Вуліца Ліейіклас

Вуліца Ліейі́клас^[1](традыцыйная беларуская назва — Людвіса́рская ву́ліца^[2]; літ.: Liejyklos gatvė) — вуліца ў цэнтральнай частцы Вільні, у Старым Горадзе. Звязвае вуліцу Віленскую з Універсітэцкай і гістарычным Палацавай плошчай (цяпер пляц Даўкантаса). Працягваецца вуліцай Скопа.

Ліейіклас Вільня
літ.: Liejyklos gatvė
Агульная інфармацыя
Краіна	Літва
Горад	Вільня
Раён	Сянюнія Сянаміесціс
Працягласць	350 м м
Ранейшыя назвы	Баніфрацкі завулак, Палацавы завулак, Праабражэнская вуліца
Назва ў гонар	metal casting[d]
Паштовы індэкс	LT-01120
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Людвісарская вуліца.

Архітэктурная дамінанта вуліцы — палац Радзівілаў і комплекс кляштару баніфратаў з касцёл Святога Крыжа, помнікі архітэктуры XVII—XVIII стагоддзяў.

Гісторыя

Назва вуліцы ўтварылася ад людвісарні, якая знаходзілася тут з канца XVIII ст.

У XIX ст. з мэтай русіфікацыі земляў колішняга Вялікага Княства Літоўскага ўлады Расійскай імперыі перайменавалі вуліцу ў Праабражэнскую (руск.: Преображенская улица). Па адыходзе расійскіх войскаў з Вільні ў 1915 годзе вуліцы вярнулі традыцыйную гістарычную назву.

Агульныя звесткі

Даўжыня вуліцы каля 350 м. Мае брукаваную праезную частку. Нумарацыя дамоў пачынаецца ад скрыжавання з Віленскай вуліцай. З правага паўднёва-ўсходняга боку вуліцы дамы з няцотнымі нумарамі, з левага паўночна-заходняга боку — цотная нумарацыя.

Перасякаецца вуліцай Татарскай. З правага боку адыходзіць вуліца Святога Ігната, з левага — гістарычны Баніфрацкі завулак (цяпер вуліца Лаўрына Гуцэвіча). Усярэдзіне вуліцы перад касцёлам размяшчаецца сквер імя Лаўрына Гуцэвіча, далей — Прэзідэнцкі сквер.

Будынкі

Палац Радзівілаў

Няцотны бок

• № 1 — былы дом беларускіх хрысціянскіх дэмакратаў, у якім да 1930 года размяшчалася Беларуская друкарня імя Францішка Скарыны. Пасля перахала ў дом № 6 па вул. Завальнай^[3].
• № 11 (таксама Татарская вуліца, 23) — дом, у якім размяшчаецца атэль «Artis Centrum»

Цотны бок

• № 2 (таксама Гарбарская вуліца, 3 і Віленская вуліца, 22) — палац Радзівілаў, збудаваны ў XVII ст. ваяводам віленскім Янушам Радзівілам паводле праекту архітэктара Яна Ульрыха. У XIX ст. Радзівілы перадалі палац Віленскаму філантрапічнаму таварыству, якое валодала ім да 1940 года. З прычыны войнаў і пажараў на пачатак XX ст. будынак быў практычна разбураным. Па Першай сусветнай вайне ацалела толькі паўночнае крыло палаца. У 1967 годзе пачалася рэканструкцыя палаца, якая не завяршылася да нашага часу. З 1990 года ў будынку размяшчаецца філіял Літоўскага мастацкага музея^[4].

Галерэя

• Людвісарская вуліца ў мастацтве
• 
  Н. Цуі, 1812
• 
  Невядомы мастак, 1812
• 
  Невядомы мастак, 1863
• 
  Н. Орда, 1875
• 
  Невядомы мастак, XIX ст.
• 
  Невядомы мастак, 1911

Зноскі

1. Напісанне ў адпаведнасці з ТКП 187-2009 (03150) «Спосабы і правілы перадачы геаграфічных назваў і тэрмінаў Літоўскай Рэспублікі на беларускую мову»
2. Наша Ніва. № 1, 1994. С. 7.
3. Беларускія старонкі Вільні. Ля вытокаў незалежнай Беларусі (сярэдзіна XIX — першая палова XX ст.) (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 31 жніўня 2021. Праверана 26 студзеня 2019.
4. Лашкевіч К. «Страчаная сталіца». 10 палацаў Вільні, якія варта пабачыць беларусу Архівавана 5 сакавіка 2016., TUT.BY, 29.03.2011.