Вінтэртур

Ві́нтэртур^[5] (ням.: Winterthur) — горад у паўночнай частцы Швейцарыі, акруговы цэнтр, знаходзіцца ў кантоне Цюрых. Уваходзіць у склад акругі Вінтэртур.

Вінтэртур ням.: Winterthur Герб Сцяг Краіна  Швейцарыя[1] Каардынаты 47°29′57″ пн. ш. 8°43′36″ у. д.HGЯO Кіраўнік Michael Künzle[d][2] Першая згадка 919 Плошча 68,07 км² (2008)[3] Вышыня цэнтра 439 м Водныя аб’екты Töss[d] і Eulach[d] Насельніцтва ▲119 315 чал. (31 снежня 2023)[4] Часавы пояс UTC+1, Цэнтральнаеўрапейскі час і UTC+2 Тэлефонны код 052 Паштовыя індэксы 8352, 8482, 8400, 8401, 8403, 8404, 8405, 8406, 8408 і 8409 Аўтамабільны код ZH Афіцыйны сайт stadt.winterthur.ch (ням.) Вінтэртур на карце Швейцарыі

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Горад з’яўляецца шостым з гарадоў Швейцарыі па колькасці жыхароў — больш за 100 000 чалавек (на 2008 год). На мясцовым дыялекце жыхары завуць яго скарочана — Вінці. У Швейцарыі Вінтэртур завуць «горадам музеяў» — у горадзе знаходзіцца вялікая колькасць мастацкіх музеяў, у тым ліку Музей фатаграфіі і Музей Тэхнарама. Акрамя гэтага, Вінтэртур з’яўляецца буйным прамысловым цэнтрам Швейцарыі. У 1862 годзе тут заснаваны банк Bank in Winterthur.

Гісторыя

У старажытнарымскія часы на месцы цяперашняга Обервінтэртура быў гарадок Вітудурум, які ў канцы 3 ст. н. э. займеў умацаванні. Не пазней 7 ст. з’явілася алеманскае паселішча. У 919 г. тут адбылася бітва паміж Бурхардам II Швабскім і Рудольфам II Бургундскім, у выніку якой Швабія замацавала кантроль над Тургаў.

Насельніцтва

Год Колькасць 1924 51 000 [6] 1969 93 000 [7] 1985 84 000 [8] 1994 87 600 [9] Год Колькасць 1996 88 000 [10] 2008 100 000 2012 106 542 [11] 2012 104 468 [12] Год Колькасць 2016 109 775 [13] 2017 110 570 [14] 2017 110 912 [15] 2018 111 840 [16] Год Колькасць 2023 119 315 [4]

Гарады-пабрацімы

•  Івердон-ле-Бен, Швейцарыя (1969)
•  Антэрыа, ЗША (1982)^[17]
•  Галь-ін-Ціроль^[d], Аўстрыя (1948)
•  Ла-Шо-дэ-Фон, Швейцарыя (1984)
•  Пльзень, Чэхія (1994)

Вядомыя ўраджэнцы і жыхары

• Рыхард Эрнст (1933—2021) — швейцарскі фізікахімік, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі.
• Ніклаўс Вірт (1934—2024) — швейцарскі вучоны ў галіне інфарматыкі, тэарэтык распрацоўкі праграмнага забеспячэння і стваральнік моў праграмавання.