Віктар Гамуліцкі

Віктар Тэафіль Гамулі́цкі (польск.: Wiktor Teofil Gomulicki; 17 кастрычніка 1848, г. Астралэнка, Польшча — 14 лютага 1919, г. Варшава) — польскі пісьменнік, літаратуразнавец, публіцыст, літаратурны крытык.

Віктар Гамуліцкі
польск.: Wiktor Gomulicki
Асабістыя звесткі
Псеўданімы	Fantazy
Дата нараджэння	17 кастрычніка 1848(1848-10-17)[1][2][…]
Месца нараджэння	Астралэнка, Ломжынская губерня, Царства Польскае, Расійская імперыя
Дата смерці	14 лютага 1919(1919-02-14)[1][2] (70 гадоў)
Месца смерці	Варшава, Польская Рэспубліка
Пахаванне	Старыя Павонзкі
Грамадзянства	Польшча
Дзеці	Юльюш Віктар Гамуліцкі[d]
Альма-матар	Варшаўскі ўніверсітэт
Месца працы	Kurjer Warszawski Ilustrowany Kurier Codzienny[d] Mucha[d] Kolce[d] Tygodnik Powszechny[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	пісьменнік, літаратурны крытык, паэт, юрыст, крытык, гісторык, літаратуразнавец, публіцыст
Гады творчасці	1868[3] — 1919[3]
Мова твораў	польская
Прэміі	Eliza Orzeszkowa Award[d] (1918)
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Цытаты ў Вікіцытатніку

Біяграфія

Віктар Гамуліцкі нарадзіўся 17 кастрычніка 1848 года ў Астралэнцы^[4]. Скончыў юрыдычны факультэт Варшаўскага ўніверсітэта^[5].

Дзяцінства правёў у Пултуску. Там ён вучыўся ў сярэдняй школе пры кляштары бенедыкцінцаў. З 1864 г. жыў у Варшаве, дзе скончыў гімназію і ў 1866 г. пачаў вывучаць права ў Галоўнай школе. У гэты дэбютаваў як паэт у часопісе «Tygodnik Illustrowany». Калі ў 1869 г. школа была ператворана ў расійскі ўніверсітэт, Гамуліцкі кінуў вучобу.

У 1873—1874 і 1887—1889 гадах працаваў у рэдакцыі «Kurier Warszawski», 1875—1888 «Kurier Codzienny», у 1874 годзе рэдагаваў часопіс «Mucha», у 1881 годзе «Kolce», у 1889—1890 гадах «Tygodnik Powszechny», супрацоўнічаў з «Prawda», «Świt», «Kraj». У 1893 годзе ён атрымаў медаль першай ступені і ганаровы дыплом Бельгійскай акадэміі мастацтваў, навук і літаратуры.

У 1911 годзе за напісанне прадмовы да аповесці Адама Міцкевіча быў асуджаны на год зняволення (не адбыў пакарання дзякуючы амністыі для палітычных злачынцаў).

Праславіўся ён і як калекцыянер. Яго калекцыя ўключае ў сябе творы варшаўскіх графікаў Фрыдэрыка Кшыштафа і Адольфа Фрыдэрыка Дзітрыхаў, наборы эстампаў, якія дакументвалі развіццё літаграфіі ў Варшаве, а таксама графічную «варшавіяну».

Памёр 14 лютага 1919 года ў горадзе Варшаве^[4]. Пахаваны на Старых Павонзках (участак 202-5-2/3)^[6].

Творчасць

Аўтар паэтычных зборнікаў «Паэзія» (1873, 1882, 1886), «Новыя песні» (1896), «Светачы» (1919), гістарычных раманаў «Чароўная гараджанка» (1897), «Меч і локаць» (1903), «Апавяданні пра даўнюю Варшаву» (1900—1909). Папулярызаваў творчасць А. Пушкіна, Л. Талстога, М. Някрасава^[4].

Збіраў рукапісы вядомых у Беларусі асоб: сямейны архіў Храптовічаў (за 1644—1721), лісты мінскага ваяводы А. Хмары (1754—1790), аўтографы шляхецкіх родаў Касцюшкаў (1645—1792), Міцкевічаў (1706—1824). Зберагаюцца ў бібліятэцы імя Асалінскіх (Польшча)^[4].

Творы Гамуліцкага, напісаныя пад уражаннем яго падарожжа па Беларусі ў 1907, прасякнуты дэмакратычнымі матывамі (вершы «На Белай Русі», «Пра Яся салдата», аповесць «На беларускіх разлогах», 1912). Станоўча ўспрыняў выхад газета «Наша ніва»^[4].

Сям’я

У шлюбе з жонкай Марыяй (у дзявоцтве Гуменскай) меў сына Рамана, студэнта Школы прыгожых мастацтваў, які патануў у Вісле ў 1906 г. Другі яго сын Юльюш Віктар Гамуліцкі (1909—2006) быў гісторыкам літаратуры і эсэістам, а яго праўнук Маўрыцы Гамуліцкі — графічным дызайнерам і фатографам.

Узнагароды

Прэмія імя Э. Ажэшка 1918^[4].

Зноскі

1. Národní autority České republiky Праверана 23 лістапада 2019.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
2. abART Праверана 1 красавіка 2021.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q107456632'></a>
3. RKDartists Праверана 3 верасня 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17299517'></a>
4. Гамуліцкі Віктар // Культура Беларусі: энцыклапедыя / рэдкал.: Т. У. Бялова (гал. рэд.) [і інш.]. — Мн.: Беларус. Энцыкл. імя П. Броўкі, 2011. — Т. 2. — 544 с. — 3 000 экз. — ISBN 978-985-11-0570-6.
5. Арабажин К. И. Гомулицкий, Виктор // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.) (руск.). — СПб., 1890—1907.
6. Шаблон:Cmentarze Warszawa