Джон Тындаль

Джон Тындаль (англ.: John Tyndall, 2 жніўня 1820, Ірландыя — 4 снежня 1893, Сурэй) — брытанскі фізік, хімік.

Джон Тындаль
англ.: John Tyndall
Дата нараджэння	2 жніўня 1820(1820-08-02)[1][2][…]
Месца нараджэння	графства Карлау[d], Ленстэр, Ірландыя[d], Злучанае каралеўства Вялікабрытаніі і Ірландыі
Дата смерці	4 снежня 1893(1893-12-04)[1][3][…] (73 гады)
Месца смерці	Haslemere[d], Уэверлі[d], Сурэй, Англія, Злучанае каралеўства Вялікабрытаніі і Ірландыі[4]
Месца пахавання	St. Bartholomew's Churchyard, Haslemere[d][5]
Грамадзянства	Злучанае каралеўства Вялікабрытаніі і Ірландыі
Бацька	John Tyndall[d][6]
Жонка	Louisa Charlotte Tyndall[d][7]
Род дзейнасці	фізік, glaciologist, альпініст, вынаходнік, філосаф, пісьменнік, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	фізіка[8], эксперыментальная фізіка[8], цеплавое выпраменьванне[8], Рассейванне святла[8] і гляцыялогія[8]
Месца працы	Каралеўскі інстытут[d]
Навуковая ступень	прафесар[9] і доктар[d][9]
Альма-матар	Марбургскі ўніверсітэт[10]
Навуковы кіраўнік	Майкл Фарадэй, Friedrich Stegmann[d][10] і Роберт Вільгельм Бунзен
Член у	Royal Academy[d] Шведская каралеўская акадэмія навук Лонданскае каралеўскае таварыства Леапальдзіна Нацыянальная акадэмія навук Італіі[d] Баварская акадэмія навук Гётынгенская акадэмія навук
Узнагароды	член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] Каралеўскі медаль[d] (1853) медаль Румфорда[d] (1864) ганаровы доктар Эдынбургскага ўніверсітэта[d] (1867) Бэйкераўская лекцыя[d] (1881, 1864, 1861, 1855)
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Нарадзіўся ў Лайлін-Брыдж, Ірландыя. Пасля заканчэння сярэдняй школы ў 1839 годзе працаваў тапографам-геадэзістам у брытанскай арміі (1840—1843) і на будаўніцтве чыгунак (1844—1847). Адначасова скончыў (1844) механічны інстытут у Прэстане. У 1847—1848 і 1851—1853 гг. выкладаў у Куінвуд-каледжы (Хэмпшыр). У 1848—1851 гг. слухаў лекцыі ў Марбургскім і Берлінскім універсітэтах. З 1853 г. — прафесар Каралеўскага інстытута ў Лондане (у 1867—1887 гг. — Дырэктар).

Патлумачыў чаму ў неба блакітны колер. Прычына — так званы «эфект Тындаля», пры якім прамень святла, які рассейваецца, мае выгляд блакітнаватага конусу. Аптычныя даследаванні вучонага ляглі ў аснову сучаснай оптавалаконнай сувязі. Тындаль падтрымліваў працы Луі Пастэра па апрацоўцы харчовых прадуктаў.

Зноскі

1. John Tyndall // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q237227'></a>
2. Brozović D., Ladan T. John Tyndall // Hrvatska enciklopedija — LZMK, 1999. — 9272 с.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1264934'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q429032'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q18446'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1789619'></a>
3. Lundy D. R. John Tyndall // The Peerage

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824'></a>
4. Národní autority České republiky Праверана 29 студзеня 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
5. Find a Grave — 1996.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q63056'></a>
6. Lundy D. R. The Peerage

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q67129259'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q21401824'></a>
7. (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
8. Národní autority České republiky Праверана 7 лістапада 2022.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
9. Deutsche Nationalbibliothek Record #118803050 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 21 сакавіка 2025.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
10. Матэматычная генеалогія — 1997.

    <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q829984'></a>