Каронная калонія

Каронная калонія (англ.: Crown Colony) — тып каланіяльнай адміністрацыі ў брытанскай імперыі^[1].

Каронныя калоніі кіраваліся губернатарам, прызначаным каралеўскай уладай (і, пазней, Colonial Office)^[2]. Хоць гэты тэрмін не ўжываўся ў той час, першай з каронных калоній была Віргінія, пасля таго як каралеўская ўлада атрымала кантроль над ёй у 1624 годзе ад Лонданскай Віргінскай кампаніі (Virginia Company)^[3].

Да сярэдзіны XIX стагоддзя тэрмін галоўным чынам ужываўся для тых калоній, якія былі набыты ў выніку войн, такіх як Трынідад і Брытанская Гвіяна. А пасля гэтага моманту ён ужываўся шырэй — для любой калоніі акрамя ўладанняў у Брытанскай Індыі і брытанскіх паселішчаў, такіх як Аўстралія, Канада і Новая Зеландыя (якія пазней сталі дамініёнамі)^[4].

Тэрмін ужываўся аж да 1981 года, калі Закон аб брытанскім падданстве перакласіфікаваў некалькі астатніх брытанскіх калоній як «Брытанскія залежныя тэрыторыі». З 2002 года яны вядомыя як Брытанскія заморскія тэрыторыі.

Тыпы каронных калоній

Існавала тры тыпы каронных калоній:

• Каронныя калоніі з прадстаўнічымі саветамі, якія мелі адну ці дзве заканадаўчыя палаты, што ўключаюць прызначаных каронай і некаторых выбраных на месцы членаў (Бярмуды, Ямайка, Брытанскі Цэйлон і Фіджы);
• Каронныя калоніі, з прызначанымі саветамі, якія складаліся з прызначаных каронай членаў, з некалькімі прызначанымі прадстаўнікамі з мясцовага насельніцтва (Брытанскі Гандурас, Сьера-Леонэ і Грэнада);
• Каронныя калоніі трэцяй, самай малалікай катэгорыі, мелі найменшую аўтаномію і кіравалася непасрэдна губернатарам (Гібралтар і Востраў Святой Алены).^[5].

Гл. таксама

• Каронныя землі
• Брытанскія заморскія тэрыторыі

Зноскі

1. U.S. Library of Congress — Glossary of terms
2. Jenks, p.70
3. Porter, p.477
4. Olson, p.343
5. Jenks, p.71-4