Казімір Бахматовіч

Казімір Бахматовіч (24 лютага (8 сакавіка) 1803, Івонцавічы— 28 жніўня (9 верасня) 1837, Дабраўляны, цяпер Лылойцінскага сельсавета Смаргонскі раёна Гродзенскай вобласці) — беларускі і літоўскі графік і жывапісец.

Казімір Бахматовіч
Дата нараджэння	24 лютага (8 сакавіка) 1803
Месца нараджэння	Дабраўляны, Свірская воласць[d], Завілейскі павет, Літоўска-Віленская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	28 жніўня (9 верасня) 1837[1] (34 гады)
Месца смерці	Дабраўляны, Свірская воласць[d], Завілейскі павет, Літоўска-Віленская губерня, Расійская імперыя[1]
Грамадзянства	Расійская імперыя
Род дзейнасці	мастак
Жанр	жывапіс і графіка
Вучоба	Віленская мастацкая школа
Уплыў	Ян Рустэм
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Паходзіў са шляхецкага роду Бахматовічаў^[2]. Маці з роду Сурынтаў. Быў дамашнім настаўнікам малявання ў маёнтку^[3] Гюнтэраў^[2]. Мастацкую адукацыю атрымаў у Віленскай школе жывапісу (1823—1827) у Яна Рустэма^[4].

Казімір пражыў у родных месцах усё жыццё і памёр ва ўзросце 34 гадоў, малюючы навакольную прыроду і тыпы землякоў. Яго карціны адрозніваюцца ў вышэйшай ступені дакладнасцю, што робіць іх каштоўным выяўленчым матэрыялам для даследчыкаў гісторыі і этнаграфіі Беларусі^[5].

Творчасць

Вядомыя рэалістычныя бытавыя замалёўкі, якія маюць этнаграфічную каштоўнасць, пейзажы, гравюры, створаныя ў Вільні і Дабраўлянах, карціны («Кіргіз на кані», «Жабрак»). Галоўнай справай яго жыцця сталі альбомныя літаграфічныя серыі: «Успамін пра Дабраўляны», «Арласіяда», «Вільня», «Нязначныя ўражанні Я. Рустэма», «Адзенне і сцэны. Літоўскія строі»^[4][5].

Мастак вылучаўся дакладнасцю і трапнасцю характарыстык сваіх персанажаў. Акрамя цікавасці да гарнітура і тыпажу, у яго малюнках мы знойдзем пільную ўвагу мастака да чалавека, яго слабасцей і прыхільнасцей. Мастак умее з дапамогай дробнай дэталі стварыць ёмісты, пераканаўчы характар. Сялянкі размаўляць каля плота, шумна гутараць гандляры, закруцілася ў працы пралля, спяшаецца да сядзібы шляхціц, важна размясціўся ў сваім атэлье мастак, галерэя дробных сцэн з жыцця яўрэйскіх мястэчак — побытавы жывапіс з усім яго смакаваннем і абыгрываннем дэталяў^[6].

Заслуга К. Бахматовіча ў тым, што ён упершыню ў беларускім мастацтве ўзняў значэнне малой формы ў літаграфіі да ўзроўню карціны^[5].

У 1831 годзе яго найбольш цікавыя малюнкі былі змешчаны ў альбоме «Збор нацыянальных і ваенных касцюмаў, намаляваў Казімір Бахматовіч, вучань Віленскай акадэміі на Літве»^[3].

Галерэя

• 
  Арласіяда
• 
  Палац у Дабраўлянах. Літаграфія

Зноскі

1. Запіс № 38 у метрычнай кнізе свірскага касцёла. // https://www.familysearch.org/ark:/61903/3:1:3Q9M-C95N-KD6N?i=438&cat=2356500
2. Зміцер Юркевіч. Казімір Бахматовіч. Мастак без біяграфіі (руск.)(недаступная спасылка). kultura-info.by (28 жніўня 2023). Архівавана з першакрыніцы 14 сакавіка 2024. Праверана 5 верасня 2024.
3. БАХМАТОВІЧ Казімір (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 24 верасня 2015. Праверана 27 чэрвеня 2012.
4. БС. Т. 5 1982, с. 46.
5. «Арласіяда» Казіміра Бахматовіча (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 7 сакавіка 2016. Праверана 27 чэрвеня 2012.
6. Людмила Вакар. Творчество Марка Шагала в ретроспективе художественной традиции Беларуси ХVIIІ-ХІХ веков Архівавана 19 жніўня 2014. (руск.)