Авідзіяпаль

Авідзіяпаль^[1] (укр.: Ові́діополь) — пасёлак гарадскога тыпу ў Авідзіяпольскім раёне Адэскай вобласці Украіны, раённы цэнтр. Грузавая чыгуначная станцыя. Размешчаны на ўсходнім беразе Днястроўскага лімана.

Пасёлак гарадскога тыпу
Авідзіяпаль
укр.: Овідіополь
Герб
46°14′41″ пн. ш. 30°26′28″ у. д.HGЯO
Краіна	Украіна
Вобласць	Адэская вобласць
Раён	Авідзіяпольскі раён
Гісторыя і геаграфія
Першае згадванне	1756
Ранейшыя назвы	Аджыдэр (да 1795 г.)
ПГТ з	1970
Плошча	12,52 км²
Вышыня цэнтра	16 м
Водныя аб’екты	Днястроўскі ліман і Skurtianka[d]
Часавы пояс	UTC+2, летам UTC+3
Насельніцтва
Насельніцтва	11900 чалавек (2017)
Шчыльнасць	937,8 чал./км²
Афіцыйная мова	украінская
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код	+380-4851
Паштовы індэкс	67800
ovidiopol-selrada.od.gov.ua
Паказаць/схаваць карты
Авідзіяпаль
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Паходжанне назвы

Расійская імператрыца Кацярына II сваім указам у 1795 г. пераіменавала горад Аджыдэр у Авідзіяпаль у гонар рымскага паэта Публія Авідзія Назона. Тады лічылі, што менавіта ў гэтай мясцовасці ён знаходзіўся ў ссылцы. Паколькі Авідзій, у адрозненне ад паэтаў старэйшага пакалення Вергілія і Гарацыя, не падтрымліваў мерапрыемстваў рымскага імператара Аўгуста, і яго паэзія не была рупарам для прапаведавання ідэалогіі новага рэжыму, верагодна, таму ён і быў адпраўлены ў ссылку.

Гісторыя

Населены пункт паўстаў каля 1750-х гг. і ўпершыню згаданы ў дакументах у 1756 г. Меў назвы Хаджыдэр, Хаджы-Дэрэ, Аджыдэр. Быў стацыянарным аулам аднаго з буджацкіх родаў, які жыў у Бесарабіі і пасвіў статкі авечак на левым беразе Днястра. У гады руска-турэцкай вайны 1768—1774 гг. паселішча разбурана 11 ліпеня 1770 г. запарожскімі казакамі. У 1784 г. гэта татарскае мястэчка і порт, дзе жылі таксама армяне і малдаване. Па заканчэнні руска-турэцкай вайны 1787—1791 гг. каля былога паселішча Хаджыдэр была закладзена невялікая земляная крэпасць і верф. Будаваў крэпасць інжынер-капітан Е. Х. Фэрстэр пад кіраўніцтвам і па праекце інжынера-палкоўніка Франца дэ Валана. Аджыдэрская разам з Сярэдняй (Ціраспальскай) і Хаджыбейскай крэпасцямі стала фарпостам на новай мяжы Расійскай імперыі з Асманскай імперыяй, а таксама прамежкавым складам грузаў, якія паступалі Днястром у Адэсу. Днём нараджэння пасёлка лічыцца 15 чэрвеня 1793 г. — дата залажэння крэпасці.