Альфонс Дэкандоль

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Дэкандоль.

Альфонс Луі П'ер Пірамю Дэкандоль (фр.: Alphonse Louis Pierre Pyramus de Candolle, 27 кастрычніка 1806 — 4 красавіка 1893) — швейцарскі батанік і біягеограф.

Альфонс Луі П'ер Пірамю Дэкандоль
фр.: Alphonse Louis Pierre Pyramus de Candolle
Дата нараджэння	27 кастрычніка 1806(1806-10-27)[1][2][…]
Месца нараджэння	Парыж, Парыж[d], рэгіён Іль-дэ-Франс, Метраполія Францыі, Францыя[3][4][…]
Дата смерці	4 красавіка 1893(1893-04-04)[5][6][…] (86 гадоў)
Месца смерці	Жэнева, Жэнева, Швейцарыя[3][4]
Месца пахавання	Cemetery of Chêne-Bougeries‎[d][7]
Грамадзянства	Францыя Рэспубліка Жэнева[d]  Швейцарыя
Бацька	Агюстэн Пірам Дэкандоль
Маці	Fanny Torros[d][8]
Жонка	Jeanne-Victoire-Laure Kunkler[d][9]
Дзеці	Casimir de Candolle[d]
Род дзейнасці	батанік, выкладчык універсітэта, энтамолаг
Навуковая сфера	батаніка, біягеаграфія
Месца працы	Жэнеўскі ўніверсітэт
Навуковая ступень	доктар юрыдычных навук[9][10] (1829)
Альма-матар	Жэнеўскі ўніверсітэт[11][12][…]
Вядомы як	стваральнік першага кодэкса батанічнай наменклатуры
Член у	Нідэрландская каралеўская акадэмія навук Леапальдзіна[13] Шведская каралеўская акадэмія навук[14] Французская акадэмія навук[15] Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук[16] Венгерская акадэмія навук[17] Пруская акадэмія навук[18] Нідэрландская каралеўская акадэмія навук[19] Баварская акадэмія навук[20] Лонданскае каралеўскае таварыства[21] Пецярбургская акадэмія навук[22][23] Нацыянальная акадэмія навук ЗША[24] Турынская акадэмія навук[d][4]
Узнагароды	медаль Лінея (1889) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (29 красавіка 1869) член Амерыканскай акадэміі мастацтваў і навук
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сістэматык жывой прыроды
Аўтар найменняў шэрага батанічных таксонаў. У батанічнай (бінарнай) наменклатуры гэтыя назвы дапаўняюцца скарачэннем «A.DC.». Спіс такіх таксонаў на сайце IPNI Персанальная старонка на сайце IPNI Старонка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы

Сын і прадаўжальнік справы Агюстэна Пірама Дэкандоля.

Стваральнік адной з першых навуковых канцэпцый аб паходжанні культурных раслін (1883).

Стваральнік першага кодэкса батанічнай наменклатуры (прынятага Міжнародным батанічным кангрэсам у 1867 годзе), які з'яўляецца правобразам цяперашняга ICBN.

Адрозненні ў геаграфічным распаўсюджванні раслін тлумачыў не толькі экалагічнымі фактарамі, але і гістарычнымі прычынамі — абрысамі мацерыкоў у ранейшыя геалагічныя эпохі, кліматычнымі ўмовамі таго часу і працягласцю існавання саміх відаў раслін.

У 1889 годзе ўзнагароджаны медалём Лінея.

Друкаваныя працы

• Candolle A. de. Monographie des campanulées. — Paris: Veuve Desray, 1830 (фр.)
• Candolle A. de. Géographie botanique raisonnée ou exposition des faits principaux et des lois concernant la distribution géographique des plantes de l’époque actuelle. — Paris: V. Masson; Genève: J. Kessman, 1855 (фр.)
• Candolle A.L.P.P. de. On the causes which limit vegetable species towards the north, in Europe and similar regions // Annual Report of the Board of Regents of the Smithsonian Institute. 1859. For 1858. P. 237—245 (англ.)
• Candolle, Alphonse de. Lois de la nomenclature botanique adoptées par le Congrès international de botanique tenu à Paris en août 1867… Genève et Bale: H. Georg; Paris: J.-B. Baillière et fils, 1867 (фр.)
• Candolle A. de. Histoire des sciences et des savants depuis deux siècles. 1873 (фр.)
• Candolle A.L.P.P. de. Existe-t-il dans la végétation actuelle des caractères généraux et distinctifs qui permettraient de la reconnaotre en tous pays si elle devenait fossile? — Paris, 1875
• Candolle A. de. La phytographie; ou, L'art de décrire les végétaux considérés sous différents points de vue. — Paris: G. Masson, 1880 (фр.)
• Candolle A. de. Origine des plantes cultivées. — Paris: G. Baillière et Cie, 1883 (фр.)

Бібліяграфія

• Мікulinskij S. R., Markova L. А., Starostin В. A. Alpһonse de Candolle / Aus dem Russ. u bersetzt von G. Ludwig. Јena: VEB Gustav Fischer Verl., 1980

Зноскі

1. A.P. de Candolle // KNAW Past Members Праверана 21 кастрычніка 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21491701'></a>
2. verschiedene Autoren Alphonse de Candolle // Historische Lexikon der Schweiz, Dictionnaire historique de la Suisse, Dizionario storico della Svizzera — Bern: 1998. Праверана 21 кастрычніка 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q642074'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q70'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2818964'></a>
3. Декандоль Альфонс // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
4. www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q107212659'></a>
5. A.P. de Candolle // KNAW Past Members Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21491701'></a>
6. Alphonse Pyrame De Candolle // Brockhaus Enzyklopädie

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
7. Kathari S., Riliet N. Histoire et Guide des cimetières genevois — Genève: Éditions Slatkine, 2009. — P. 502. — ISBN 978-2-8321-0372-2

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q3579511'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q71'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q110257565'></a>
8. Candolle, Alphonse de (1806-1893).

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q99196511'></a>
9. verschiedene Autoren Historische Lexikon der Schweiz, Dictionnaire historique de la Suisse, Dizionario storico della Svizzera — Bern: 1998.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q642074'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q70'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2818964'></a>
10. https://www.persee.fr/doc/ds_0378-7931_1987_num_11_4_1520
11. https://books.google.fr/books?id=Lr6FjzTxwewC&pg=PA560
12. https://archive.org/stream/documentspourse00gengoog
13. https://www.leopoldina.org/mitgliederverzeichnis/mitglieder/member/Member/show/alphonse-louis-pierre-de-candolle/
14. Nordisk familjebok: konversationslexikon och realencyklopedi / пад рэд. B. Meijer, T. Westrin, Ruben G:son Berg et al. — 2 — Stockholm: 1900.

    <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5571370'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1754'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q6238509'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q6201766'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q22341337'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5983299'></a>
15. https://www.academie-sciences.fr/fr/Liste-des-membres-depuis-la-creation-de-l-Academie-des-sciences/les-membres-du-passe-dont-le-nom-commence-par-c.html
16. https://www.amacad.org/person/alphonse-louis-pierre-de-candolle
17. A Magyar Tudományos Akadémia tagjai 1825-1973 — С. 332.

    <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q68429395'></a>
18. http://www.bbaw.de/die-akademie/akademiegeschichte/mitglieder-historisch/chronologische-sortierung?altmitglied_id=415&zeitraum=1850-1900
19. KNAW Past Members

    <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21491701'></a>
20. https://badw.de/data/footer-navigation/personentreffer.html?tx_badwdb_badwperson%5Baction%5D=show&tx_badwdb_badwperson%5Bcontroller%5D=BADWPerson&tx_badwdb_badwperson%5BpartialType%5D=BADWPersonDetailsPartial&tx_badwdb_badwperson%5Bper_id%5D=449
21. https://royalsociety.org/~/media/Royal_Society_Content/about-us/fellowship/Fellows1660-2007.pdf
22. http://www.ras.ru/win/db/show_per.asp?P=.id-50310.ln-ru
23. Фокин С. И. Н.П. Вагнер. Воспоминания о Казанском университете, N.P. Wagner. Memories of Kazan University // Историко-биологические исследования — 2021. — Т. 13, вып. 1. — С. 89–108. — ISSN 2076-8176; 2500-1221 — doi:10.24411/2076-8176-2021-11004

    <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q126725109'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q127427392'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q73344724'></a>
24. http://www.nasonline.org/member-directory/deceased-members/20001855.html