Чарлз Дыкенз
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Чарлз Джон Га́фам Ды́кенз (па-ангельску: Charles John Huffam Dickens; 7 лютага 1812, Портсмут, Англія — 9 чэрвеня 1870, сядзіба Гэйдсгіл Плэйс, Кент) — брытанскі навэліст Віктарыянскай эры і ангельскі пісьменьнік, які ўвёў у ангельскую літаратуру адных з самых іранічных пэрсанажаў[12]. Працаваў журналістам газэты «Morning Chronicle», рэдактарам літаратурнага часопісу «Bentley’s Miscellany».
На беларускую мову былі перакладзеныя наступныя творы Дыкенза: «Домбі і сын» (1937), «Вялікія чаканьні» (1940)[13], «Олівэр Твіст» (2010)[14], «Калядны харал» (2014)[15].
Remove ads
Біяграфія
- 7 лютага 1812 — у Лендпарту (Портсмут) у сям’і чыноўніка марскога ведамства нарадзіўся Чарлз Дыкенз
- 1817 — сям’я Дыкензаў пасяляецца ў Чатэме
- 1823 — Чарлз прыязджае ў Лёндан
- 1824 — Дыкенза працуе на фабрыцы ваксы; яго айцец трапляе ў пазыковую турму. Чарлз паступае ў «Акадэмію Вэлінгтан-Гаўс»
- 1827 — работа клеркам у канторы страпчых
- 1828 — Дыкенз працуе ў судзе; захапляецца тэатрам і аматарскімі спэктаклямі
- 1831—1835 — Дыкенз становіцца рэпартэрам; пад псэўданімам Боз друкуе нарысы
- 1836 — у лютым выходзяць Нарысы Боза; 31 сакавіка апублікаваны першы выпуск «Запісак Піквіцкага клюбу»
- 1838 — Чарлз Дыкенз знаёміцца са станам школаў у Ёркшыру, пачынае публікаваць раман «Жыцьцё і прыгоды Нікаласа Нікльбі»
- 1839 — завяршаюцца публікацыю «Олівэра Твіста» і «Нікаласа Нікльбі»
- 1840 — публікуецца раман «Лаўка старажытнасьцяў» (скончаны ў студзені 1841 г.)
- 1842 — у студзені Дыкенз адплывае ў Амэрыку. Вяртаецца ў Англію ў чэрвені. У кастрычніку выходзяць «Амэрыканскі нататкі».
- 1843 — праца над раманам «Жыцьцё і прыгоды Марціна Чэзлвіта» (скончаны ў 1844 г.) Публікуе «Калядны харал у прозе»
- 1844 — вандроўка па Італіі. Выходзіць апавяданьне «Званы»
- 1845 — вандроўка па Італіі, Швайцарыі, Бэльгіі. Выходзіць «Цвыркун на печы»
- 1846 — Дыкенз пачынае работу над раманам «Домбі і сын», першы выпуск якога выходзіць у кастрычніку
- 1847 — пісьменьнік у Парыжы. Сустрэча з Гансам Хрысьціянам Андэрсанам у Лёндане
- 1848 — у красавіку завяршаецца публікацыя «Домбі і сына»
- 1849 — у траўні пачынаецца публікацыя «Дэйвіда Копэрфілда»
- 1850 — Дыкенз пачынае выдаваць часопіс «Дамашняе чытаньне». У сьнежні завяршае «Дэйвіда Копэрфілда»
- 1852 — у сакавіку выходзіць першы выпуск раману «Халодны дом»
- 1853 — завяршаньне «Халоднага дому» (верасень). Першы досьвед публічных чытаньняў. У Бірмінггэме Дыкенз чытае «Калядны харал у прозе»
- 1854 — публікацыя рамана «Цяжкія часы» (з красавіка па жнівень)
- 1855 — публічная прамова ў Асацыяцыі па правядзеньні рэформы кіраваньня краінай (чэрвень). У сьнежні пачынаецца публікацыя «Крошкі Дорыт»
- 1856 — Дыкенз пасяляецца ў набыты ім у Рочэстэры доме Гэдсгіл-Плейс
- 1857 — у чэрвені завяршаецца публікацыя «Крошкі Дорыт». У Гэдсгіле гасьцюе Андэрсан
- 1858 — Дыкенз выступае з публічнымі чытаньнямі ў гарадах Ангельшчыны, Шатляндыі і Ірляндыі
- 1859 — пачынае выходзіць часопіс Дыкенза «Круглы год», дзе друкуецца яго раман «Аповесьць аб двух гарадах»
- 1860 — у сьнежні апублікаваны першы выпуск рамана «Вялікія надзеі»
- 1861 — завяршаецца публікацыя «Вялікіх надзеяў». Публічныя чытаньні Дыкенза ў Лёндане ды іншых гарадах Ангельшчыны
- 1862—1863 — чытаньні працягваюцца. У студзені 1863 г. Дыкенз чытае ў Парыжы
- 1864 — пачынаецца публікацыя рамана «Наш агульны сябар»
- 1865 — у лістападзе раман «Наш агульны сябар» завершаны
- 1866 — выступ з чытаньнямі ў Ангельшчыны, Ірляндыі, Шатляндыі, а таксама ў Парыжы
- 1867 — вандроўка ў Амэрыку (лістапад)
- 1868 — вяратньне ў Ангельшчыну ў траўні
- 1869 — пачатак работы над «Таямніцай Эдвіна Друда»
- 9 чэрвеня 1870 — сьмерць Чарлза Дыкенза
Remove ads
Літаратурная дзейнасьць
Дыкенз знайшоў сябе перш за ўсё як рэпартэр. Палітычнае жыцьцё, якое пашырылася, глыбокая цікавасьць да дэбатаў, якія адбываліся ў парлямэнце, і да падзеяў, якімі гэтыя дэбаты суправаджаліся, павысілі цікавасьць ангельскай публікі да прэсы, колькасьць і тыраж газэтаў, патрэба ў газэтных работніках. Як толькі Дыкенз выканаў на пробу некалькі рэпартэрскіх заданьняў, ён адразу быў адзначаны і пачаў узьнімацца, чым далей, тым болей зьдзіўляючы сваіх таварышаў рэпартэрскай іроніяй, жвавасьцю выкладаньня, багацьцем мовы. Дыкенз ліхаманкава ўхапіўся за газэтную работу, і ўсё тое, што расквітнела ў ім яшчэ ў дзяцінстве і што атрымлаа своеасаблівы, крыху пакутлівы ўхіл у больш позьнейшую пору, вылівалася цяпер з-пад яго пяра, прычым ён цудоўна ўсьведамляў ня толькі, што ты самым ён даводзіць свае ідэі да ўсеагульнай увагі, але і тое, што робіць сваю кар’еру. Літаратура — вось што цяпер зьяўлялася цяпер яго лесьвіцай, па якой ён узьнімаецца на вяршыню грамадзтва, у той жа час зьдзяйсьняючы добрую справу дзеля ўсяго чалавецтва, дзеля сваёй краіны і перш за ўсё дзеля ўсіх прыгнечаных.
Remove ads
Ушанаваньне памяці
У 1906 годзе Гільбэрт Кійт Чэстэртан напісаў біяграфію Дыкенза.
Крыніцы
Вонкавыя спасылкі
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads