Калікст III (папа рымскі)

Па́па Ка́лікст III (па-лацінску: Callixtus III) або Каліст III (лац. Callistus III; 31 сьнежня 1378, Канальс, Валенсія, Арагонская карона — 6 жніўня 1458, Рым, Папская дзяржава), ад нараджэньня Альфонс дэ Борха (Борджыя) (па-гішпанску: Alfons de Borja, па-італьянску: Alfonso di Borgia) — Папа рымскі (8 красавіка 1455 — 6 жніўня 1458^[3]). Апошні папа, які ўзяў пасьля абраньня імя Калікст.

Папа
Калікст III

Callistus III
Пачатак папства	8 красавіка 1455
Канец папства	6 жніўня 1458
Папярэднік	Мікалай V
Наступнік	Піюс II
Пасьвечаньні
Кансэкрацыя	31 жніўня 1429  П’ерам дэ Фуа
Кардынальства	2 траўня 1444
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні	Альфонса дэ Борха
Нарадзіўся	31 сьнежня 1378 Канальс, Валенсія, Арагонская карона
Памёр	6 жніўня 1458 Рым, Папская дзяржава
Пахаваны	Сант-Андрэа-дэльля-Вальле[d] Санта-Марыя-дзі-Мантсерата[d]
Дэнамінацыя	каталіцтва[1]
Бацькі	Дамінга дэ Борха[d] Francisca (Marti)[d][2]
Заняткі	каталіцкі сьвятар
Герб
Калікст III у Вікісховішчы
Іншыя папы па імені Калікст

Гэта артыкул пра папу рымскага. Калі вам патрэбны артыкул пра антыпапу, глядзіце артыкул Калікст III (антыпапа).

Жыцьцяпіс

Альфон дэ Борха нарадзіўся ў Ля Тарэце, цяпер у ваколіцах Канальсу (Гішпанія).

Падчас заходняй схізмы падтрымаў антыпапу Бэнэдыкта XIII. Выкладаў права ва ўнівэрсытэце Льейды, пазьней быў дыпляматам пры двары каралёў Арагону, у прыватнасьці падчас Базэльскага сабору (1431—1439). Калі дзякуючы ягоным намаганьням кароль Нэапалю Альфонс I прызнаў папам Марціна V, апошні прызначыў Альфонса біскупам Валенсіі. У 1444 року папа Эўгеніюш IV падняў яго да кардынальскай годнасьці.

На канкляве 1455 року Альфон дэ Борха быў абраны Папам у вельмі сталым веку як кампрамісны кандыдат. На стальцы ўсяляк прасоўваў на царкоўныя пасады прадстаўнікоў і прыхільнікаў роду Борджыя. 20 лютага 1456 надаў двум сваім пляменьнікам званьні кардыналаў. Адзін зь іх, Радрыга дэ Борха (Борджыя), пазьней стаў Папам Аляксандрам VI, які запомніўся сваёй карумпаванасьцю і распустай^[4]; другім быў Люіс Хуліян дэ Міля.

У 1456 Калікст III выдаў Партугаліі папскую булу Inter Caetera, якой пацьвярджаў правы партугальцаў на заняволеньне няверных і маўраў, нададзеныя ім ранейшымі буламі Romanus Pontifex і Dum Diversas, што фактычна пацьвярджала згоду папства на прыгнёт афрыканцаў. Такім чынам, ягоная Inter Caetera наўпрост супярэчыла сьцьвярджэньню ў буле Sicut Dudum Эўгеніюша IV (1435), паводле якой няверныя былі прызнаныя стварэньнямі паводле падабенства Божага і мелі душу, а значыцца, хрысьціяне ня мелі права пазбаўляць іх волі.

Адной з галоўных мэтаў ягонага пантыфікату была арганізацыя крыжовага паходу супраць туркаў, што захапілі ў 1453 року Канстантынопаль. Насуперак гераічным намаганьням, ніхто з эўрапейскіх кіраўнікоў не адгукнуўся на заклік. Аднак Калікст усё ж здолеў сабраць даволі буйны флёт, які вызваліў некаторыя з Эгейскіх астравоў.

29 чэрвеня 1456 Калікст загадаў званіць ва ўсе званы апоўначы як заклік да малітвы, а пазьней да малітвы ў падтрымку абаронцаў Бялграду^[5][6]. Пасьля перамогі над туркамі 22 ліпеня аблога Бялграду была спыненая, і ў гонар гэтай падзеі Калікст III пастанавіў сьвяткаваць 6 жніўня сьвята Перамяненьня, якое й дагэтуль абавязковае ва ўсёй Заходняй царкве.

Калікст загадаў перагледзець працэс над Жаннай д’Арк, і 7 ліпеня 1456 року яна была апраўданая^[7].

Ён зацьвердзіў заснаваньне ў 1456 року Грайфсвальдзкага ўнівэрсытэту.