Цьверач

Цьверач (лет. Tverečius) — вёска ў Летуве, на беразе возера Цьверачы. Цэнтар староства Ігналінскага раёну Ўцянскага павету. Насельніцтва на 2011 год — 231 чалавек. Знаходзіцца за 33 км на ўсход ад Ігналіны.

Цьверач лац. Ćvierač
лет. Tverečius
Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы
Краіна:	Летува
Павет:	Уцянскі
Раён:	Ігналінскі
Вышыня:	127 м н. у. м.
Насельніцтва:	231 чал. (2011)
Часавы пас:	UTC+2
летні час:	UTC+3
Паштовы індэкс:	LT-30009
Геаграфічныя каардынаты:	55°18′40.000″ пн. ш. 26°35′49.999″ у. д.
Цьверач на мапе Летувы Цьверач
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Цьверач — даўняе мястэчка гістарычнай Ашмяншчыны, на этнічнай тэрыторыі беларусаў. Сярод мясцовых славутасьцяў вылучаўся комплекс кляштару аўгустынаў з касьцёлам Найсьвяцейшай Тройцы, помнік архітэктуры XVII ст.

Назва

Варыянты назвы ў гістарычных крыніцах: Тверечъ (1553 год)^[1].

Гісторыя

Касьцёл, 1915—1918 гг.

Вялікае Княства Літоўскае

Першы пісьмовы ўпамін пра Цьверач датуецца 21 ліпеня 1501 годам, калі ў ім заснавалі кляштар аўгустынаў. Таго ж году тут збудавалі мураваны касьцёл.

Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай Цьверач увайшоў у склад Ашмянскага павету Віленскага ваяводзтва. У 1662 годзе ваявода троцкі Мікалай Стафан Пац збудаваў тут комплекс мураванага кляштару аўгустынаў з новым касьцёлам.

Пад уладай Расейскай імпэрыі

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795 год) Цьверач апынуўся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Сьвянцянскім павеце Віленскай губэрні. На 1866 год тут было 18 двароў.

За часамі Першай сусьветнай вайны ў 1915 годзе Цьверач занялі войскі Нямецкай імпэрыі.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Цьверач абвяшчаўся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі ён увайшоў у склад Беларускай ССР^[2]. У 1920 годзе Цьверач апынуўся ў складзе Сярэдняй Літвы, у 1922 годзе — у складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі.

З пачаткам Другой сусьветнай вайны ў верасьні 1939 году ўлады СССР перадалі Цьверач Летуве.

Насельніцтва

Дэмаграфія

• XIX стагодзьдзе: 1866 год — 247 чал., зь іх 221 каталік, 7 старавераў і 18 юдэяў; 1881 год — 605 чал. (290 муж. і 315 жан.)^[3]
• XXI стагодзьдзе: 2011 год — 231 чал.

Турыстычная інфармацыя

Капліца

Славутасьці

• Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы (1905—1925)
• Могілкі: капліца

Страчаная спадчына

• Касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы і кляштар аўгустынаў (1662)