Сталінградзкая бітва

Сталінгра́дзкая бі́тва — бітва паміж войскамі СССР, з аднаго боку, і войскамі нацыскай Нямеччыны, Румыніі, Італіі, Вугоршчыны, Славаччыны, зь іншага, у хадзе нямецка-савецкай вайны. Бітва была адной з найважнейшых падзеяў Другой сусьветнай вайны і разам з бітвай на Курскай дузе была пераломным момантам у хадзе ваенных дзеяньняў, пасьля якіх нямецкія войскі згубілі стратэгічную ініцыятыву. Бітва ўключала ў сябе спробу вэрмахта захапіць левабярэжжа Волгі ў раёне Сталінграда (сучасны Валгаград) і сам горад, супрацьстаяньне ў горадзе, і контрнаступленьне Чырвонай арміі (апэрацыя «Ўран»), у выніку якога 6-я армія вэрмахта і іншыя сілы саюзьнікаў Нямеччыны ўнутры і вакол гораду былі акружаныя і часткова зьнішчаныя, сумарныя страты абодвух бакоў у гэтай бітве перавышаюць два мільёны чалавек. Дзяржавы Восі згубілі вялікую колькасьць людзей і ўзбраеньня і ў наступстве не былі здольныя цалкам аправіцца ад паразы.

Сталінградзкая бітва
Частка Другой сусьветнай вайны
Дата: 17 ліпеня 1942 — 2 лютага 1943 Месца: Сталінград, РСФСР, Савецкі Саюз Вынік: Перамога Чырвонай Арміі
Супернікі
Трэці Райх Румынія Каралеўства Італія Вугоршчына Незалежная дзяржава Харватыя[1]	Савецкі Саюз
Камандуючыя
Адольф Гітлер Фрыдрых Паўлюс Эрых фон Манштайн Вольфрам фон Рыхтгофен Вільгельм Браўн Пэтрэ Думітрэску Канстанцін Канстантынэску Італё Гарыбольдзі Густав Яні Віктар Павічіц	Ёсіф Сталін Георгі Жукаў Васілій Чуйкоў Аляксандар Васілеўскі Семён Цімашэнка Мікіта Хрушчоў Канстанцін Ракасоўскі Радыён Маліноўскі Андрэй Яроменка Азі Асланаў
Колькасьць
Група арміяў «B»: Нямецкая 6-я армія 4-я нямецкая танкавая армія 3-я румынская армія 4-я румынская армія 8-я італьянская армія 2-я вугорская армія Харвацкі легіён Напачатку апэрацыі: 270 000 чалавец 3000 гарматаў і мінамётаў 500 танкаў 600 самалётаў (1600 да сярэдзіны верасьня)[2] Падчас савецкага контрнаступленьня: 1 011 000 чалавек 10 250 гарматаў і мінамётаў 675 танкаў 732 (402 працуючых) самалёта[3][4]	Сталінградзкі фронт Паўднёва-Заходні фронт Донскі фронт Савецкая 62-я армія Напачатку апэрацыі: 187 000 чалавек 2200 гарматаў і мінамётаў 400 танкаў 300 самалётаў[2] Падчас савецкага контрнаступленьня: 1 103 000 чалавек 15 500 гарматаў і мінамётаў 1463 танкі 1115[3] самалётаў
Страты
750 000 забітых ці параненых 91 000 захопленых Самалёты: 900 (уключаючы 274 транспартных і 165 бамбавальнікаў, выкарыстаных пад транспарт)[2] Агульна: 841 000 страчаных	478 741 забітых ці зьніклых 650 878 параненых і хворых 40 000+ цывільнае насельніцтва 4341 танк 524 000 адзінак стралковай зброі[5] 15,7 тыс. гарматаў і мінамётаў[6] 769 бявой авіяцыі [7] Агульна: 1 129 619 страчаных

Для Савецкага Саюзу, які таксама панёс вялікія страты ў хадзе бітвы, перамога ў Сталінградзе адзначыла пачатак вызваленьня краіны, а таксама акупаваных тэрыторыяй Эўропы, што прывяло да канчатковага паражэньня нацыскай Нямеччыны ў 1945 годзе.

Глядзіце таксама

• Нямецкія ваеннапалонныя ў СССР