Ян Сыбэліюс

Ян Сыбэ́ліюс, таксама Юхан Сыбэліюс (па-швэдзку: Jean Sibelius, па-швэдзку: Johan Julius Christian Sibelius; 8 сьнежня 1865, Хямеэнліна, Вялікае княства Фінляндзкае — 20 верасьня 1957, Ярвенпяя, Фінляндыя) — фінскі кампазытар.

Ян Сыбэліюс
Дата нараджэньня	8 сьнежня 1865(1865-12-08)[1][2][3][…]
Месца нараджэньня	Хямээнліна, Вялікае княства Фінляндзкае, Расейская імпэрыя[4][5][6][…]
Дата сьмерці	20 верасьня 1957(1957-09-20)[7][1][2][…] (91 год)
Месца сьмерці	Ярвэнпаа[d], Нюляндзкая губэрня[d], Фінляндыя[8][9][10][…]
Прычына сьмерці	кровазьліцьцё ў мозаг[d] і ішэмічны інсульт[d]
Месца вучобы	Акадэмія Сыбеліюса[d] (1889) Хэльсынскі ўнівэрсытэт
Занятак	кампазытар
Навуковая сфэра	музыка
Месца працы	Хэльсынскі ўнівэрсытэт
Псэўданімы	Jean Sibelius
Сябра ў	Акадэмія мастацтваў НДР[d], Вялікая ложа Фінляндыі[d], Амэрыканская акадэмія мастацтваў і навук[d] і Lake Tuusula Artist Community[d]
Жанры	клясычная музыка[11][12], опэра[13][14][15], сымфонія, сцэнічная музыка[d][16][17][18], клясычная музыка XX стагодзьдзя[d] і песьня для канцэртнага выкананьня[d]
Інструмэнты	скрыпка і фартэпіяна
Псэўданімы	Jean Sibelius
Бацька	Christian Gustaf Sibelius[d][19]
Маці	Maria Charlotta Sibelius[d][19]
Дзеці	Рут Снэльман[d], Хэйдзі Блумстэт[d] і Катарына Ільвэс[d]
Узнагароды	Прэмія Віх’юры—Сыбэліюса[d] (1953) залаты мэдаль Каралеўскага філярманічнага таварыства[d] (1935) Заля славы фінскай музыкі[d] (2018) Honorary Member of the International Society for Contemporary Music[d]
Сайт	sibelius.fi (фін.)​ (швэд.)​ (анг.)​ (ням.)
Подпіс
Ян Сыбэліюс у Вікісховішчы

Асноўныя творы

Сымфоніі

• «Кулерво», Сымфонія для салістаў, хору і аркестра, op.7 (1899)
• Сымфонія № 1 e-moll, op.39 (1899)
• Сымфонія № 2 D-dur, op.43 (1902)
• Сымфонія № 3 C-dur, op.52 (1907)
• Сымфонія № 4 a-moll, op.63 (1911)
• Сымфонія № 5 Es-dur, op.82 (1915)
• Сымфонія № 6 d-moll, op.104 (1923)
• Сымфонія № 7 C-dur, op.105 (1924)

Ушанаваньне памяці

• Сыбэліюс (цягнік)