Доўгае (возера, Глыбоцкі раён)

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Доўгае.

До́ўгае во́зера — возера ў Глыбоцкім раёне Віцебскай вобласці (басейн ракі Шошы). Найглыбейшае возера Беларусі (да 53,7 м)^[1].

Доўгае возера
Морфаметрыя
Вышыня над узроўнем мора	172,6 м
Даўжыня	6 км
Шырыня	0,7 км
Плошча	2,19 км²
Аб’ём	0,04317 км³
Даўжыня берагавой лініі	14,9 км
Сярэдняя глыбіня	53,7 м
Гідралогія
Салёнасць	0,24—0,25 ‰
Празрыстасць	да 5 м
Басейн
Плошча вадазбору	30,4 км²
Упадаюць	ручаі
Выцякаюць	Шоша
Размяшчэнне
Краіна	Беларусь
Доўгае возера
Доўгае возера
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гідраграфія

Плошча паверхні возера — 2,19 км², даўжыня каля 7 км, найбольшая шырыня 0,7^[2] км, сярэдняя — 0,4 км. Найбольшая глыбіня дасягае 53,7 м, сярэдняя 16,6 м. Аб’ём вады 43,17 млн м³, плошча вадазбору 30,4 км².

Катлавіна возера лагчыннага тыпу, выцягнутая з паўночнага захаду на паўднёвы ўсход, глыбока ўрэзана (на 70-80 м) у тоўшчу марэны. Падводныя схілы катлавіны вельмі стромкія.

Схілы вышынёй ад 10 метраў на паўночным захадзе і паўднёвым усходзе да 25—30 метраў у астатняй частцы, стромкія, складзеныя з суглінкаў. Берагавая лінія Доўгага возера звілістая, даўжынёй 14,9 км. Берагі ў асноўным зліваюцца са схіламі, на паўночным захадзе і паўднёвым усходзе нізкія да 0,2 м, зарослыя хмызняком.

Літаральная зона вузкая. Ложа возера з глыбіні 3 м мае карытападобную форму. У цэнтральнай частцы возера па доўгай восі цягнецца некалькі глыбокіх упадзін, падзеленых падняццямі дна. Зона мелкаводдзя пясчаная і пясчана-галечная, месцамі з валунамі. У глыбакаводнай частцы дно глеістае, у залівах пакрыта сапрапелем.

Упадаюць ручаі з азёр Свядава і Псуя, выцякае ручай у возера Шо.

Экалогія

Возера Доўгае мезатрофнае, слабапраточнае. Возера зарастае слаба. Надводная расліннасць пашыраецца на адлегласць да 25 метраў ад берага, месцамі адсутнічае. Падводная расліннасць пашырана да глыбіні 5—7 метраў.

Па ўсёй тоўшчы вады шмат кіслароду і нізкія тэмпературы; улетку толькі паверневы слой вады да глыбіні 7‒8 м праграецца да 18‒20 °C, глыбей (да 20 м) — да 5‒6 °С.

У возеры водзяцца лешч, шчупак, акунь, плотка, мянтуз, лінь, сняток і іншыя віды рыб. Адзначаны пасяленні баброў, жыве рэліктавы від ледавіковага перыяду — рачок лімнакалянус даўгахвосты, бакаплаў Паласа.

На возеры і навакольнай тэрыторыі створаны гідралагічны заказнік «Доўгае»^[3]