Мар’ямпаль

Мар’я́мпаль (лет. Marijampolė) — горад у Летуве, на рацэ Шашупе. Адміністрацыйны цэнтар Мар’ямпальскага павету. Насельніцтва на 2017 год — 36 628 чалавек (сёмы колькасьцю насельніцтва у краіне). Знаходзіцца за 231 км ад Клайпеды, за 50 км на паўднёвы захад ад Коўна, недалёка ад граніцы з Польшчай і Расеяй.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Мар’ямпаль (неадназначнасьць).

Мар’ямпаль
лет. Marijampolė
Герб Мар’ямпалю Сьцяг Мар’ямпалю
Першыя згадкі:	1667
Горад з:	1750, 1792
Краіна:	Летува
Павет:	Мар’ямпальскі
Плошча:	21 км²
Вышыня:	86 м н. у. м.
Насельніцтва (2017)
колькасьць:	36 628 чал.
шчыльнасьць:	1744,19 чал./км²
Часавы пас:	UTC+2
летні час:	UTC+3
Паштовы індэкс:	68001
Геаграфічныя каардынаты:	54°33′24″ пн. ш. 23°21′16″ у. д.
Мар’ямпаль на мапе Летувы Мар’ямпаль
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
http://www.marijampole.lt/

Мар’ямпаль — магдэбурскае места гістарычнай Жамойці, якое ў 2003 годзе абвясьцілі цэнтрам афіцыйнага летувіскага этнаграфічнага рэгіёну «Судовія».

Гісторыя

Упершыню Мар’япаль упамінаецца ў 1667 годзе, калі тут дзейнічаў касьцёл. У 1717 годзе ў вёсцы збудавалі сядзібу старосты прэнскага графа Бутлера. У 1750 годзе граф запрасіў у Мар’ямпаль манахаў ордэну марыянаў, якія заснавалі тут свой касьцёл і кляштар. 23 лютага 1792 году кароль і вялікі князь Станіслаў Аўгуст Панятоўскі надаў паселішчу Магдэбурскае права.

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай Мар’ямпаль апынуўся ў складзе Прусіі. Па перамозе Напалеона над Прусіяй места ў 1807—1815 гадох уваходзіла ў склад Польскага каралеўства.

У газэце «Kurier Warszawski(pl)» ад 9 лістапада 1872 году жыхар Мар’ямпалю засьведчыў, што летувісаў у гэтым месьце называюць жмогусамі. Апроч таго, ён зьвяртаў увагу на прагу жмогусаў усякім спосабам вывучыць сваіх сыноў на ксяндзоў; адзначаў арыгінальны галаўны ўбор ў дзяўчат, падобны на расейскі какошнік; у характары жмогусаў вылучаў хітрасьць і што выраз «kytras żmogus» («хітры жмогус») стаў у іх сынонімам добрага і мудрага, а таксама помсьлівасьць; зьвяртаў увагу на тое, што жмогусы маюць вялікую прывязанасьць да сваёй мовы і вельмі часта ня ведаюць ніякай іншай^[1].

У часы Летувіскай ССР назву Мар’ямпалю зьмянілі на Капсукас у гонар летувіскага камуніста Вінкаса Міцкявічуса-Капсукаса. Гістарычную назву вярнулі ў 1989 годзе.