Рыбалы (Падляскае ваяводзтва)

Ры́балы (па-польску: Ryboły, па-падляску: Rýboły^[2]) — вёска ў Беластоцкім павеце Падляскага ваяводзтва Польшчы. Знаходзіцца ў гміне Заблудаў.

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Рыбалы.

Рыбалы
польск. Ryboły
Былая назва:	Антоны, Антановічы
Мясцовая назва:	Ryboły
Краіна:	Польшча
Ваяводзтва:	Падляскае
Павет:	Беластоцкі
Гміна:	Заблудаў
Вышыня:	142 м н. у. м.
Насельніцтва:	436 чал. (2013)[1]
Часавы пас:	UTC+1
летні час:	UTC+2
Тэлефонны код:	(+48) 85
Паштовы індэкс:	16-060
Нумарны знак:	BIA
Геаграфічныя каардынаты:	52°56′0″ пн. ш. 23°16′0″ у. д.
Рыбалы на мапе Польшчы Рыбалы
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Празь вёску праходзіць краёвая дарога 19. З 2009 г. па ініцыятыве а. Рыгора Сасны ў вёсцы быў заснаваны Музэй матарыяльнай культуры «Бацькаўшчына».

Царква сьвсьв. Казьмы і Дзяміяна (1879 г.)

Насельніцтва

Жыхары вёскі этнічныя беларусы, якія карыстаюцца падляскім дыялектам, праваслаўныя (прыход сьвсьв. Казьмы й Дзяміяна на месцы).

Гісторыя

Вёска была заснаваная праўдападобна пад канец 15 стагодзьдзя над ракой Нарвай і была прыпісаная да бельскага замку. Жыхары працавалі на зямлі і займаліся рыбалоўляй. У палове 16 ст. дла Рыбалаў была праведзеная валочная памера, у выніку якой вёска з 80 гаспадарамі перамясьцілася на 3 кілямэтры ад ракі Нараў у паўночным кірунку. Вёска празь нейкі час называлася Анатановічы або Антоны ад імя чалавека, які праводзіў валочную памеру. Вядома, што ў гэты час у Рыбалах была царква, якая атрымала дзьве валокі зямлі. Вёска была часткова зьнішчаная ў час швэдзкай вайны паловы 17 ст., а пасьля ў вайны пачатку 18 ст. У першай палове 18 ст. на поўнач ад Рыбалаў быў заснаваны Янам Клемэнсам Браніцкім, тагачасным старастам бельскім, фальварак. Не была ў ім пабудаваная сядзіба, але з 1739 г. праводзіліся вялікія ярмаркі. Арандатарам фальварку ў 1752—1759 гадах быў Адам Зялінскі. Пасьля пажару ў 1759 г. фальварак ня быў адбудаваны. У 1777 г. у вёсцы пражывалі 47 мужыцкія сям’і і сям’я войта Гарадэцкага. У вынкі падрыхтоўкі да скасаваньня царкоўнай уніі ў 1835 г. да рыбалаўскага прыходу была далучаная царква ў Кажанах. У 1839 г. усе жыхары Рыбалаў разам з а. Львом Маркевічам перайшлі ў праваслаўе. Празь нядоўгі час — у 1845 г. — рэактывавалася парафіяльная школа (першая дзейнічала яшчэ ў 1784 г.). У 1873 г. парафіяне разабралі старую царкву і з гэтага году па 1879 трывала пабудова сёньняшняй парафіяльнай царквы. З часткі старой драўлянай царквы была таксама пабудаваная могілкавая царква сьв. Юрыя. У 1915 г. большасьць жыхароў падалася ў бежанства ў Расею (вярталіся да 1922 г.), а палова вёскі была спаленая казакамі.^[3].

Царква сьв. Юрыя (1874 г.)

У міжваенны пэрыяд Козьлікі прыналежалі да гміны Нараў Бельскага павету Беластоцкага ваяводзтва. Паводле польскага перапісу насельніцтва 1921 г. пражывала тут 412 жыхароў (410 праваслаўных і 2 юдаісты, усе беларусы)^[4]. Паводле парафіяльных хронікаў у 1942 г. у Рыбалах пражывалі ўжо 973 чалавекі. У выніку пасьляваенных выездаў беларусаў з Польшчы ў Савецкі Саюз Рыбалы пакінулі 19 сем’яў^[3]. У 70-я гады 20 ст. пражывала тут каля 700 чалавек^[2]. У 1982 г. быў тут заснаваны вядомы сярод беларусаў Беласточчыны гурт «Хлопцы-рыбалоўцы»^[5]. З 1987 г. да 6 студзеня 2016 г. настаяцелям у царкве быў а. Рыгор Сасна(be), гісторык праваслаўнай царквы і беларусазнавец^[6].