Дубровенскі льнозавод
прамысловае прадпрыемства Беларусі From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
«Дубровенскі льнозавод» — дзяржаўнае прамысловае прадпрыемства Беларусі, заснаванае ў 1932 годзе ў Дуброўне (Віцебская вобласьць).
На 2022 год быў адным з найбольшых у краіне першасных перапрацоўнікаў лубяных культураў. Вырабляў доўгае і кароткае ільновалакно, грубачосаную і чосаную стужку, паліраваны і пакавальны шпагат, іголкапрабіўны ільновацін, кастрабрыкеты і пакульле. Лінія вытворчасьці доўгага ільновалакна працавала на бэльгійскім абсталяваньні інжынэрнага прадпрыемства «Ван Домэль» (Гулегем, правінцыя Заходняя Фляндрыя), а кароткага ільновалакна — на абсталяваньні «Дэпортэр» (Бэвэрэм-Леі, Заходняя Фляндрыя). Пасяўная плошча льну займала 20 кв.км пры ўраджайнасьці 4 тоны з гектара. Сярод звыш 100 самаходаў было 50 ільноўборачных машынаў. Налічвалася 230 супрацоўнікаў. «Дубровенскі льнозавод» быў асноўным вытворцам льну ў Віцебскай вобласьці. Нарыхтоўваў звыш 10 000 тонаў трасты і звыш 500 тонаў ільнонасеньня за год. Выпрацоўваў 2800 тонаў ільновалакна. Разам для пасеву і ўборкі льну налічвалася звыш 200 прыладаў. Сярод іншага, асвоілі вытворчасьць кудзельнага палатна і тэкстыльнага матэрыялу. Палову плошчаў льну ўбіралі разьдзельным чынам[5].
Remove ads
Вырабы
На 2022 год «Дубровенскі льнозавод» вырабляў:
- доўгае ільновалакно № 10—13;
- кароткае ільновалакно №2—4 і 6;
- насеньне льну для харчаваньня;
- ільновацін шчыльнасьцю кудзельнага палатна 450 грамаў/кв.м, шырынёй рулёну 1,7 мэтру і даўжынёй 20 пагонных мэтраў для мэблі[6];
- пакавальны шпагат з лубяных валокнаў у бабінах па 3,5 кг — 2-ніткавы зь лінейнай шчыльнасьцю 1,67 кілятэксаў і разрыўной нагрузкай 20 кіляграм-сілаў (кгс), 3-ніткавы са шчыльнасьцю 2,3 ктэкс і нагрузкай 25 кгс, 4-ніткавы са шчыльнасьцю 2,6 ктэкс і нагрузкай 29 кгс[7];
- паліраваны шпагат у бабінах па 1,2 кг — 2—5-ніткавы шчыльнасьцю 1,25, 1,67 і 1,55 ктэкс з нагрузкай 30 кгс;
- грубачасаную ільняную стужку № 2—4 шырынёй 18 см у рулёнах вагой 15 кг;
- часаную ільняную стужку № 3—5 шчыльнасьцю 30 тэкс у пакунках па 25 кг;
- кастрабрыкеты вільготнасьцю 7 % і зольнасьцю 2,86 зь цеплынёй згараньня 4227,8 кілякалёрыя/кг[6].
Remove ads
Мінуўшчына
У 1932 годзе заснавалі «Дубровенскі льнозавод», які быў аднапаточным. Завод працаваў да 1941 году. У кастрычніку 1946 годзе яго аднавілі. Завод стаў працаваць у 3 зьмены. Ягоным кіраўніком стаў А. Конанаў. У 1957 годзе прадпрыемства падлучылі да Беларускай дзяржаўнай энэргасыстэмы, пасьля чаго замянілі вытворчае абсталяваньне. У 1961 годзе ўсталявалі 2-ю паточную лінію. У студзені 1978 году кіраўніком заводу стаў Анатоль Басянкоў. У сьнежні 1981 году ўзьвялі цэх прамысловай падрыхтоўкі льнотрасты і ўласную кацельню. Пачалі вырошчваць лён на арандаванай зямлі[8].
У 1983 годзе запусьцілі вытворчасьць трасты, якая была 1-й у Савецкім Саюзе сярод 2-паточных ільнозаводаў. У 1991 годзе пачалі выпуск кудзельнага палатна. У 1995 годзе запусьцілі вытворчасьць баваўнізаванага ільновалакна, якая была 1-й у Беларусі, і распачалі выпуск ільнянога шпагату. У 1998 годзе стварылі мэханізаваны атрад, які пачаў урабляць 5 кв.км плошчаў ільну, а таксама асвоілі вытворчасьць паліраванага ільну[5]. 21 сьнежня 2004 году кіраўніка «Дубровенскага льнозаводу» Анатоля Басянкова ўзнагародзілі мэдалём «За працоўныя заслугі»[9]. За 2000—2007 гады падвоілі ўраджайнасьць ільну. На заводзе ўсталявалі паліравальную машыну, на якой наладзілі вытворчасьць паліраванага шпагату, у тым ліку для пастаўкі за мяжу. У 2007 годзе «Дубровенскі льнозавод» засеяў 15 кв.км ільну-даўгунцу, што было найбольшай плошчай сярод іншых ільнозаводаў Беларусі. Пры гэтым, на самастойнае вырошчваньне прыпадала звыш паловы з 23 кв.км пасеваў у Дубровенскім раёне[10]. У 2007 годзе перайшлі на цалкам мэханізаваную ўборку льну. У 2008 годзе ўсталявалі лінію вытворчасьці доўгага ільновалакна. У 2009 годзе ўкаранілі паравую турбіну магутнасьцю 150 кіляватаў[5].
4 верасьня 2013 году кіраўніка «Дубровенскага льнозаводу» Анатоля Басянкова ўзнагародзілі ордэнам Пашаны за шматгадовую плённую працу і значны асабісты ўклад у разьвіцьцё сельскай гаспадаркі[11]. У 2013 годзе «Дубровенскі льнозавод» вырабіў 1/5 льновалакна ў Віцебскай вобласьці. Каля 40 % вырабаў паставілі за мяжу ў Кітай, Чэхію і Расею. На 2014 год «Дубровенскі льнозавод» пераважна вырабляў ільняное валакно і пакульле, паліраваны і пакавальны шпагат[12]. У 2014 годзе чысты прыбытак склаў 939 млн рублёў за кошт пастаўкі ў Кітай 40 % ільновалакна на 1,1 млн даляраў. Тона валакна № 3 каштавала 850 даляраў (13 млн рублёў) пры пастаўцы за мяжу і 7 млн рублёў, то-бок на 80 % менш, пры пастаўцы на «Аршанскі льнокамбінат»[13].
У 2015 годзе на «Дубровенскі льнозавод» прыпала 25 % вытворчасьці ільновалакна ў Віцебскай вобласьці і 35 % доўгага ільновалакна[14]. У 2015 годзе нарыхтавалі 6400 тонаў трасты і 500 тонаў ільнанасеньня. Сярэдні збор валакна з гектара склаў 12 цэнтнэраў, або 36 цэнтнэраў трасты[15]. У 2016 годзе большасьць доўгага ільновалакна паставілі на «Аршанскі льнокамбінат», а кароткага ільновалакна — для патрэбаў будаўніцтва. З кастрыцы выраблялі кастрабрыкеты, цеплаадача якіх пры спальваньні была ў 1,5 разы вышэйшай чым у драўніны. Іх пераважна выкарыстаўвалі раённыя кацельні для ацяпленьня жытла, лякарняў і школ[16]. У 2016 годзе на заводзе выпусьцілі звыш 2000 тонаў ільновалакна[17].
На 1 студзеня 2017 году вытворчая магутнасьць складала 2868 тонаў ільновалакна[8]. 25 студзеня 2017 году ў будынку былога фарбавальнага цэха адкрылі музэй прадпрыемства да 85-годзьдзя заснаваньня «Дубровенскага льнозаводу»[18]. На жнівень 2017 году прадпрыемства працавала ў 3 зьмены і мела 200 супрацоўнікаў пры сярэднім заробку 600 рублёў[19]. Дзейнічалі безадкідныя вытворчасьці ільновалакна і пакавальнага шпагату[20]. У 2017 годзе звыш 70 % пасяўных плошчаў займалі беларускія гатункі льну-дагунцу, якія выводзіў Інстытут ільну (Аршанскі раён)[21]. За 2017 год вырабілі 701 тону доўгага ільновалакна, што складала 60 % яго вытворчасьці ў Віцебскай вобласьці. Рэнтабэльнасьць перавышала 37 %[22].
У 2018 годзе пасяўная плошча «Дубровенскага льнозаводу» складала 20 кв.км[23]. Упершыню нарыхтавалі 13 000 тонаў трасты з ураджайнасьцю 47 ц/га, якая была ў 1,5 вышэйшая за сярэднюю па краіне[24]. Доўгае ільновалакно паставілі на «Аршанскі льнокамбінат», а кароткае — за мяжу[25]. У 2020 годзе сыравінная зона заводу склала 30 кв.км, звыш паловы якой засеялі гатункам ільну Гранд[26]. 9 ліпеня 2020 году дабудавалі сховішча на 3000 тонаў ільнотрасты. Наяўныя дагэтуль сховішчы мясьцілі да 8000 тонаў, а завод перапрацоўваў 12 000 тонаў сыравіны. У Расею пастаўлялі часаную стужку, тэкстыльны матэрыял і вацін. У Латвію і Румынію прадавалі часаную стужку[27]. Таксама пастаўкі ажыцьцяўлялі ў Летуву і Польшчу[28]. 25 лістапада 2022 году «Дубровенскі льнозавод» запусьціў цэх паглыбленай перапрацоўкі льну з 2-ма лініямі баваўнізацыі магутнасьцю 100 тонаў кароткага льновалакна за месяц. З яго на выхадзе атрымлівалі 60 тонаў баваўнізаванага валакна. У выніку вытворчасьць мела вырасьці на 20 %[29].
Кіраўнікі
Remove ads
Крыніцы
Вонкавыя спасылкі
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads