Восіп Міхайлавіч Кавалеўскі

Восіп (Юзаф) Міхайлавіч Кавалеўскі (28 снежня 1800 (9 студзеня 1801), Вялікая Бераставіца, Гродзенскі павет — 9 (21) кастрычніка 1878, Варшава) — польскі філолаг, гісторык, арыенталіст.

Восіп Міхайлавіч Кавалеўскі
польск.: Józef Szczepan Kowalewski
Дата нараджэння	9 (20) студзеня 1800
Месца нараджэння	Вялікая Бераставіца, Гродзенскі павет, Літоўская губерня, Расійская імперыя або Старэ Леўкова[d], Польшча[1]
Дата смерці	20 кастрычніка (1 лістапада) 1878 (78 гадоў) ці 7 лістапада 1878(1878-11-07)[2] (78 гадоў)
Месца смерці	Варшава, Варшаўская губерня, Расійская імперыя
Месца пахавання	Старыя Павонзкі
Грамадзянства	Расійская імперыя
Дзеці	Мікалай Восіпавіч Кавалеўскі[d][3] і Павел Восіпавіч Кавалеўскі[d]
Род дзейнасці	усходазнавец, мовазнавец
Навуковая сфера	класічная філалогія, манголазнаўства[d] і Buddhist studies[d]
Месца працы	Імператарскі Казанскі ўніверсітэт[d] Варшаўскі ўніверсітэт
Навуковая ступень	кандыдат універсітэта[d]
Навуковае званне	прафесар
Альма-матар	Свіслацкая гімназія Віленскі ўніверсітэт Імператарскі Віленскі ўніверсітэт Імператарскі Казанскі ўніверсітэт[d]
Навуковы кіраўнік	Готфрыд Эрнст Гродэк
Вядомыя вучні	Dorži Banzarov[d], Galssan Gombojew[d] і Alexey Bobrovnikov[d]
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Кавалеўскі.

Біяграфія

Партрэт Восіпа Кавалеўскага. П. Ютэйка, XIX ст.

Паходзіў з сям'і ўніяцкага святара. У 1808—1817 вучыўся ў Свіслацкай гімназіі, удзельнічаў у тайнай арганізацыі «Таварыства аматараў навукі і айчыннай славеснасці». У 1821 скончыў факультэт літаратуры і вольных мастацтваў Віленскага ўніверсітэта. Выкладаў польскую, лацінскую і грэчаскую мовы ў Віленскай гімназіі. Удзельнічаў у тайных таварыствах філаматаў і філарэтаў, за што быў арыштаваны царскімі ўладамі ў 1823. У 1825 высланы ў Казань, дзе ва ўніверсітэце вывучаў усходнія мовы. У 1827 выехаў у Іркуцк, дзе ўдасканальваў веданне мангольскай мовы. У 1829 накіраваўся ў падарожжа па Манголіі і Кітаі. У 1833 вярнуўся ў Казанскі ўніверсітэт, дзе быў прызначаны спачатку ад'юнктам, а потым прафесарам. Прывёз вельмі багатую калекцыю матэрыялаў і рукапісаў на мангольскай, тыбецкай, кітайскай, маньчжурскай мовах. У 1835 выдаў «Кароткую граматыку мангольскай кніжнай мовы»; у 1836—1837 «Мангольскую хрэстаматыю» (т. 1—2); у 1844—1849 «Мангольска-руска-французскі слоўнік» (т. 1—3), за які атрымаў ад Пецярбургскай АН Дзямідаўскую прэмію. У 1847 абраны акадэмікам Пецярбургскай АН. Выступаў у друку з артыкуламі на філалагічныя тэмы, перакладаў на польскую мову антычную класіку. У 1855—1860 рэктар Казанскага ўніверсітэта. З 1862 прафесар і дэкан гісторыка-філалагічнага факультэта Варшаўскага ўніверсітэта.

Зноскі

1. https://kpfu.ru/portal/docs/F1135878474/160_6_gum_2.pdf Праверана 22 жніўня 2020.
2. Историческая энциклопедия Сибири / под ред. В. А. Ламин — Новосибирск: 2009. — ISBN 5-8402-0230-4

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q4253570'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q883'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q113559915'></a>
3. Ковалевский, Николай Осипович // Энциклопедический словарь — СПб.: Брокгауз — Ефрон, 1895. — Т. XVа. — С. 504.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q23892925'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q19908137'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q22980148'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q602358'></a>