Боцеўград

Бо́цеўград (па-баўгарску: Ботевград, да 1934 Арханіе, да 1866 Самунджыева) — горад на захадзе Баўгарыі. Знаходзіцца ў Сафійскай вобласьці, уваходзіць у грамаду Боцеўград. Старое імя гораду (да Вызваленьня Баўгарыі) — Арханіе. Насельніцтва складае 22 166 чалавек (2010 год). Названы ў гонар паэта і рэвалюцыянэра Хрыста Боцева.

Хуткія факты

Найстаражытнейшае паселішча ў гэтай мясцовасьці — фракійскае паселішча 5-га тысячагодзьдзя да н.э., якое знаходзілася ў мясцовасьці Манастырыштэ. У выніку раскопак там былі адкрыты абломкі бытавой і будаўнічай керамікі, прылады працы, мармуровая абрадная пліта з выявай фракійскага коньніка. Усё гэта захоўваецца ў Боцеўградзкім музэі. Каля гораду адкрыты фрагмэнты рымскай калёны зь імёнаў трох імпэратараў: Валентыніяна, Валента і Грацыяна. Калёна, верагодна, была ўзьведзена ў 357 годзе, бо менавіта тады кіравалі гэтыя імпэратары. Блізкасьць паселішча да рымскай дарогі вымусіла яго жыхароў перасяліцца на 3 км на поўдзень у лес, дзе вырасла новае паселішча Зелін. Падчас засяленьня гэтых месцаў славянамі, паселішча атрымала славянскае аблічча. Сяло Зелін уваходзіць у межы ўладаньняў баяра цара Івана Шышмана, Агняна. У яго валоданьні была і фартэцыя Бажэнішкі ўрвіч, якая пала апошняй пад націскам асманскай арміі, якая ўварвалася ў баўгарскую дзяржаву.

У другой палове XVIII стагодзьдзя жыхары Зеліну ізноў перасяляюцца ў катлавіну на месца сёньняшняга гораду, дзе каля пабудаваных заезнага двара і пякарні ўзьнікла паселішча з назвай Самунджыева, хоць па асманскіх рэгістрах 1564—1565 гг. в. Самунджыева ўжо існавала на гэтым самым месцы. Вядома, што ў 1826 г. у Самунджыева маецца паўразбураны паракліс, які тады быў царкоўнай школай. У 1864 годзе была пабудавана гадзіньнікавая вежа, у 1865 г. там была пабудавана адзіная баўгарская царква, прысьвечаная мучаніку, забітаму туркамі — Сьв. Георгію Новасафійскаму.

У 1866 г. празь сяло правялі стратэгічную дарогу Русэ-Сафія і па прапанове турэцкага рэфарматара Мітхада-пашы в. Самунджыева была абвешчана горадам Арханіе ў гонар султана Архана Газі. Новы горад быў пабудаваны паводле інжынэрна-будаўнічых плянаў.

Жыхары гораду вядуць барацьбу супраць асманаў ва ўзброеных атрадах Хаджы Дзімітра, Патаёта Хітава і Філіпа Тоцю. У 1870 г. у горад прыбыў Васіл Леўскі і заснаваў там рэвалюцыйны камітэт.

Падчас Расейска-турэцкай вайны 1877—1878 гадоў баўгарскія патрыёты, сярод якіх было нямала жыхароў Арханіе, арганізуюць атрады народнага апалчэньня, каб ваяваць на баку расейскіх войскаў. Боцеўградзкі край — арэна працяглых кровапралітных бітваў паміж расейскімі войскамі пад камандаваньнем генэрала Ёсіфа Гурко і асманскай арміяй, якая хавалася ў стараплянінскіх цясьнінах. За незалежнасьць і свабоду радзімы ваявалі апалчэнцы Боцеўградзкага краю пад камандаваньнем генэрала Мікалая Сталетава. У 1881 г. у Арханіе налічвалася 2 284 жыхары.

Падчас Красавіцкага паўстаньня 1876 году насельніцтва Арханійскага краю перажыло жорсткае прыгнечаньне. У гэты час загінуў атрад Хрыста Боцева. Гэта было нагодай пераназваць горад Арханіе на Боцеўград.

Боцеўград

Гісторыя

Насельніцтва

Славутасьці

Транспарт

Гарады-сябры

Вонкавыя спасылкі

Wikiwand - on