Іван Стальмашонак

Іва́н Майсе́евіч Стальмашо́нак (30 красавіка 1902, вёска Хімное, Бабруйскі павет, Магілёўская губэрня — 12 студзеня 1976) — беларускі хірург, заслужаны лекар БССР, аўтар навуковых работ па пераліваньні крыві, чарэўнай хірургіі.

Іван Стальмашонак
Род дзейнасьці	лекар
Дата нараджэньня	30 красавіка 1902
Месца нараджэньня	в. Хімное, Бабруйскі павет, Магілёўскай губэрні, Расейская імпэрыя
Дата сьмерці	12 студзеня 1976
Месца вучобы	мэдычны факультэт БДУ[d]
Занятак	лекар, мэдычны адміністратар, хірург
Навуковая сфэра	хірургія і гематалёгія
Месца працы	Беларускі дзяржаўны мэдычны ўнівэрсытэт Рэспубліканскі навукова-практычны цэнтр трансфузіялогіі і медыцынскіх біятэхналогій[d]
Узнагароды	заслужаны лекар БССР

Біяграфія

Нарадзіўся ў вёсцы Хімное Бабруйскага павету Магілёўскай губэрні (цяп. Асіпавіцкі раён Магілёўскае вобласьці) ў 1902 годзе^[1]. Закончыў мэдыцынскі факультэт БДУ, працаваў дырэктарам школы мэдсясьцёр Таварыства Чырвонага Крыжа і Чырвонага Паўмесяца, асыстэнтам хірургічнай клінікі Беларускага мэдыцынскага інстытуту і дэканам ягонага санітарна-гігіенічнага факультэту, намесьнікам дырэктара інстытуту па вучэбнай частцы, загадчыкам Мінгараддзелу аховы здароўя, начальнікам упраўленьня падрыхтоўкі кадраў Наркамату аховы здароўя БССР. Быў першым дырэктарам Беларускага Навукова дасьледчага інстытуту пераліваньня крыві. У гады Другой сусьветнай вайны — галоўны хірург эвакашпіталяў, начальнік лячсанупраўленьня Наркамату аховы здароўя БССР, пасьля вайны — дырэктар Менскага мэдінстытуту^[1].

Асноўныя напрамкі навуковай і практычнай дзейнасьці Стальмашонка — рашэньне праблемаў хірургічнага лячэньня хваробаў і пашкоджаньняў стрававальнай сыстэмы, асабліва стрававода, а таксама праблемаў службы пераліваньня крыві. Ён першым у БССР выканаў некалькі складаных апэрацыяў на страўнакава-кішачным тракце. Актыўна спрыяў разьвіцьцю у рэспубліцы дзіцячай хірургіі і ўдасканаленьню падрыхтоўкі мэдыцынскіх кадраў Беларусі рознага ўзроўню^[1].

Дасягненьні

Распрацаваў спосабы апэрацыяў па стварэньні штучнага стрававода, рэзэкцыі страўніка пры пухлінах. Укараніў у практыку астэасынтэзу пры закрытых і закрытых пераломах трубчастых костак касьцяны шпянёк^[1].