Нобелеўская прэмія па хіміі
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Нобелеўская прэмія па хіміі — найбольш прэстыжная ўзнагарода за навуковыя дасягненні ў галіне хіміі, штогод прысуджаецца Нобелеўскім камітэтам у Стакгольме.
Звесткі ў артыкуле або некаторых яго раздзелах састарэлі  | 
Патрабаванні да вылучаемых кандыдатаў
Згодна са статутам Нобелеўскага фонду, вылучаць кандыдатаў могуць наступныя асобы:
- 1) члены Каралеўскай Шведскай акадэміі навук;
 - 2) члены Нобелеўскіх камітэтаў па фізіцы і хіміі;
 - 3) лаўрэаты Нобелеўскіх прэмій у галіне фізікі і хіміі;
 - 4) пастаянна і часова працуючыя прафесары фізікі і хіміі ўніверсітэтаў і тэхнічных ВНУ Швецыі, Даніі, Фінляндыі, Ісландыі, Нарвегіі, а таксама стакгольмскага Каралінскага інстытута;
 - 5) загадчыкі адпаведных кафедраў, па меншай меры, у шасці ўніверсітэтах або інстытутах, выбраных Акадэміяй навук;
 - 6) іншыя навукоўцы, ад якіх Акадэмія палічыць патрэбным прыняць прапановы.
 
Выбар асоб, згаданых у пунктах 5 і 6 для вылучэння кандыдатаў, павінен быць зроблены да канца верасня кожнага года.
Remove ads
Лаўрэаты
1900-я
- (1901) 
 Якаб Хендрык вант Гоф - (1902) Герман Эміль Фішэр
 - (1903) 
 Свантэ Аўгуст Арэніус - (1904) 
 Уільям Рамзай - (1905) Адольф Баер
 - (1906) 
 Анры Муасан - (1907) Эдуард Бухнер
 - (1908) 
 
 Эрнэст Рэзерфорд - (1909) Вільгельм Фрыдрых Оствальд
 - (1910) Ота Валах
 
1910-я
- (1911) 
 Марыя Кюры - (1912) Поль Сабацье
 - (1914) Тэадор Уільям Рычардс
 - (1920) Вальтэр Герман Нернст
 
1920-я
- (1921) Фрэдэрык Содзі
 - (1922) Фрэнсіс Астан
 - (1923) Фрыц Прэгль
 - (1929) Артур Гардэн, Ханс Карл Аўгуст Сімон фон Эйлер-Хельпін
 - (1930) Ханс Фішэр
 
1930-я
- (1932) Ірвінг Ленгмюр
 - (1934) Гаральд Клейтан Юры
 - (1935) Ірэн Жаліё-Кюры, Фрэдэрык Жаліо-Кюры
 - (1936) Петэр Іозеф Вільгельм Дэбай
 
1940-я
- (1944) Ота Ган
 - (1945) Артуры Ілмары Віртанен
 - (1946) Джэймс Бэтчэлер Самнер, Уэндэл Мерэдыт Стэнлі
 - (1947) Роберт Робінсан
 
1950-я
- (1951) Глен Тэадор Сібарг, Эдвін Матысан Макмілан
 - (1954) Лайнус Карл Полінг
 - (1956) Сірыл Норман Хіншэлвуд, Мікалай Мікалаевіч Сямёнаў
 - (1957) Александэр Тод
 - (1958) Фрэдэрык Сенгер
 
1960-я
- (1962) Макс Фердынанд Перуц, Джон Коўдэры Кендру
 - (1964) Дораці Кроўфут-Ходжкін
 - (1965) Роберт Бёрнс Вудвард
 - (1966) Роберт Сандэрсан Малікен
 - (1967) Манфрэд Эйген
 
1970-я
- (1972) Станфард Мур, Уільям Хоўвард Стайн,
 - (1975) Джон Уоркап Корнфарт
 - (1977) Ілля Раманавіч Прыгожын
 - (1979) Герберт Чарлз Браўн
 - (1980) Фрэдэрык Сенгер
 
1980-я
- (1986) Ян Лі
 - (1987) Дональд Джэймс Крэм
 - (1990) Эліяс Джэймс Коры
 
1990-я
- (1991) Рыхард Эрнст
 - (1992) Рудольф Артур Маркус
 - (1993) Кэры Муліс, Майкл Сміт
 - (1995) Паўль Крутцэн
 - (1996) Роберт Кёрл, Рычард Смелі
 - (1997) Енс Крысціян Скоу
 - (1999) Ахмед Зевейл
 
2000-я
- (2002) Каіці Танака,
 - (2003) Пітэр Эгр
 - (2008) Марцін Чалфі,
 - (2009) Томас Стэйц, Ада Ёнат
 - (2010) Рычард Хек
 
2010-я
- Дан Шэхтман
 - (2012) Браян Кабылка, Роберт Лефкавіц
 
Remove ads
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads