor (namái una especie) atópase en ríos, palmeres, montes arenosos, márxenes de selves caducifolies, montes templaos meridionales y los sos márxenes, carba húmedu y semihúmedo de monte y praderíes templaes septentrionales.
La especialización de los tirandos foi bien intensa nes selves siempreverdes: nes selves de tierres baxes cúntense 49 especies endémiques, y nes de monte, 46. Xeográficamente, la mayor riqueza d'especies atópase na mariña meridional de Brasil y les rexones de Manabí (Ecuador) y Baltes (Perú).[ensin referencies]

Remove ads

Carauterístiques

Les xeneralizaciones pa esta familia son difíciles. La mayoría de les especies son de coloríu apagáu, sicasí dalgunos son de patrón bien estremáu o coloríu (o dambos). La mayoría son aves pequeñes, pero unos pocos son abondo grandes. El menor de toos ye la minúscula mosqueta colicorta (Myiornis ecaudatus), que mide 6,5 cm y pesa 4 a 5 g, ye llixeramente menor que'l so conxénere la mosqueta capirotada (Myiornis atricapillus) y consideráu'l menor paseriforme del mundu, munches vegaes confundíu con un inseutu; el mayor ye'l gauchu grande (Agriornis lividus) que mide 28 a 28,5 cm y pesa 99 g. Esto ensin llevar en considerancia unes poques especies como'l yetapá grande ( Gubernetes yetapa ), la tijereta rosada (Tyrannus forficatus) y la tijereta sabanera (Tyrannus savana), que tienen un llargu total d'hasta 41 cm, pero esto ye debíu principalmente a les sos coles desaxeradamente llargues, la tijereta sabanera tien les plumes de la cola más llargues que cualquier ave conocida.[1][2]

Thumb
Agriornis lividus, el mayor tirandu.
Thumb
Myiornis ecaudatus, el menor paseriforme del mundu.

El so plumaxe ye xeneralmente una combinación variada de negru, pardu, blancu, mariellu y verde. Munchos tienen una cresta eréctil. La familia presenta una gran diversidá nes proporciones corporales, la forma y la estructura del picu, y el llargor de les pates. Paécense superficialmente a los mosquiteros, papudes, etc. del Vieyu Mundu (familia Muscicapidae), pero nun tán emparentaos estrechamente con ellos; polo xeneral son más robustos y tienen el picu más fuerte.
Tienen ales apuntiaes. La so boca asitiada na parte basal del picu, presenta vibrisas (plumes especiales) llargues, que los sirven p'atrapar los inseutos con más facilidá, xenerando una especie d'embudu.[ensin referencies]

Remove ads

Comportamientu

La mayoría de los tirandos son conspícuos, pero dalgunos son bultables por permanecer escondíos na trupa maleza.[1] Son aves bien territoriales, agresives con otres aves de presa que sobrevuelen los sos territorios. Les tijeretas sabaneres lleguen a picotiar en vuelu a especies como caracara carancho (Polyborus plancus), caracara chimango (Milvago chimango), peñerina americana (Falco sparverius), ente otres aves de presa.[ensin referencies]

Alimentación

La mayoría alimentar d'inseutos que busca na xamasca pero un númberu substancial les captura en vuelu a partir de perchas (cañes altes nos árboles) mientres otros son más o menos terrestres; dalgunos peracaben frutes, especialmente cuando nun tán en dómina reproductiva.[1]

Reproducción

El formatu del nial y el so allugamientu varia llargamente.[1]

Vocalización

Munchos son bien vocales, y la voz ye de cutiu clave pa la so identificación, mientres otros son esencialmente mudos.[1]

Estáu de caltenimientu

Acordies cola Xunión Internacional pal Caltenimientu de la Natura (IUCN), la situación de caltenimientu nel mes de xunu de 2015, de les 430 especies embaxo llistaes, escluyendo les pertenecientes a xéneros con taxonomía non resuelta ya incluyendo Calyptura, ye la siguiente:[3]

  • Plantía:EC-CR Críticamente amenazada: 1 especie (0,2% de los tirandos); Calyptura cristata, endémiques de Brasil, foi columbrada en 1996 dempués de 100 años sumida, y dende entós nun foi más rexistrada.[4]
  • EN Amenaciaes d'estinción: 11 especies (2,6% de los tirandos); incluyendo 4 endemismos brasilanos: los orejeritos de Bahia, de Alagoas y de Minas Gerais (Phylloscartes beckeri, Phylloscartes ceciliae y Phylloscartes roquettei) y el titirijí de Kaempfer (Hemitriccus kaempferi); 2 endemismos peruanos y unu peruanu-bolivianu: el titirijí de Lulu (Poecilotriccus luluae), el copetón ablondu (Myiarchus semirufus) y el cachudito pechicenizo (Anairetes alpinus); 2 endemismos colombianos: el orejerito antioqueño (Phylloscartes lanyoni) y el birro de Santa Marta (Myiotheretes pernix); un endemismu venezolanu: el mosquerito de Paria (Phyllomyias urichi); y un endemismu cubanu: el tiranu cubanu (Tyrannus cubensis).
  • VU Vulnerables: 20 especies (4,6% de los tirandos).
  • Plantía:EC-NT Casi amenaciaes: 27 especies (6,3% de los tirandos).
  • Plantía:EC-LC Esmolición menor: 348 especies (80,9% de los tirandos).
  • Non evaluaes: 23 especies apocayá descrites o subespecies elevaes de categoría qu'inda nun tuvieron la so situación de caltenimientu evaluáu pola IUCN.
Remove ads

Actualidaes taxonómiques

Los amplios estudios xenéticu-moleculares y morfolóxicos realizaos por diversos autores, destacando Ohlson et al. (2007),[5] Tello & Bates (2007)[6] Ohlson et al. (2008)[7] y Tello et al. (2009),[8] afayaron una cantidá de rellaciones novedoses dientro de los paseriformes subóscinos, y específicamente dientro de la familia Tyrannidae qu'inda nun tán reflexaos na mayoría de les clasificaciones. Siguiendo estos estudios, Ohlson et al. (2013)[9] propunxeron estremar Tyrannidae, dende la clasificación anterior (básicamente la propuesta por Fitzpatrick (2004)),[10] nes siguientes families, dalgunes de les cualos son nueves creaciones:

  • Onychorhynchidae Tello, Moyle, Marchese & Cracraft, 2009
  • Pipritidae Ohlson, Irestedt, Ericson & Fjeldså, 2013
  • Platyrinchidae Bonaparte, 1854
  • Tachurididae Ohlson, Irestedt, Ericson & Fjeldså, 2013
  • Rhynchocyclidae Berlepsch, 1907
  • Tyrannidae Vigors, 1825

El Comité Brasilanu de Rexistros Ornitolóxicos (CBRO) y Avibase yá adopten esta nueva clasificación mientres el South American Classification Committee (SACC) aguarda propuestes pa analisar los cambeos.[11] L'árbol filoxéneticu presentáu a siguir, conforme Ohlson et al. (2013), amuesa la clasificación completa propuesta pa la superfamilia Tyrannoidea coles respeutives subdivisiones (clados), en subfamilies y tribus de caúna de les families enriba descrites y los xéneros arrexuntaos en caúna d'elles.[9]
Los anambés (Pachyramphus y Xenopsaris), titiras (Tityra), y plañideres (Laniocera) asignar nel pasáu a la familia Cotingidae y a Tyrannidae pero hai alcuerdu agora nes varies taxonomíes n'incluyilos na so propia familia, Tityridae. La Propuesta N° 313 al South American Classification Committee (SACC), siguiendo los estudios de filoxenia molecular de Ohlson et al. (2007),[5] aprobó l'adopción de la nueva familia Tityridae, incluyendo éstos y otros xéneros.[12]

Cladograma propuestu pa la superfamilia Tyrannoidea

D'alcuerdu Ohlson et al. 2013.[9]

Tyrannoidea

 Oxyruncidae: Oxyruncus

 Onychorhynchidae: Onychorhynchus, Myiobius, Terenotriccus

 Tityridae 

Tityrinae

Schiffornithinae

 Pipritidae: Piprites

 Platyrinchidae: Calyptura, Platyrinchus, Neopipo

 Tachurididae: Tachuris

 Rhynchocyclidae 

Pipromorphinae: Mionectes, Leptopogon, Pseudotriccus, Corythopis, Phylloscartes (con Pogonotriccus)

Rhynchocyclinae: Rhynchocyclus, Tolmomyias

Todirostrinae: Taeniotriccus, Cnipodectes, Todirostrum, Poecilotriccus, Myiornis, Hemitriccus, Atalotriccus, Lophotriccus, Oncostoma

 Tyrannidae 

Hirundineinae: Myiotriccus  Nephelomyias, Pyrrhomyias, Hirundinea

 Elaeniinae 

Euscarthmini: Zimmerius, Stigmatura, Camptostoma, Inezia, Euscarthmus, Ornithion, Phyllomyias (sacante'l grupu fasciatus), Mecocerculus (el grupu poecilocercus)

Elaeniini: Elaenia, Tyrannulus, Myiopagis, Suiriri, Capsiempis, Phyllomyias (grupu fasciatus), Phaeomyias, Nesotriccus,, Pseudelaenia, Mecocerculus leucophrys, Anairetes, Uromyias, Polystictus, Culicivora, Pseudocolopteryx, Serpophaga

Muscigrallinae: Muscigralla

 Tyranninae 

Attila, Legatus, Ramphotrigon, Deltarhynchus

Myiarchini: Casiornis, Sirystes, Rhytipterna, Myiarchus

Tyrannini: Pitangus (con Philohydor), Machetornis, Tyrannopsis, Megarynchus, Myiodynastes, Conopias, Phelpsia, Myiozetetes, Empidonomus, Griseotyrannus, Tyrannus

 Fluvicolinae 

Colonia, Myiophobus (grupu fasciatus)

Fluvicolini: Ochthoeca (con Silvicultrix), Tumbezia, Myiophobus (el grupu roraimae), Colorhamphus, Sublegatus, Pyrocephalus, Fluvicola, Arundinicola, Gubernetes, Alectrurus, Muscipipra

Contopini: Ochthornis, Cnemotriccus, Lathrotriccus, Aphanotriccus, Mitrephanes, Empidonax, Sayornis, Contopus, Xenotriccus

Xolmiini: Lessonia, Hymenops, Knipolegus, Satrapa, Muscisaxicola, Cnemarchus, Polioxolmis, Xolmis, Neoxolmis, Agriornis, Myiotheretes

Remove ads

Llista sistemática de xéneros y especies

Según l'orde filoxénicu del Congresu Ornitolóxicu Internacional (IOC, Versión 6.1, 2016) y Clements Checklist v.2015, la familia arrexunta a los siguientes xéneros y especies, coles diferencies taxonómiques ente elles comentaes nel capítulu Xéneros y especies con taxonomía non resuelta o en Notes taxonómiques. Los taxones pa los cualos nun hai completu alcuerdu sobre la so categoría d'especie plena o subespecie, exhiben el nome de la nominal ente paréntesis. Tolos nomes n'español, sacante aquellos ente paréntesis, son los adoptaos pola Sociedá Española d'Ornitoloxía (SEO).[13]

Xéneru Phyllomyias

Thumb
Phyllomyias fasciatus

Xéneru Tyrannulus

Xéneru Myiopagis

Thumb
Myiopagis cotta

Xéneru Elaenia

Thumb
Elaenia flavogaster

Xéneru Ornithion

Xéneru Camptostoma

Xéneru Suiriri

Thumb
Suiriri suiriri

[nota 1][19][20]

Xéneru Mecocerculus

Xéneru Anairetes

Thumb
Anairetes parulus

Xéneru Uromyias

[nota 2][21][22][23]

  • Uromyias agilis, cachudito axilosu
  • Uromyias agraphia, cachudito llisu

Xéneru Serpophaga

Thumb
Serpophaga subcristata

Xéneru Phaeomyias

Xéneru Capsiempis

Xéneru Polystictus

Thumb
Polystictus superciliaris

Xéneru Nesotriccus

Xéneru Pseudocolopteryx, los doraditos

Xéneru Pseudotriccus

  • Pseudotriccus pelzelni, tiranuelo amorenáu
  • Pseudotriccus simplex, tiranuelo simple
  • Pseudotriccus ruficeps, tiranuelo cabecirrojo

Xéneru Corythopis, los mosqueros terrestres

Thumb
Corythopis delalandi

Xéneru Euscarthmus

Xéneru Pseudelaenia

Xéneru Stigmatura, los rabicanos

Thumb
Stigmatura budytoides

Xéneru Zimmerius

Thumb
Zimmerius viridiflavus
  • Zimmerius vilissimus, mosquerito centroamericanu
    • Zimmerius (vilissimus) improbus, mosquerito venezolanu
    • Zimmerius (vilissimus) parvus, (mosquerito del arfueyu)
    • Zimmerius (vilissimus) petersi, (mosquerito venezolanu)
  • Zimmerius albigularis, (mosquerito del Topetó)
  • Zimmerius bolivianus, mosquerito bolivianu
  • Zimmerius cinereicapilla, mosquerito piquirrojo
  • Zimmerius villarejoi, mosquerito de Villarejo
  • Zimmerius chicomendesi, (mosquerito de Mozu Mendes)[30]
  • Zimmerius gracilipes, mosquerito patifino
  • Zimmerius acer, (mosquerito guayanés)
  • Zimmerius chrysops, mosquerito caridorado
    • Zimmerius (chrysops) flavidifrons, (mosquerito de Loja)
    • Zimmerius (chrysops) minimus, (mosquerito de Coopmans)
  • Zimmerius viridiflavus, mosquerito peruanu

Xéneru Pogonotriccus

Xéneru Phylloscartes, los orejeritos

Thumb
Phylloscartes difficilis

Xéneru Mionectes

Thumb
Mionectes rufiventris

Xéneru Leptopogon, los orejeros

Thumb
Leptopogon amaurocephalus

Xéneru Sublegatus, los mosqueros matorraleros

Thumb
Sublegatus modestus

Xéneru Inezia

Xéneru Myiophobus

Thumb
Myiophobus fasciatus
  • Myiophobus flavicans, mosqueru mariellu
  • Myiophobus phoenicomitra, mosqueru crestinaranja
  • Myiophobus roraimae, mosqueru del Roraima
  • Myiophobus inornatus, mosqueru senciellu
  • Myiophobus fasciatus, mosqueru estriáu
  • Myiophobus cryptoxanthus, mosqueru pechioliva

Xéneru Nephelomyias

[nota 4][33][34]

  • Nephelomyias pulcher, mosqueru formosu
  • Nephelomyias lintoni, mosqueru de Linton
  • Nephelomyias ochraceiventris, mosqueru pechiocre

Xéneru Myiotriccus

Xéneru Tachuris

Xéneru Culicivora

Thumb
Culicivora caudacuta

Xéneru Hemitriccus

Thumb
Hemitriccus margaritaceiventer

Xéneru Myiornis, les mosquetas

Xéneru Oncostoma, los mosqueritos piquicurvos

Thumb
Oncostoma olivaceum

Xéneru Lophotriccus, los cimerillos

Xéneru Atalotriccus

  • Atalotriccus pilaris, mosquerito ojiblanco

Xéneru Poecilotriccus

Thumb
Poecilotriccus ruficeps

Xéneru Taeniotriccus

Xéneru Todirostrum

Thumb
Todirostrum maculatum

Xéneru Cnipodectes

Xéneru Rhynchocyclus

Xéneru Tolmomyias

Thumb
Tolmomyias flaviventris

Xéneru Calyptura

Xéneru Platyrinchus

Thumb
Platyrinchus mystaceus

Xéneru Neopipo

Xéneru Pyrrhomyias

Xéneru Hirundinea

Thumb
Hirundinea ferruginea

Xéneru Lathrotriccus

Xéneru Aphanotriccus

  • Aphanotriccus capitalis, mosqueru pechileonado
  • Aphanotriccus audax, mosqueru piquinegro

Xéneru Cnemotriccus

Xéneru Xenotriccus

  • Xenotriccus callizonus, mosqueru faxáu
  • Xenotriccus mexicanus, mosqueru de la Balses

Xéneru Sayornis

Thumb
Sayornis saya

Xéneru Mitrephanes, los mosqueros moñudos

Xéneru Contopus, los pibíes

Thumb
Contopus caribaeus

Xéneru Empidonax

Thumb
Empidonax minimus

Xéneru Pyrocephalus

Thumb
Pyrocephalus rubinus

Xéneru Lessonia, los negrinos

Xéneru Knipolegus

Thumb
Knipolegus lophotes

Xéneru Hymenops

Thumb
Hymenops perspicillatus

Xéneru Ochthornis

Xéneru Satrapa

Xéneru Muscisaxicola, el dormiyones

Thumb
Muscisaxicola maculirostris

Xéneru Agriornis, los gauchos

Xéneru Xolmis

Thumb
Xolmis irupero

Xéneru Heteroxolmis

Xéneru Myiotheretes

Thumb
Myiotheretes striaticollis

Xéneru Cnemarchus

Xéneru Polioxolmis

Xéneru Neoxolmis

Xéneru Gubernetes

Thumb
Gubernetes yetapa

Xéneru Muscipipra

Xéneru Fluvicola

Xéneru Arundinicola

Xéneru Alectrurus

Thumb
Alectrurus tricolor

Xéneru Tumbezia

  • Tumbezia salvini, pitajo de Baltes

Xéneru Silvicultrix

Xéneru Ochthoeca

Thumb
Ochthoeca rufipectoralis

Xéneru Colorhamphus

Xéneru Colonia

Thumb
Colonia colonus

Xéneru Muscigralla

Xéneru Machetornis

Xéneru Legatus

Xéneru Phelpsia

Xéneru Myiozetetes

Thumb
Myiozetetes cayanensis

Xéneru Pitangus

Thumb
Pitangus sulphuratus

Xéneru Philohydor

Incluyíu en Pitangus .[nota 8][10][31]

Xéneru Conopias

Thumb
Conopias trivirgatus

Xéneru Myiodynastes

Thumb
Myiodynastes maculatus

Xéneru Megarynchus

Xéneru Tyrannopsis

Xéneru Empidonomus

Xéneru Griseotyrannus

[nota 9]

Xéneru Tyrannus

Thumb
Tyrannus savana

Xéneru Rhytipterna, les plañideres

Thumb
Rhytipterna simplex

Xéneru Sirystes

[nota 10][45][46][47]

  • Sirystes sibilator, mosqueru xiblador
  • Sirystes albogriseus, (mosqueru xiblador occidental)
  • Sirystes albocinereus, (mosqueru de rabadilla blanca)
  • Sirystes subcanescens, (mosqueru de Todd)

Xéneru Casiornis

Thumb
Casiornis rufus

Xéneru Myiarchus

Thumb
Myiarchus ferox

Xéneru Deltarhynchus

Xéneru Ramphotrigon

Xéneru Attila, los atilas

Thumb
Attila rufus
Remove ads

Xéneros y especies con taxonomía ensin resolver

Los siguientes trés xéneros, son asitiaos na presente familia pol SACC y por Clements Checklist v.2015.[48] El IOC, siguiendo los estudios xenéticu-moleculares de Ohlson et al. (2008)[7] y Tello et al. (2009),.

Xéneru Onychorhynchus, los mosqueros reales

Xéneru Myiobius, les moscaretas

Xéneru Terenotriccus

Xéneru Piprites

Esti xéneru tuvo incluyíu tradicionalmente na familia Pipridae, onde lo asitia hasta agora Clements Checklist v.2015.[48] Esa clasificación foi cuestionada dende 1971, cuando se propunxo la so inclusión na familia Tyrannidae, hipótesis que foi acotada por estudios xenéticos de Tello et al. (2009)[8] y onde lo asitia'l IOC.[31] Enagora y mientres aguarda una propuesta, ye consideráu Incertae sedis pol South American Classification Committee (SACC) de l'American Ornithologists' Union.[49] Más apocayá, a partir de los estudios de filoxenia molecular de Ohlson et al. (2013) propúnxose una nueva familia esclusiva pal xéneru Piprites: Pipritidae Ohlson, Irestedt, Ericson & Fjeldså, 2013.

Remove ads

Notes taxonómiques

  1. A partir del trabayu de Kirwan et al. 2014, afayóse que'l taxón apocayá descritu Suiriri islerorum, en realidá tratar d'un sinónimu más modernu de S. affinis. La Propuesta N° 671 al South American Classification Committee (SACC), aprobada, dio prioridá a S. affinis.
  2. Les especies Uromyias agilis y O. agraphia fueron asitiaes tradicionalmente nel so propiu xéneru con base en carauterístiques morfolóxiques y vocales. Los datos xenéticos presentaos por Roy et al. (1999) xustificaron incluyir Uromyias en Anairetes. Sicasí, esta tesis foi refutada por DuBay & Witt (2012) que xustificaron resucitar Uromyias, lo que foi validáu pol SACC por aciu l'aprobación de la Propuesta N° 525 de xunu de 2012, lo que foi siguíu poles principales clasificaciones.
  3. Les especies poecilotis, chapmani, ophthalmicus, orbitalis, venezuelanus, lanyoni y eximius son asitiaes nel xéneru Pogonotriccus pol Congresu Ornitolóxicu Internacional (IOC), onde yá tuvieron nel pasáu, xunto a gualaquizae y flaviventris. Diversos autores presentaron evidencies morfolóxiques y comportamentales soportando esta separación, ente otros Fitzpatrick (2004). El SACC aguarda propuesta p'actualizar.
  4. Ohlson et al. (2009) presentaron datos xenéticu-moleculares demostrando que'l xéneru Myiophobus yera polifilético. Les especies pulcher, lintoni y ochraceiventris fueron tresferíes a un nuevu xéneru Nephelomyias Ohlson, Fjeldså & Ericson 2009.
  5. El xéneru Calyptura foi motivu de diverxencies ente les clasificaciones; el SACC caltener como Incertae sedis. Sicasí, na Propuesta N° 727 aprobóse'l so allugamientu definitivu na presente familia en base a los conclusivos estudios xenéticos recién de Ohlson et al (2012), qu'indiquen qu'esta especie ye un verdaderu tirandu, cercanu a Platyrinchus y Neopipo.
  6. Dellos autores, siguiendo a Dickinson (2003) (ente otros) inclúin a X. dominicanus nel xéneru monotípicu Heteroxolmis como Heteroxolmis dominicana; el IOC asina la caltién, mientres el SACC aguarda propuesta p'analizar
  7. Les especies O. frontalis, jelskii, diadema y pulchella son incluyíes nel xéneru Silvicultrix por dellos autores siguiendo a Lanyon (1986), lo que ye cuestionáu por García-Moreno et al. (1998) que sostienen que la separación fadría Ochtoeca polifilético. El IOC caltener en Silvicultrix.
  8. Diversos autores caltienen a Pitangus lictor nel xéneru monotípicu Philohydor, como Philohydor lictor, como'l IOC, por casu, d'alcuerdu a Fitzpatrick (2004) y otros.
  9. La mayoría de los autores asitien a aurantioatrocristatus nun xéneru monotípicu Griseotyrannus, sicasí, el SACC y Clements siguen a asitialo en Empidonomus como'l sinónimu Empidonomus aurantioatrocristatus.
  10. En mayu de 2014, foi aprobada la Propuesta 610 (A) al SACC dixebrando la subespecie S. sibilator albogriseus de S. sibilator alzándola al rangu d'especie Sirystes albogriseus acordies con diversos autores, ente los cualos Ridgely & Tudor (2009), con base principalmente en diferencies de vocalización. Na mesma propuesta 610 (B), acordies con Donegan (2013), y con base en diferencies de vocalización, les subespecies S. sibilator albocinereus y S. sibilator subcanescens fueron dixebraes de S. sibilator y elevaes al rangu d'especies.
Remove ads

Referencies

Enllaces esternos

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads