Бернарда Берталучы

Берна́рда Берталу́чы (італ.: Bernardo Bertolucci; нар. 16 сакавіка 1940, Парма, Італія — 26 лістапада 2018) — італьянскі кінарэжысёр, сцэнарыст, вядомы і як паэт.

Бернарда Берталучы
Bernardo Bertolucci
Імя пры нараджэнні	Bernardo Bertolucci
Дата нараджэння	16 сакавіка 1941(1941-03-16)[1][2][…]
Месца нараджэння	Парма, правінцыя Парма, Эмілія-Раманья, Каралеўства Італія[3]
Дата смерці	22 лістапада 2018(2018-11-22)[4][5] (77 гадоў)
Месца смерці	Рым, Метрапольны горад Рым, Лацыа, Італія
Грамадзянства	Італія  Каралеўства Італія  Італія[6]
Бацька	Attilio Bertolucci[d]
Жонка	Адрыяна Асці[d], Maria Paola Maino[d] і Clare Peploe[d][7]
Адукацыя	Рымскі ўніверсітэт Ла Сапіенца
Прафесія	кінарэжысёр, драматург , паэт
Узнагароды	вялікі афіцэр ордэна «За заслугі перад Італьянскай Рэспублікай»[d] (2 чэрвеня 1988) Sutherland Trophy[d] (1970) National Society of Film Critics Award for Best Director[d] (1971) Directors Guild of America Award for Outstanding Directing – Feature Film[d] (1987) David di Donatello for Best Director[d] (1988) David di Donatello for Best Film[d] (1988) Прэмія «Сезар» за найлепшы замежны фільм (1988) Прэмія BAFTA за найлепшы фільм[d] (1989) Ганаровы леапард[d] (1997) European Film Academy Special Jury Award[d] (1988) Прэмія еўрапейскай кінаакадэміі за прыжыццёвыя дасягненні (2012) зорка на галівудскай «Алеі славы» (19 лютага 2008) honorary doctorate from the University of Parma[d] (16 снежня 2014)
IMDb	ID 0000934
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфічныя звесткі. Творчасць

Сын паэта Атыла Берталучы. Вывучаў італьянскую філалогію ў Рымскім універсітэце, здымаў аматарскія фільмы.

3 1961 працаваў у П. Пазаліні, уплыў якога адчувальны ў фільмах Б. Берталучы «Перад рэвалюцыяй», «Партнёр» (паводле аловесці Ф. Дастаеўскага «Двайнік»), дзе прагучала тэма маладзёжнага бунту, якая з горыччу і пачуццём страчаных ілюзій адгукнулася ў стужках «Стратэгія павука» (1970), «Апошняе танга ў Парыжы» (1972). Разнастайнасць праблематыкі і формы сведчыць пра пастаянныя творчыя пошукі рэжысёра. У фільмах «Канфарміст» (1970) і «Месяц» (1979) — ідэя ўлады цёмных, скрытых псіхалагічных комплексаў над асобай; «Дваццатае стагоддзе» (1976) і «Апошні імператар» (1987, прэмія «Оскар») — матыў супраціўлення чалавека ролі марыянеткі, якую яму навяэваюць.

Пасля трыўмфальнага поспеху фільмаў «Канфарміст» (1970) і «Апошняе танга ў Парыжы» (1972) працаваў па-за межамі Італіі, у тым ліку на будыйскім Усходзе, называў сябе «скептычным будыстам-аматарам».^[8]

Свой апошні фільм Бернарда Берталучы выпусціў у 2012 годзе, карціна называлася «Ты і я». Памёр у Рыме пасля доўгай хваробы. Газета La Repubblica назвала смерць Бернарда Берталучы сыходам «апошняга вялікага маэстра XX стагоддзя»^[9][10].

Фільмаграфія

• 1962  — Кашчавая кума / La commare secca
• 1964  — Перад рэвалюцыяй / Prima della rivoluzione
• 1966  — Il canale
• 1967  — La via del petrolio (тэлевізійны)
• 1968  — Partner
• 1969  — Amore e rabbia (segment Agonia)
• 1970  — La strategia del ragno
• 1970  — Канфарміст / Il conformista
• 1971  — La salute è malata (дакументальны)
• 1972  — Апошняе танга ў Парыжы / Ultimo tango a Parigi
• 1976  — Дваццатае стагоддзе Novecento
• 1979  — La Luna
• 1981  — La tragedia di un uomo ridicolo
• 1987  — Апошні імператар / The Last Emperor
• 1987  — 12 рэжысёраў пра 12 гарадоў (эпізод «Балоння»)12 registi per 12 città (segment Bologna) (дакументальны)
• 1990  — Пад покрывам нябёсаў /The Sheltering Sky
• 1993  — Маленькі Буда / Little Buddha
• 1996  — Stealing Beauty
• 1998  — Besieged
• 2002  — На дзесяць хвілін старэй: Віяланчэль (эпізод «Гісторыя вод») / Ten Minutes Older: The Cello (segment Histoire d’eaux)
• 2003  — Летуценнікі / The Dreamers
• 2012 — Я і ты / Io e te

Прэміі і ўзнагароды

У 1987 годзе атрымаў прэмію «Оскар». Акрамя таго, Бернарда Берталучы таксама ўладальнік «Залатога глобуса» (1988), BAFTA (1989) і іншых прэмій, а ў 2013 годзе італьянец атрымаў зорку на галівудскай Алеі славы^[11].