Царква Сьвятога Мікалая (Кажан-Гарадок)

Царква Сьвятога Мікалая — помнік архітэктуры XIX стагодзьдзя ў Кажан-Гарадку. Знаходзіцца ў цэнтры колішняга мястэчка, на гістарычным Рынку^[a]. Пры пабудове была ў юрысдыкцыі Сьвятога Пасаду, цяпер — у валоданьні Маскоўскага патрыярхату. Твор традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Царква Сьвятога Мікалая.

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Сьвятога Мікалая
Царква Сьвятога Мікалая
Краіна	Беларусь
Вёска	Кажан-Гарадок
Каардынаты	52°12′18.40″ пн. ш. 27°00′34.61″ у. д.
Канфэсія	Беларуская праваслаўная царква
Эпархія	Пінская япархія
Архітэктурны стыль	усходнепалеская школа дойлідзтва
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Сайт	kazhan-haradok.cerkov.ru
Царква Сьвятога Мікалая на мапе Беларусі Царква Сьвятога Мікалая
Царква Сьвятога Мікалая на Вікісховішчы

Гісторыя

Царква, да 1939 г.

Новую драўляную царкву ў Кажан-Гарадку збудавалі ў 1818 годзе. Па гвалтоўнай ліквідацыі Грэцка-Каталіцкай (Уніяцкай) царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі будынак царквы ў Сьвятога Пасаду і перадалі ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы). У другой палове XIX ст. да царквы прыбудавалі званіцу і прытвор з купаламі-цыбулінамі.

Архітэктура

Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры, які вылучаецца вытанчанасьцю прапорцыяў і плястычнасьцю малюнка. Мае пірамідальна-цэнтрычную кампазыцыю, якая складаецца зь пяці зрубаў, пастаўленых па крыжы, і з званіцай над уваходам. Будынак падкрэсьліваецца сярэднім зрубам, які вылучаецца сваім аб’ёмам, вышынёй і памерамі. Чатыры невялікія вежы з купаламі-банямі на астатніх зрубах групуюцца сымэтрычна вакол сярэдняга. Пяцікупальле стварае ў прасторы пірамідальную кампазыцыю. Вонкавая архітэктура традыцыйна простая зь мінімальным выкарыстаньнем дэкаратыўных сродкаў. Гонтавы шацёр званіцы і вальмавыя дахі бабінца завяршаюцца купаламі-цыбулінамі на глухіх гранёных шыйках. Вэртыкальна ашаляваныя сьцены апярэзваюцца аркатурным фрызам і зубчастым карнізам, падзяляюцца прастакутнымі аконнымі праёмамі ў простых ліштвах. Уваход празь нізкі прытвор пад пакатым 2-схільным дахам.

Усярэдзіне малітоўная заля перакрываецца пірамідальным скляпеньнем на ветразях. Бабінец падзяляецца на два ярусы, на верхнім зь якіх разьмяшчаюцца хоры, раскрытыя ў залю фігурнай аркай. Мае багатую ўнутраную аздобу. У інтэр’еры захоўваюцца абразы: «Зьвеставаньне» (XVІІІ ст.), «Нараджэньне Хрыстова» (мяжа XVІІІ—XІX ст.), «Маці Божая зь дзіцем», «Сьвятыя Кузьма, Аляксей і Дзям’ян» (абодва XІX ст.).

На плянавальнай восі царквы адасоблена стаіць званіца. Гэта 2-ярусная цэнтрычная пабудова. Ніжні 4-гранны ярус зрубны, другі — адкрыты каркасны пад шатровым гонтавым пакрыцьцём. Ярусы падзяляюцца разьвітым гонтавым адлівам-карнізам^[1].

Галерэя

• Сучасныя здымкі
• 
  З боку Рынку
• 
  Агульны выгляд
• 
  Бакавы фасад
• 
  З боку апсыды

Заўвагі

1. Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Варашылаўская, 1