Вісла

Вісла (па-польску: Wisła) — галоўная і найвялікшая рака Польшчы. Таксама зьяўляецца найдаўжэйшай ракой басэйна Балтыйскага мора. Даўжыня Віслы складае 1047 км. Крыніцы ракі, Бяла Вісэлка (па-польску: Biała Wisełka) і першапачатковая (галоўная) крыніца Чарна Вісэлка (Czarna Wisełka), бяруць пачатак на вышыні 1106 м над узроўнем мора, на заходнім адхоне Баранінай Гары (па-польску: Barania Góra) у Сылескім Бэскідзе (Beskid Śląski; Заходнія Карпаты). Вісла ўпадае ў Гданьскі заліў (па-польску: Zatoka Gdańska) у 15 км на ўсход ад Гданьска. Плошча басэйну 194 424 км², зь якіх 168 699 км² плошча ў межах Польшчы. Астатнія часткі басэйну знаходзяцца ў межах Беларусі, Украіны і Славаччыны. Сама рака разьдзяляе Польшчу на дзьве часткі. Караблі ходзяць да Быдгашчу. У другой палове 20 стагодзьдзя ў сувязі з навукова-тэхнічнай рэвалюцыяй істотна пашырыўся партовы комплекс у эстуарыі Віслы^[1]. У Гданьску ўздоўж Мёртвай Віслы і партовага канала разьмешчаны ўнутраны порт^[2].

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Вісла (неадназначнасьць).

Рака

Вісла
польск. Wisła
Вісла ў месцы злучэньня з Наравам
Агульныя зьвесткі
Выток	Белая Віселка
Вышыня вытоку	1106 м н. у. м.
Вусьце	Гданьскі заліў (Балтыйскае мора)
Вышыня вусьця	0 м н. у. м.
Краіны басэйну	Польшча
Вобласьці	Малапольскае ваяводзтва
Даўжыня	1047 км
Сярэднегадавы сьцёк	1080 м³/с
Плошча басэйну	194 424 км²
Месцазнаходжаньне
Асноўныя прытокі
Левыя	Брда
Правыя	Вепр, Нараў, Кураўка, Сан
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Выток

Вісла пачынаецца на поўдні Сылескім ваяводзтве Польшчы пры зьліцьці ракі Чорная Віселка (па-польску: Czarna Wisełka) на вышыні 1107 м і ракі Белая Віселка (па-польску: Biała Wisełka) на вышыні 1080 м на заходнім схіле Баранінай Гары, якая зьяўляецца часткай Сылезкага Бэскіду^[3]. Абедзьве ракі выцякаюць з Чорнага возера (па-польску: Jezioro Czerniańskie).

Марфалёгія

Верхняя тэраса Віслы адносіцца да цокальных тэрас^[4]. Субшыротныя адрэзкі Віслы і некаторых яе прытокаў заёмаюць прадаліны, утвараючы шырокія зандрава-алювіяльныя раўніны. у іх разьмешчаны горад Торунь і інш.

Населеныя пункты

• Бжэшчэ
• Асьвенцім
• Кракаў
• Новэ Бжэска
• Казімеж-Дольны
• Бахатніца
• Пулавы
• Варшава
• Плоцк
• Чэрвінск над Віслай
• Торунь
• Быдгашч
• Мальбарк

Этымалёгія

Упершыню назва «Вісла» згадваецца ў працы «Прыродазнаўства» старажытнарымскага гісторыка Плініюса Старэйшага ў 77 годзе. Ён выкарыстаў жаночы варыянт «Vistula» і мужчынскі варыянт назвы «Vistillus». Слова «Vistula» мае індаэўрапейскі корань «u̯eis», які абазначае «павольна цячы»^[5].