Грэнляндыя

Грэнля́ндыя (па-грэнлядзку: Kalaallit Nunaat, па-дацку: Grønland‎) — аўтаномны рэгіён у складзе Каралеўства Даніі, паміж Арктычным і Атлянтычным акіянамі. Сталіца — Нук. Насельніцтва — 56,5 тыс. чал. (2022). Афіцыйная мова — грэнляндзкая^[6][7][8][9]. Востраў тэрытарыяльна належыць да Паўночнай Амэрыкі, аднак жыхары Грэнляндыі, як грамадзяне Даніі, належаць і да Эўрапейскага Зьвязу.

Грэнляндыя
па-грэнлядзку: Kalaallit Nunaat па-дацку: Grønland‎ букмол: Grønland
Сьцяг Герб
Дзяржаўны гімн Нуна асыласок[d]
Афіцыйная мова:	грэнляндзкая мова[1][2][3]
Сталіца:	Нук
Форма кіраваньня:	парлямэнцкая манархія[d]
Кіраўнік:	Фрэдэрык X[d][4]
прэм’ер-міністар Грэнляндыі[d]:	Jens-Frederik Nielsen[d]
Заканадаўчы орган:	парлямэнт Грэнляндыі[d]
Плошча:	2 166 086 км²
Насельніцтва:	▲56 609 чал. (1 студзеня 2023)[5]
Валюта:	DKK
Часавы пас:	UTC+0, UTC-1, UTC-2, UTC-3 і UTC-4
Аўтамабільны знак:	KN
Бок аўтамабільнага руху:	праваруч
Дамэн верхняга ўзроўню:	.gl
Тэлефонны код:	+299
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
naalakkersuisut.gl (грэнл.)​ (дацк.)

Арктычныя народы прыходзілі з тэрыторыі сучаснай Канады ў Грэнляндыю яшчэ 2500 гадоў таму. У X стагодзьдзі сюды даплылі вікінгі, у XIII стагодзьдзі — інуіты, якія дагэтуль складаюць большасьць насельніцтва вострава. Заселены пераважна паўднёва-заходні бераг. Тры чвэрці вострава пакрытыя вечнымі льдамі.

Пасьля распаду дацка-нарвэскай уніі Грэнляндыя засталася дацкім уладаньнем і паводле канстытуцыі 1953 року ўключаная ў склад Даніі. На рэфэрэндуме 1979 року грамадзяне Грэнляндыі выказаліся за самакіраваньне; яшчэ больш правоў грэнляндцы атрымалі пасьля рэфэрэндуму 2008 року. Данія працягвае адказваць за замежную палітыку, фінансы і абарону.

Глядзіце таксама

• Новая Паўднёвая Грэнляндыя