Жалезніца горная

Жале́зніца горная^[1] (Sideritis montana) — від кветкавых раслін з роду Жалезніца (Sideritis) сямейства Ясноткавыя (Lamiaceae).

Жалезніца горная
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Ясноткакветныя Сямейства:  Ясноткавыя Падсямейства:  Ясноткавыя Род:  Жалезніца Від:  Жалезніца горная
Міжнародная навуковая назва
Sideritis montana L., 1753
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   32758 NCBI   155254 EOL   579425 GRIN   t:33908 IPNI   459012-1 TPL   kew-191492

Батанічнае апісанне

Батанічная ілюстрацыя Якаба Штурма з кнігі «Deutschlands Flora in Abbildungen», 1796

Аднагадовая^[2] травяністая расліна з прамым або ўзыходзячым каля асновы, мякка апушаным сцяблом вышынёй 10—50^[1] см. Лісце супраціўнае, апушанае, простае, лопасцевай або эліптычнай формы, з падоўжнымі жылкамі, пераходзячымі ў зубчыкі з шыпікам. Верхняе лісце амаль сядзячае, астатняе — на кароткіх чаранках. Кветкі двухгубыя, светла-жоўтага колеру з чырванаватым адгінам, у шматлікіх кальчаках (пераважна па 6 кветак), сабраных у доўгія перарывістыя несапраўдныя каласы. Плод — 4 гладкія арэшкі.

Распаўсюджанне і экалогія

Расліна распаўсюджана на тэрыторыі Паўночнай Афрыкі (Алжыр, Марока, Туніс), Еўропе, Сярэдняй Азіі, Пакістане^[3]. На тэрыторыі Беларусі сустракаецца як рэдкі заносны заносны від, адзначаны ў Полацку^[1].

Святлолюбівая расліна, ксерафіт і мезатроф^[2]. Расце ў горных стэпах, сухіх горных лугах, камяністых россыпах, скалах, чыгуначных насыпах, каля дарог, на пашах і пустках. Цвіце ў чэрвені—верасні.

Падвіды

• Sideritis montana subsp. remota (d'Urv.) P.W.Ball^[3]

Гаспадарчае значэнне

Лекавая расліна^[2]. Атрутная для коней^[1].

Зноскі

1. Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз.
2. Железница горная: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
3. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) (англ.)