Ісмаіль Кадарэ

Ісмаіль Кадарэ (алб.: Ismail Kadare; 28 студзеня 1936(1936-01-28)^[1][2][…], Гіракастра, Albanian Kingdom^[d][3][4] — 1 ліпеня 2024(2024-07-01)^[5], Тырана^[5]) — вядомы албанскі паэт і пісьменнік.

Ісмаіль Кадарэ
Ismail Kadare
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	28 студзеня 1936(1936-01-28)[1][2][…]
Месца нараджэння	Гіракастра, Albanian Kingdom[d][3][4]
Дата смерці	1 ліпеня 2024(2024-07-01)[5] (88 гадоў)
Месца смерці	Тырана, Тырана[d], вобласць Тырана[d], Албанія[5]
Грамадзянства	Албанія[6]  Францыя[6]  Рэспубліка Косава
Жонка	Helena Kadare[d]
Дзеці	Besiana Kadare[d]
Альма-матар	Тыранскі ўніверсітэт Літаратурны інстытут імя А. М. Горкага
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт, раманіст, перакладчык, пісьменнік
Кірунак	мадэрнізм
Мова твораў	албанская
Дэбют	«Frymëzimet djaloshare» («Юнацкія парывы») (1957)
Грамадская дзейнасць
Член у	Акадэмія навук Албаніі Акадэмія маральных і палітычных навук[d] Акадэмія навук і мастацтваў Косава[7] Чарнагорская акадэмія навук і мастацтваў[8][9]
Прэміі	Букераўская прэмія (2005)
Узнагароды	прэмія Гердэра[d] (1998) honorary doctorate of Grenoble-III University[d] (29 ліпеня 1992) honorary doctorate from University of Jean-Monnet-Saint-Étienne[d] (4 сакавіка 1997)
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Цытаты ў Вікіцытатніку

Біяграфія

Нарадзіўся 28 студзеня 1936 года ў Гіракастры (паўночная Албанія).

Вывучаў гісторыю і філалогію ў Тыранскім універсітэце і Літаратурным інстытуце імя Горкага ў Маскве (РСФСР). У кастрычніку 1990 года папрасіў палітычнага прытулку ў Францыі. У 1999 годзе вярнуўся ў Албанію, але рэгулярна наведваў Францыю.

Кадарэ атрымаў цэлы шэраг прэстыжных літаратурных прэмій. У 2005 годзе атрымаў Міжнародную прэмію Букера.

Памёр 1 ліпеня 2024 года ў Тыране.

Беларускія пераклады

• Кадарэ, Ісмаіл. Плач па Косаве // ARCHE. № 2 (3) — 1999. С. 255—270. Пер. з албанскай Андрэй Дынько і Юсуф Вроні паводле: Tri kenge zie per Kosoven. Tirana, 1998.
• Хроніка ў камені / Перакл. з албанскай Максім Мудроў. — Мн.: Выдавец А. М. Янушкевіч, 2017.

Выбраная бібліяграфія

• Маё стагоддзе (Shekulli Im) 1961
• Генерал мёртвай арміі (Gjenerali i Ushtrisë së Vdekur) 1963
• Пра што думаюць гэтыя горы (Përse Mendohen Këto Male) 1964
• Вяселле (Dasma) 1968
• Замак (Kështjella) 1970
• Хроніка ў камені (Kronikë në gurë) 1971
• Вялікая зіма (Dimri i Madh) 1977
• Мост з трымя аркамі (Ura Me Tri Harqe) 1978
• Зламаны красавік (Prilli i Thyer) 1980
• Тэчка H (Dosja H) 1981
• Канцэрт у канцы зімы (Koncert në Fund të Dimrit) 1988
• Піраміда (Piramida) 1992
• Палац мараў (Pallati i ëndërrave) 1996
• Элегія для Косава 2000
• Жыццё, гульня і смерць Лула Мазрэку (Jeta, loja dhe vdekja e Lul Mazrekut) 2002

Зноскі

1. Ismail KADARÉ // NooSFere — 1999. Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3343389'></a>
2. Ismail Kadare // filmportal.de — 2005. Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q15706812'></a>
3. The Fall of the Stone City, By Ismail Kadare (trs John Hodgson) — The Independent, 2012.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11149'></a>
4. Albanian wins first world Booker — BBC News, 2005.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1160945'></a>
5. Ismail Kadare dies! Along with it a civilization — 2024.
6. Cercle Richelieu Senghor de Paris: Tribune internationale de la francophonie — Cercle Richelieu-Senghor. Праверана 2 ліпеня 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q49471225'></a>
7. Njoftim mortor — Акадэмія навук і мастацтваў Косава. Праверана 1 ліпеня 2024.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q116376'></a>
8. http://ul-info.com/podgorice-kadare-anetar-i-ri-i-akademise-malazeze-te-shkencave-dhe-arteve/
9. http://en.ata.gov.al/2018/12/21/ismail-kadare-elected-foreign-member-of-montenegros-academy-of-science-and-arts/