Габрыель Нарутовіч
першы прэзыдэнт Польскай Рэспублікі From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Габрыель Нарутовіч (па-польску: Gabriel Narutowicz; 17 сакавіка 1865, Цельшы, Ковенская губэрня, цяпер Летува — 16 сьнежня 1922, Варшава) — першы прэзыдэнт Польскай Рэспублікі, займаў пасаду ўсяго 5 дзён, з 11 сьнежня (абраны 9) па 16 сьнежня 1922.
Прафэсар Тэхналягічнага інстытуту ў Цюрыху, гідраінжынэр. Родны брат Нарутовіча, Станіслаў Нарутовіч, зрабіў кар’еру як летувіскі палітык і ўдзельнічаў у абвяшчэньні незалежнай Летувы ў 1918 годзе. Габрыэль Нарутовіч прысутнічаў у польскай палітыцы з 1919 як беспартыйны дэпутат; быў міністрам грамадзкіх прац, потым замежных справаў. Абраны на пост прэзыдэнта рэспублікі Соймам, пасьля чаго яму перадаў уладу «Начальнік дзяржавы» Юзэф Пілсудзкі.
16 сьнежня новаабраны прэзыдэнт быў застрэлены на мастацкай выставе ў Варшаве экстрэмістам Элігіюшам Невядомскім — крытыкам-мадэрністам і мастаком, які прытрымліваўся скрайне правых поглядаў. Той помсьціў Нарутовічу за тое, што яго абраньне было падтрымана левымі і Блёкам нацыянальных меншасьцяў. Кампанія цкаваньня была разгорнутая нацыяналістамі адразу пасьля абраньня Нарутовіча. Нацыяналісты абвясьцілі яго «прэзыдэнтам габрэяў», які «ня ведае польскай мовы» і г. д.
Невядомскі быў прысуджаны да сьмяротнага пакараньня і расстраляны 31 студзеня 1923 у Варшаўскай цытадэлі. На пахаваньнях забойцы прысутнічала 10 тысячаў чалавек, і нацыяналісты абвясьцілі яго пакутнікам.
Remove ads
Крыніцы
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads