Цэнтральны банк Турэцкай Рэспублікі

Цэнтральны банк Турэцкай Рэспублікі (па-турэцку: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası) — цэнтральны банк Турэччыны.

Цэнтральны банк Турэцкай Рэспублікі
па-турэцку: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
Штаб-кватэра ў Анкарэ
Дата ўтварэньня	3 кастрычніка 1931 (93 гады таму)
Тып	банк
Юрыдычны статус	дзяржаўная ўстанова
Мэта	падтрымка эканамічнага разьвіцьця краіны
Штаб-кватэра	Анкара, Турэччына
Афіцыйныя мовы	турэцкая
Сайт	www.tcmb.gov.tr/

Гісторыя

У 1840 годзе распачаты выпуск банкнот казначэйства — першых турэцкіх банкнот. Банкноты казначэйства выпускаліся да 1862 году.

У 1847 годзе створаны першы турэцкі банк — Банк Дэсраадэт. У 1856 годзе створаны англа-францускі Атаманскі банк, які выконваў функцыі цэнтральнага банку. У 1863 годзе створаны Дзяржаўны Імпэрскі Атаманскі банк, якому былі перададзены функцыі цэнтральнага банку і права выпуску банкнот.

У пэрыяд Першай сусьветнай вайны манаполія банка на выпуск банкнот была прыпыненая, у 1915 годзе пачаты выпуск банкнот ўраду.

30 сьнежня 1925 году пачаты выпуск банкнот Вялікага Нацыянальнага сходу Турэччыны. 11 чэрвеня 1930 году прынятая пастанова Вялікага Нацыянальнага сходу аб стварэньні цэнтральнага банку. 3 кастрычніка 1931 году заснаваны Цэнтральны банк Турэцкай Рэспублікі, які пачаў апэрацыі 1 студзеня 1932 году^[1].

Сучаснасьць

Цяперашнія паўнамоцтвы і абавязкі цэнтральнага банку вызначаюцца адмысловым законам, прынятым 14 студзеня 1970 году. Згодна з законам, асноўнай мэтай банка зьяўляецца падтрымка эканамічнага разьвіцьця краіны. Для выкананьня гэтай мэты Банк надзелены паўнамоцтвамі па рэгуляваньні валютнага рынку і абароне сумесна з урадам канвэртавальнасьці турэцкай валюты — ліры.

У другой палове 1980 гадоў Банк пачаў апэрацыі на міжбанкаўскім валютным рынку.

Асноўнымі абавязкамі Цэнтрабанка Турцыі зьяўляюцца:

• правядзеньне апеэрацый на адкрытым рынку;
• абарона кошту турэцкай ліры;
• ўсталяваньне палітыкі абменнага курсу;
• вызначэньне рэзэрвовых патрабаваньняў;
• кіраваньне золата-валютным рэзэрвам краіны;
• рэгуляваньне грашовага звароту турэцкай ліры;
• забесьпячэньне стабільнасьці ў фінансавай сыстэме і кантролю над фінансавым рынкам.

Уласнасьць

Уласнасьць цэнтральнага банку Турэцкай Рэспублікі падзелена на 4 пакета акцый. Пакет А належыць выключна турэцкаму казначэйству. Пакеты B і C выдзяляюцца Нацыянальным банкам, якія дзейнічаюць у Турцыі, банкамі, адрознымі ад нацыянальных банкаў і прывілеяваным кампаніям. Акцыі пакету D налеажат камэрцыйным установам Турэччыны, рэальным і юрыдычным асобам турэцкай нацыянальнасьці.