Царква Сьвятога Мікалая (Юрацішкі)

Царква Сьвятога Мікала — помнік архітэктуры пачатку XIX стагодзьдзя ў Юрацішках. Знаходзіцца ў паўднёвай частцы мястэчка, на гістарычнай Трабскай вуліцы^[a]. Пры пабудове была ў юрысдыкцыі Сьвятога Пасаду, цяпер — у валоданьні Маскоўскага патрыярхату. Твор традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры, часткова зруйнаваны Маскоўскім патрыярхатам.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Царква Сьвятога Мікалая.

Помнік сакральнай архітэктуры
Царква Сьвятога Мікалая
Мікольская царква, 1915 г.
Краіна	Беларусь
Мястэчка	Юрацішкі
Каардынаты	54°01′44.80″ пн. ш. 25°55′55.90″ у. д.
Канфэсія	Беларуская праваслаўная царква
Эпархія	Лідзкая япархія[d]
Архітэктурны стыль	народнае дойлідзтва Беларусі[d]
Першае згадваньне	1520
Сайт	yuratkhram.by
Царква Сьвятога Мікалая на мапе Беларусі Царква Сьвятога Мікалая
Царква Сьвятога Мікалая на Вікісховішчы

Гісторыя

Царква, каля 1900 г.

Вялікае Княства Літоўскае

Першую драўляную царкву ў Юрацішках збудавалі каля 1520 году з фундацыі канцлера Альбрэхта Гаштольда і яго жонкі Соф’і з князёў Вярэйскіх.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

Па трэцім падзеле Рэчы Паспалітай (1795 год), калі Юрацішкі апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, царква працягвала дзеяць як уніяцкая. Апошнюю драўляную царкву, відаць, збудавалі ў пачатку XIX ст. Па гвалтоўнай ліквідацыі Ўніяцкай царквы ў 1839 годзе расейскія ўлады адабралі будынак царквы ў Сьвятога Пасаду і перадалі ў валоданьне Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы).

У 1840 годзе праводзіўся капітальны рамонт. У 1864 або 1867 годзе над прытворам паставілі званіцу з шатром, завершаным купалам-цыбулінай.

Найноўшы час

За савецкім часам царква не зачынялася. У 2007 годзе замест бляшанага купала-бані над дахам паставілі пазалочаны купал-цыбуліну, а ў 2009 годзе сьцены абабілі жоўтым сайдынгам. 5 лютага 2012 годзе ў час набажэнства ў царкве здарыўся пажар, па якім будынак абклалі цэглай, чым зьмянілі архітэктурнае аблічча помніка да непазнавальнасьці.

Архітэктура

Помнік традыцыйнай беларускай драўлянай архітэктуры. Гэта быў 3-зрубны будынак, які складаўся з прастакутнага ў пляне асноўнага аб’ёма, 5-граннай апсыды і квадратнага ў пляне бабінца. Зрубы аднолькавай вышыні завяршаліся агульнай прафіляванай цягай карніза. Асноўны аб’ём і апсыда накрываліся 2-схільным дахам з вальмамі над апсыдай і трыкутнымі навісямі ў месцах злучэньня зрубаў. З бакоў апсыды знаходзіліся нізкія сымэтрычныя прыбудовы, разьмешчаныя на адной лініі з бакавымі сьценамі асноўнага зруба. Бабінец завяршаўся чацьверыковай шатровай званіцай з купалам. Гарызантальна ашаляваныя сьцены аздабляліся шырокімі лапаткамі^[1].

Заўвагі

1. Цяперашні афіцыйны адрас — вуліца Савецкая, 27