Кабыляцкая гара

Кабыля́цкая гара́ — урочышча каля вёскі Андрэеўшчына (на поўнач ад Воршы), дзе былі выяўленыя масавыя пахаваньні людзей, расстраляных НКУС у 1930—1950 гадох. Першае ў Беларусі афіцыйна прызнанае месца масавых расстрэлаў і пахаваньняў ахвяраў сталінскіх рэпрэсіяў^[1][2]. Дакладная колькасьць загінулых невядомая, паводле розных ацэнак ад 300 да 5000 чалавек^[3].

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Кабыляцкая гара (неадназначнасьць).

Урочышча
Кабыляцкая гара
Краіна	Беларусь
Горад	Ворша
Каардынаты	54°33′21″ пн. ш. 30°26′39″ у. д.
Першае згадваньне	20 верасьня 1982 (42 гады таму)
Статус	мэмарыял
Кабыляцкая гара на мапе Беларусі Кабыляцкая гара
Кабыляцкая гара на Вікісховішчы

Мінуўшчына

У верасьні 1982 року пры пабудове чыгуначнага адгалінавальня Ворша-Паўночная ва ўрочышчы знайшлі яму з парэшткамі целаў 50 расстраляных. Створаная камісія з прадстаўнікоў савецкіх і адміністрацыйных ворганаў (пракурор, судовы экспэрт, прадстаўнік вайскамату, міліцыя) 20 верасьня правяла агляд месца і парэштак. Пасьля апытаньня мясцовых жыхароў і правядзеньня эксгумацыі камісія выключыла магчымасьць таго, што расстрэлы зьдзейсьненыя падчас нямецкай акупацыі. У афіцыйным заключэньні камісія адзначыла:

	Як правіла, немцы праводзілі расстрэлы адкрыта, а не ў глухіх месцах, з аўтаматаў без пашкоджаньня касьцей галавы <…> Агляд месца паказаў, што пахаваньне праведзенае ў 1937—1939 гг. у глухім лясным масіве <…> усе пяцьдзясят чарапоў маюць адтуліны ад кулі ў лобнай частцы.
Кабыляцкая гара ў Воршы — месца масавых расстрэлаў Грамадзтва. Радыё «Рацыя». Праверана 21 жніўня 2018 г.

У 1990 року на распараджэньне аршанскіх уладаў на месцы расстрэлаў мірнага насельніцтва паўстаў першы помнік ахвяраў сталінскіх рэпрэсіяў^[2]. У 1994 годзе аршанскія ўлады ўсталявалі валун з чырвонага дняпроўскага граніту і шыльду з цытатай зь вершу Ганны Ахматавай: «Хотелось бы всех поимённо назвать, да отняли список и негде узнать». Пазьней шыльда была скрадзеная^[4]. Зь сярэдзіны 1990-х падтрымкай мэмарыялу займаюцца грамадзкія актывісты.