Пружанскі павет (Гарадзенская губэрня)

Пружа́нскі паве́т — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе Слонімскай, Літоўскай, пасьля Гарадзенскай губэрні Расейскай імпэрыі. Цэнтар — места Пружаны.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Пружанскі павет.

Пружанскі павет
Пружанский уезд
Герб
Агульныя зьвесткі
Краіна	Расейская імпэрыя
Губэрня	Гарадзенская
Статус	павет Расейскай імпэрыі[d]
Адміністрацыйны цэнтар	Пружаны
Дата ўтварэньня	1795
Дата скасаваньня	1920
Насельніцтва (1897)	139 100 чал.
Плошча	4200 км²
Пружанскі павет у складзе Гарадзенскай губэрні (1820)
Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы

Адміністрацыйны падзел

У 1886 павет налічваў 241 вясковую грамаду, 414 паселішчаў у 22 воласьцях.

Зямля павету

	Плошча, дзесяцін	У тым ліку ворнай
Вясковых грамадаў	126 345	70 265
Прыватнай уласнасьці	97 608	27 626
Дзяржаўнай уласнасьці	106 653	1066
Іншай уласнасьці	2906	1201
Агулам	333 512	100 158

Валасны падзел па стане на 1886 рок:

№	Назва	Цэнтар	Насель- ніцтва	Коль- касьць двароў	Плошча, дзесяцін	Плошча ворнай зямлі, дзесяцін	Колькасьць паселішчаў (вясковых суполак)
1	Байкоўская	Бакуны	2223	186	5927	2978	11 (7)
2	Белавеска-Аляксандраўская	Белавеж	3686	515	10 038	6319	59 (11)
3	Вялікасельская		2537	218	5809	2798	6 (7)
4	Гарадзечанская	Гарадзечна	2923	235	11 888	4738	12 (18)
5	Дабучынская	Агароднікі	2922	304	6970	4062	8 (7)
6	Картуз-Бярозаўская	Бяроза-Картуская	7476	589	17 902	6470	20 (11)
7	Котранская		1971	152	8412	2937	11 (7)
8	Ліноўская		2741	203	6919	3059	7 (5)
9	Малецкая		4800	335	10 922	4973	15 (13)
10	Масеўская		4924	703	10 304	5574	51 (10)
11	Мацьвееўская		1619	124	6891	2093	8 (5)
12	Мікіцкая	Смаляны	2547	203	6639	3558	11 (8)
13	Міхайлаўская	Шані	5208	464	15 792	6484	18 (11)
14	Мураўёўская	Мацяса	6151	460	17 868	9011	24 (23)
15	Носкаўская		4587	397	11 361	5174	29 (18)
16	Равяціцкая		4227	336	10 889	4396	16 (13)
17	Рудніцкая		4214	341	7529	3677	15 (15)
18	Старуноўская		3937	431	10 100	3171	27 (12)
19	Сухопальская		7089	622	20 785	7735	22 (18)
20	Сялецкая		7409	499	17 280	6083	28 (17)
21	Чарнякоўская		1885	137	8038	2033	9 (7)
22	Шарашоўская		7188	440	6179	2793	7 (3)

У 1913 року павет складалі 19 воласьцяў^[1] (гмінаў):

• Байкоўская воласьць (цэнтар — в. Бакуны)
• Белавеска-Аляксандраўская воласьць (цэнтар — в. Белавеж)
• Гарадзечанская воласьць (цэнтар — в. Шчарчова)
• Дабучынская воласьць (цэнтар — в. Агароднікі)
• Картуз-Бярозаўская воласьць
• Котранская воласьць
• Ліноўская воласьць
• Малецкая воласьць
• Масеўская воласьць
• Мікіцкая воласьць (цэнтар — в. Смаляны)
• Міхайлаўская воласьць (цэнтар — в. Шані)
• Мураўёўская воласьць (цэнтар — в. Мацяса)
• Носкаўская воласьць
• Равяціцкая воласьць
• Рудніцкая воласьць
• Сухопальская воласьць
• Сялецкая воласьць
• Чарнякоўская воласьць
• Шарашоўская воласьць

Насельніцтва

У 1886 року насельніцтва складала 93 767 асобаў (46 787 мужчынскага полу і 46 980 — жаночага)^[2].

У 1887 року насельніцтва складала 110 037 асобаў (55 949 мужчынскага полу і 54 088 — жаночага)^[3].

У 1878 року на тэрыторыі павету пражывалі 104 тыс. чалавек (у тым ліку 75 тыс. сялянаў), зь якіх 66 тысячаў вызнавалі праваслаўе, 13 тысячаў — каталіцтва, 14 тысячаў — юдаізм, зафіксаваныя таксама 397 пратэстантаў.

Паводзе перапісу 1897 року ў павеце пражывалі 139,1 тыс. чал. У тым ліку беларусы — 75,5%; жыды — 12,8%; украінцы — 6,7%; расейцы — 3,0%; палякі — 1,4%. У павятовым месьце Пружаны пражывалі 7633 чалавекі^[4].

Мінуўшчына

Павет утвораны ў 1795 року на тэрыторыі, якая адышла да Расейскае імпэрыі ў выніку 3-га падзелу Рэчы Паспалітай, уваходзіў у склад Слонімскай губэрні. У 1797 перайшоў да Літоўскай губэрні, а ў 1801 — да Гарадзенскай.

У 1920 року павет паводле Рыскай дамовы ўлучаны ў склад Палескага ваяводзтва Другой Рэчы Паспалітай. Некалькі гмінаў адышлі да Беластоцкага ваяводзтва.

Глядзіце таксама

• Сьпіс маршалкаў шляхты Пружанскага павету