Клио

Клио́ (бор. грек Κλειώ}}, һүҙмә-һүҙ — «дан бүләк итеүсе»^[1], латин. Clio) — боронғо грек мифологияһында тарих музаһы. Зевс менән хәтер алиһәһе Мнемозинаның (Hes. Theog.) ҡыҙы^[2]. Диодор Сицилийскийға ярашлы, шиғриәттә данлау маҡталыусыларға бөйөк дан бирә (клеос) тигән мәғәнәнән алынған^[3].

Клио
бор. юнан. Κλειώ
Зат	ҡатын-ҡыҙ
Атаһы	Зевс
Әсәһе	Мнемосина[d]
Бер туғандары	Мельпомена[d], Урания[d], Эвтерпа[d], Терпсихора[d], Эрато[d], Полигимния[d], Талия[d] һәм Каллиопа
Внебрачный партнёр	Аполлон[d]
Балалары	Гиакинф[d] һәм Гименей[d]
Эшмәкәрлек төрө	тарих
Алла ... ҡарай	боронғо грек дине[d] һәм Боронғо грек мифологияһы
Область святого или божества	фән тарихы[d] һәм тарих
Производная работа	Клио[d]
Клио Викимилектә

Туғыҙ Олимпия музаһының береһе. Фараздарҙың береһе буйынса, Геяның ҡыҙы^[4].

Клио Афродитаны Адонисҡа мөхәббәте өсөн ҡыҙарта, тегенеһе шуға үс итеп Афродитаны Пиерға ғашиҡ иттерә, һәм ул Гиацинт (Гиакинф) исемле ул таба^[5][6]

Совет тарих энциклопедияһына ярашлы, тәүге әҙер ул, күрәһең, героик йыр музаһы, дан тураһында алдан хәбәр биреүсе (провозвестница), ә классик осорҙан һәм эллинизмдан башлап — тарих ҡурсалаусыһы^[7][2].

Муза Клио статуяһы

Клио хөрмәтенә 1865 йылда асылған (84) Клио астероиды аталған.

Иконографияһы

Зиһенле, дәртле, тәрән фекерле йәш ҡатын булып һүрәтләнә^[7]. Иртә традиция буйынса ул грифель һәм папирус йәки пергамент төргәге, йәки футляр, төргәктәр өсөн ҡумта менән һүрәтләнә^[8].

1593 йылда итальян яҙыусыһы Чезаре Рипа үҙенең «Иконология» китабында Клионы һүрәтләү өсөн түбәндәге аллегорик атрибуттар тәҡдим иткән:

• Лаврҙан үрелгән венок (ҡаһарманлыҡ һәм изгелек билдәһе)

• Торба (музыка уйын ҡоралы, дан символы)

• Тарихи әҫәр томы

Вермеерҙың «Рәссам оҫтаханаһы» картинаһы (1667) — һынлы сәнғәттә Клио атрибуттарын ҡулланыуҙың сағыу миҫалы.