Джэніфер Даўдна

Джэніфер Эн Дудна (англ.: Jennifer Anne Doudna; нар. 19 лютага 1964(1964-02-19)^[1][2], Вашынгтон) — амерыканскі вучоны, біяхімік, даследчык геномікі, адна са стваральніц тэхналогіі рэдагавання геному CRISPR-Cas9. Працы пераважна прысвечаны структурнай біялогіі і біяхіміі. Лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі (2020, сумесна з Эманюэль Шарпанцье) за распрацоўку метаду рэдагавання геному.

Джэніфер Даўдна
англ.: Jennifer Anne Doudna
Дата нараджэння	19 лютага 1964(1964-02-19)[1][2] (61 год)
Месца нараджэння	Вашынгтон, акруга Калумбія[d], ЗША
Грамадзянства	ЗША
Муж	Jamie H. D. Cate[d][3]
Род дзейнасці	біяхімік, малекулярны біёлаг, выкладчыца ўніверсітэта, хімік, крышталограф
Навуковая сфера	біяхімія[4], малекулярная біялогія[5], транскрыпцыя[5], Hepatitis C virus[d][5], RNA interference[d][5], рыбасома[5] і рэнтгенаструктурны аналіз[d][5]
Месца працы	Каліфарнійскі ўніверсітэт у Берклі[4][6] Каліфарнійскі ўніверсітэт у Сан-Францыска[d] Howard Hughes Medical Institute[d][4] Ельскі ўніверсітэт[4]
Навуковая ступень	доктар філасофіі
Альма-матар	Гарвардскі ўніверсітэт (1989)[4] каледж Памона[d] (1985)[4] Hilo High School[d]
Навуковы кіраўнік	Джэк Шостак
Член у	Нацыянальная акадэмія навук ЗША[7] Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук Нацыянальная медыцынская акадэмія ЗША Лонданскае каралеўскае таварыства[8] Папская акадэмія навук
Узнагароды	Breakthrough Prize in Life Sciences[d] (2015) прэмія доктара Поля Янсена за даследаванні ў вобласці біямедыцыны[d] (2014) Gruber Prize in Genetics[d] (2015) прэмія Пауля Эрліха і Людвіга Дармштэтэра[d] (2016) Dickson Prize in Medicine[d] (2016) міжнародная прэмія Фонда Гайрднера (2016) Dr H.P. Heineken Prize for Biochemistry and Biophysics[d] (2016) прэмія Мэсры[d] (2015) прэмія Тан[d] (2016) L'Oréal-UNESCO Award For Women in Science[d] (2016) BBVA Foundation Frontiers of Knowledge Award[d] (2016) прэмія Алана Уотэрмана[d] (2000) Gabbay Award[d] (2014) Lurie Prize in Biomedical Sciences[d] (2014) прэмія фонду Уорэна Альперта[d] (2016) Kavli Prize in Nanoscience[d] (2018) Крунаўская лекцыя[d] (2018) Прэмія Японіі[d] (2017) Pearl Meister Greengard Prize[d] (2018) Mildred Cohn Award in Biological Chemistry[d] (2013) прэмія Нацыянальнай акадэміі навук ЗША ў галіне хімічных навук[d] (2018) член Амерыканскай асацыяцыі даследаванняў раку[d] (2017) прэмія Вольфа па медыцыне (13 студзеня 2020) William O. Baker Award for Initiatives in Research[d] (1999) прэмія Харві (2018) медаль Ф. А. Котана[d] (2017) Beckman Young Investigators Award[d] (1996) Eli Lilly Award in Biological Chemistry[d] (2001) Time 100[d] (2015) Vanderbilt Prize in Biomedical Science[d] (2020) Murray Goodman Memorial Prize[d] (2016) грант Гугенхайма (2020) Nierenberg Prize[d] (2019) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (2016) стыпендыя Пакардаў па навуцы і інжынерыі[d] (1996) медаль Джона Скота[d] (2016) Clarivate Citation Laureate[d] (2015) прэмія Медыцынскага цэнтра Олбані[d] (2017) Carl Sagan Prize for Science Popularization[d] Нацыянальная Зала славы вынаходнікаў[d] (2023) Нацыянальны медаль ЗША ў вобласці тэхналогій і інавацый (2025) член Амерыканскай асацыяцыі садзейнічання развіццю навукі[d] (2008)
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Атрымала вядомасць як даследчык РНК-інтэрферэнцыі і першаадкрывальнік тэхнікі рэдагавання геному CRISPR. У 2012 годзе ў сваёй працы Дудна і Эманюэль Шарпанцье сталі першымі, хто прапанаваў, што механізм CRISPR/Cas9 можа быць выкарыстаны для запраграмаванага рэдагавання генаў, што расцэньваецца як адно з найбольш значных адкрыццяў у гісторыі біялогіі.

Доктар філасофіі (1989), прафесар Каліфарнійскага ўніверсітэта ў Берклі, даследчык Медыцынскага інстытута Говарда Х’юза (з 1997), член Нацыянальных Акадэміі навук (2002) і Медыцынскай акадэміі (2010) ЗША, замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства (2016).

Зноскі

1. Rogers K. Jennifer Doudna // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
2. Jennifer Doudna // FemBio database Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q61356138'></a>
3. https://breakthroughprize.org/Laureates/2/L63 Праверана 6 лютага 2023.
4. Marino M. Biography of Jennifer A. Doudna // Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. / M. R. Berenbaum — [Washington, etc.], USA: National Academy of Sciences [etc.], 2004. — Vol. 101, Iss. 49. — P. 16987–16989. — ISSN 0027-8424; 1091-6490 — doi:10.1073/PNAS.0408147101

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q34553023'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q6796423'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q30'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q1146531'></a>
5. Národní autority České republiky Праверана 8 студзеня 2023.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863'></a>
6. https://vcresearch.berkeley.edu/faculty/jennifer-doudna
7. www.nasonline.org Праверана 25 лютага 2018.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q107213150'></a>
8. https://royalsociety.org/people/jennifer-doudna-12860