Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыі (Зембін)

Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыі — былы рыма-каталіцкі храм у Зембіне Барысаўскага раёна Мінскай вобласці. Аб’ект Дзяржаўнага спісу гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь.

Славутасць
Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Панны Марыі
54°21′43″ пн. ш. 28°13′11″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Горад	Зембін
Канфесія	каталіцтва
Епархія	Мінска-Магілёўская архідыяцэзія
Ордэнская прыналежнасць	дамініканцы
Архітэктурны стыль	барока і класіцызм
Дата заснавання	1609
Стан	дзейнічае
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Касцёльная пячатка, XIX ст.

У 1640 годзе ў Зембiне падкаморым ашмянскiм Адамам Саковічам і яго жонкай Марцыянай з Тышкевічаў заснаваны кляштар дамініканцаў, манахам перадалі драўляны Касцёл Унебаўзяцця Найсвяцейшай Дзевы Марыі, збудаваны ў 1609 годзе. Шчодрыя сужэнцы запісалі кляштару і фальварак Паляны з правам лову рыбы ў навакольных азёрах, варэння і продажу мёду, піва і іншага спіртнога. Манахі наладзілі працэс і пускалі бражныя «пэнязi» на ўтрыманне кляштарнай бібліятэкі са школай.

У 1790 годзе драўляны касцёл згарэў і праз 20 гадоў на яго месцы ўзвялі манументальны будынак з цэглы. Пры кляштары была школа і вялікая бібліятэка, знішчаная падчас вайны 1812 года. Па задушэнні паўстання 1830—1831 гадоў у 1833 годзе касцёл канфіскаваны ў скарб Расійскай імперыі, і адноўлены як касцёл у самым пачатку XX ст. Касцёл паспелі адрэстаўраваць, але ў 1932 годзе савецкая ўлада зачыніла яго зноў. З таго часу касцёл паступова руйнаваўся і да 2022 года ад яго заставаліся франтальная сцяна са скульптурай Дзевы Марыі пад крыжам, і горы цэглы паміж рэшткамі сцен усярэдзіне^[1][2].

У ноч з 9 на 10 красавіка 2022 года частка бакавой сцяны і франтона касцёла абвалілася, узнікла пагроза далейшага разбурэння франтона^[3]. 25 лістапада 2022 года аварыйны франтон быў дэмантаваны^[4].

Святары

• 1902—1905 — Казімір Ваньковіч;
• 1906 — Браніслаў Юльянавіч Стэфановіч;
• 1906—1907 — Антоній Лазарэвіч;
• 1907—1908 — Адольф Віктаравіч Лясатовіч;
• Юзаф Юзафавіч Гурко;
• 1908—1914 — Ян Вікенцевіч Крукоўскі;
• 1915—18? — Станіслаў Ёнін;
• 1922 — вакацыя;
• 1923—1933? — Адольф Валяр’янавіч Крывіцкі;
• 1928 — Юзаф Станіслававіч Лук’янін^[5]

Галерэя

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  Агульны выгляд, каля 1900 г.
• 
  1914 г.
• 
  Інтэр’ер, 1914 г.
• 
  Плябанія, 1914 г.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  Агульны выгляд
• 
  Апсіда
• 
  Інтэр’ер
• 
  Фрагмент

Зноскі

1. https://www.sb.by/articles/zembin-adorany-bagatay-spadchynay-i-pryrodnym-kharastvom.html
2. https://catholic.by/3/kasciol/parishes/19-mma/3248-zembin-parafiya-unebauzyatstsya-najsvyatsejshaj-panny-maryi
3. https://news.zerkalo.io/accidents/12463.html
4. Костел в Зембине, которому почти 400 лет, все же сносят (руск.). sputnik.by (25 лістапада 2022).
5. Маракоў, Л. Рэпрэсаваныя каталіцкія духоўныя, кансэкраваныя і свецкія асобы Беларусі (1917—1964) / Леанід Маракоў. — Мінск: Смэлтак, 2009. — С. 535. — 776 с. — ISBN 978-985-6917-12-0.