Сьвятавіт

Сьвятавіт (Сьвентавіт, Сьветавіт) — паганскае боства ў заходнеславянскай міталёгіі. Ушаноўваўся як бог вайны і дастатку, увасабляў першасную творчую сілу, сьвятасьць сьвятла й жыцьця^[1]. Выяўляўся ў выглядзе чатырохгаловага або чатырохтварага ідала. Атрыбуты Сьвятавіта — белы конь, меч і копʼі^[2].

Сучасная выява Сьвятавіта на месцы былога капішча на востраве Ругене

У горадзе Арконе на востраве Ругене (цяпер Нямеччына) знаходзіўся культавы цэнтар Сьвятавіта — чатырохслуповая бажніца-сьвяцілішча (разбураная ў 1168 годзе)^[2].

У 1585 годзе навукоўца з Ростаку Давід Хітрэй (David Chytraeus) адзначыў умураваны ў адзін з касьцёлаў вострава Ругену камень Сьвятавіта (Swantevit), якога «жыхары Ругену цяпер называюць Вітальдам»^[a][3].

У 1848 годзе ў рацэ Збручы (левы прыток Днястра) каля вёскі Лычкаўцаў (цяпер Тарнопальская вобласць, Украіна) знайшлі Збруцкі ідал, які меў выявы Рода і Сьвятавіта ды іншых падпарадкаваных ім паганскіх бостваў^[1].

Заўвагі

1. ням. «den die Rügener jetzt Witold nennen»